«Όταν προσεύχεστε, να λέτε: Πατέρα…»

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή από το ευαγγέλιο κατά Λουκά είναι μια μικρή κατήχηση γύρω από την προσευχή που ο ευαγγελιστής δίνει σε εκείνον που είτε ακούν το ευαγγέλιό του είτε το διαβάζουν.

Αρχίζει λοιπόν λέγοντας: «Εκείνον τον καιρό ο Ιησούς βρισκόταν σ' ένα τόπο και προσευχόταν, όταν τέλειωσε, ένας απ' τους μαθητές του, του είπε: "Κύριε, δίδαξέ μας να προσευχόμαστε, όπως κι ο Ιωάννης δίδαξε τους μαθητές του".

Όπως σημειώνει ο π. Γιάννης Μαραγκός, το παράδειγμα του Ιησού παρακινεί τους μαθητές του να τον μιμηθούν. Αλλά δεν ξέρουν τον τρόπο. Γι’ αυτό ζητούν την φώτισή Του. Όμως προσθέτουν και μια ιστορική λεπτομέρεια, «όπως ο Ιωάννης δίδαξε στους μαθητές του». Τον καιρό του Ιησού κάθε θρησκευτική ομάδα, στο πλαίσιο του ιουδαϊσμού είχε και μια εμβληματική προσευχή. Άρα οι μαθητές ζητούσαν στον Ιησού Χριστό όχι απλά να μάθουν να προσεύχονται αλλά και έναν τρόπο προσευχής που να τους χαρακτηρίζει.

Και ο Ιησούς έρχεται σε συνάντηση της επιθυμίας τους και λέει όταν προσεύχεστε, να λέτε, «πατέρα ας αγιασθεί το όνομά σου, ας έλθει η βασιλεία σου, δίνε μας κάθε ημέρα τον άρτο που έχουμε ανάγκη και συγχώρεσέ μας τις αμαρτίες διότι κι εμείς συγχωρούμε τον κάθε οφειλέτη μας και μη μας δοκιμάσεις με πειρασμό».

Η προσευχή αυτή είναι μια πιο σύντομη εκδοχή του «Πάτερ ημών». Αυτό μας δείχνει ότι ο Ιησούς δεν θέλησε να δώσει μια προσευχή παγιωμένη, σκληρή, αμετάβλητη, αλλά ένα σενάριο προσευχής. Έναν τρόπο για να προσανατολιστεί ο κάθε μαθητής σύμφωνα με τις δικές του ευαισθησίες και τις δικές τους ανάγκες. Ο Ιησούς δίνει περισσότερο ένα Πνεύμα το οποίο πρέπει να διαπνέει τον προσευχόμενο όταν αποφασίσει να προσευχηθεί.

Η λέξη «Πατέρα» στο στόμα του Ιησού, εκφράζει τη σχέση του Ιησού με το τον Θεό, είναι υιός. Στο στόμα του μαθητή υποδεικνύει τα αισθήματα τα οποία πρέπει να εμπνέουν εκείνον που προσεύχεται: σε ενότητα με τον Ιησού, να εκφράζει το βαθύ σεβασμό του και την υιική εμπιστοσύνη του, και έτσι να μετέχει στην υιική ιδιότητα του Ιησού.

«Ας αγιασθεί το όνομά σου». Το ρήμα ας αγιασθεί στη παθητική θέλει να πει ότι: ο Θεός ενεργεί και είναι δράση, ο άνθρωπος απλά πρέπει να κάνει χώρο για να φανεί η δράση του Θεού μέσα στον κόσμο και την ιστορία, η κοινότητα των μαθητών να γίνει ο αγωγός της δράσης του Θεού, και έτσι αποκαλύπτεται ο Θεός.

«Ας έλθει η βασιλεία σου». Είναι η περίληψη της διδασκαλίας του Ιησού. Ο μαθητής περιμένει την βασιλεία του Θεού ως δώρο και ζητώντας την έλευση της μαζί, ζητά την χάρη να μπορεί να αναγνωρίζει την, παρουσία της, να την κάνει δεκτή και να συμβάλλει στην οικοδόμηση της.

«Δίνε μας κάθε μέρα», σημειώνει μια επαναλαμβανόμενη δωρεά, το μας,  ο πληθυντικός, υπογραμμίζει ότι η δωρεά δεν είναι προσωπική αλλά κοινοτική.

Και μη μας δοκιμάσεις με πειρασμό.  Πειρασμός είναι, οι δύσκολοι καιροί: των διωγμών, των αμφιβολιών της πίστεως, οι δυσκολίες της καθημερινότητας, που με τα διλήμματα τους μπορούν να αδυνατίσουν την πίστη. Ο μαθητής δεν προσεύχεται  για να αποφύγει το πειρασμό , αλλά να τον ξεπεράσει.