Η διαφθορά του Δημοσίου

Η λίστα με τα στοιχεία που αφορούν σε επίορκους υπαλλήλους του δημοσίου, που έφερε στη δημοσιότητα η εφημερίδα «Έθνος της Κυριακής», καταδεικνύει ένα μέρος της διαφθοράς που επικρατεί στο Ελληνικό Δημόσιο, ανακινώντας παράλληλα και το ρόλο των Πειθαρχικών Συμβουλίων, που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων θώπευε αντί να τιμωρεί του επίορκους.

Στους 1.301 υπάλληλους που περιλαμβάνονται στη λίστα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, η οποία παραδόθηκε στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ασκούνται 2.200 ποινικές διώξεις για σοβαρά αδικήματα, τα οποία κατηγορούνται ότι διέπραξαν από το 2007 μέχρι το 2012.

Τα πρωτεία στη λίστα των επίορκων υπαλλήλων κατέχουν εργαζόμενοι στην αυτοδιοίκηση, καθώς το 47% των διωκόμενων υπαλλήλων αφορά σε εργαζόμενους δήμων, νομαρχιών, περιφερειών και δημοτικών επιχειρήσεων.

Από τους 1.301 επίορκους υπαλλήλους, οι 619 είναι υπάλληλοι της αυτοδιοίκησης, 62 γιατροί, 56 δάσκαλοι και καθηγητές, 128 εφοριακοί, και 72 νοσηλευτές.

Τα κυριότερα αδικήματα που βαρύνουν τους 1.301 επίορκους υπαλλήλους αφορούν κυρίως σε υποθέσεις παράβασης καθήκοντος και πλαστογραφίες, ενώ πολλοί υπάλληλοι βαρύνονται με περισσότερα του ενός αδικήματα.

Οι Κυκλάδες στη λίστα

Οι περιπτώσεις υπαλλήλων που βρίσκονται στη λίστα του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και αφορούν στην περιοχή των Κυκλάδων είναι:

1 υπάλληλος στο Γενικό Νοσοκομείο Σύρου, για παράβαση καθήκοντος

4 υπάλληλοι του Δήμου Μυκόνου, εκ των οποίων οι 3 κατηγορούνται για υπεξαίρεση – πλαστογραφία και 1 για υπεξαγωγή εγγράφων. Και οι 4 υπάλληλοι εμπλέκονται στο οικονομικό σκάνδαλο του Δήμου

1 υπάλληλος στο Δήμο Νάξου, για ψευδορκία μάρτυρα και ψευδή βεβαίωση

2 υπάλληλοι στο Δήμο Σερίφου, εκ των οποίων ο ένας κατηγορείται για ψευδή βεβαίωση και ο άλλος για παράβαση καθήκοντος

2 υπάλληλοι στο Δήμο Σύρου, για ψευδή βεβαίωση

1 υπάλληλος στην Περιφερειακή Ενότητα (π. επαρχείο) Μήλου, για παραβίαση απορρήτου

1 υπάλληλος στην Περιφερειακή Ενότητα (π. επαρχείο) Τήνου, για παραβίαση απορρήτου και

2 υπάλληλοι στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, από τους οποίους ο ένας βαρύνεται με την κατηγορία για παράβαση καθήκοντος και ο άλλος για απάτη κατ’ εξακολούθηση και κατ’ επάγγελμα.

Η λειτουργία των Πειθαρχικών Συμβουλίων

Από την τρόικα έχει επανειλημμένως εκφραστεί το αίτημα προς την κυβέρνηση, να προχωρήσει σε απολύσεις 7.000 επίορκων υπαλλήλων του δημοσίου, σύμφωνα με στοιχεία που της έδωσε ο αρμόδιος υπουργός κ. Αντώνης Μανιτάκης.

Από την άλλη πλευρά περίπου 3.500 είναι οι ανάλογες περιπτώσεις επίορκων, των οποίων η εξέταση εκκρεμεί στα Πρωτοβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια.

Η καθυστέρηση συγκρότησης τους, εδώ και ένα χρόνο από την ψήφιση του σχετικού νόμου, έχει προκαλέσει τριβές μεταξύ υπουργών και δικαστικών, καθώς μετατίθεται η ευθύνη από τον ένα στον άλλο.

Στο Σώμα των Συμβουλίων μετέχουν δύο δικαστές και ένας εκπρόσωπος της διοίκησης. Η κυβερνητική πλευρά υποστηρίζει ότι οι δικαστές προκαλούν κωλύματα στη λειτουργία των Πειθαρχικών, προκειμένου να ασκήσουν πιέσεις για ικανοποίηση των οικονομικών τους αιτημάτων, ενώ η πλευρά των δικαστών θεωρεί ότι υποβαθμίζεται ο ρόλος τους διότι«δεν είναι επιτρεπτό η κρίση των πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων, εκφερόμενη υπό την προεδρία δικαστικού λειτουργού, να ελέγχεται σε δεύτερο βαθμό από δευτεροβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο, υπό την προεδρία μέλους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους».

Όπως υποστηρίζουν οι δικαστές του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αρνούνται να συμμετάσχουν στα Πειθαρχικά Συμβούλια διότι θεωρούν αντισυνταγματικές τις σχετικές ρυθμίσεις του νόμου 4057/12 και όπως σημειώνεται «οι πάρεδροι του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν μπορούν, για συνταγματικούς λόγους, να συμμετάσχουν στα πρωτοβάθμια πειθαρχικά, γιατί κατά παράβαση του Συντάγματος και της αρχής της δικαστικής ανεξαρτησίας, δεν εξασφαλίστηκε από την Πολιτεία η προηγούμενη συγκατάθεση των δικαστών του ΕΣ, προκειμένου να ανατεθούν σε αυτούς διοικητικά καθήκοντα».

Όπως αναφέρει η μελέτη του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, μέσα σε μία 7ετία (2004-2011) έχουν εξεταστεί 2500 πειθαρχικές υποθέσεις, γεγονός που αποδεικνύει τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται.

Σύμφωνα με τα όσα υπαγορεύει το πειθαρχικό δίκαιο, οι υπάλληλοι οι οποίοι παραπέμπονται, μόλις τους ασκηθεί ποινική δίωξη, τίθενται αυτοδίκαια σε αργία και μέχρι την έκδοση των τελεσίδικων αποφάσεων θα λαμβάνουν το 50% του μισθού τους. Μέχρι όμως την οριστική τους απομάκρυνση, μεσολαβεί μεγάλο διάστημα, διότι είναι χρονοβόρες οι διαδικασίες προσφυγής των κατηγορούμενων υπαλλήλων είτε σε διοικητικά δικαστήρια είτε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι το δευτεροβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο, το οποίο έχει την ευθύνη εξέτασης της ένστασης του κατηγορούμενου υπαλλήλου, είναι ένα και μοναδικό σε ολόκληρη τη χώρα.

Ήδη το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης βρίσκεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ώστε να κοινοποιούνται στη δημόσια διοίκηση οι δικαστικές αποφάσεις που θα ενεργοποιούν αυτόματα τα πειθαρχικά συμβούλια.

Αλλάζουν οι προκλητικές αθωώσεις

Κατόπιν των προκλητικών αθωώσεων, από τα υπηρεσιακά συμβούλια, που κατά κόρον έχει παρατηρηθεί σε περιπτώσεις επίορκων υπαλλήλων, η κυβέρνηση προσπαθεί να μεταβάλλει τις πειθαρχικές διαδικασίες, προκειμένου να πάψουν ανάλογες ακυρώσεις δικαστικών αποφάσεων.

Σχετικά είχε αναφερθεί πρόσφατα ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζής, καταγγέλλοντας τα πειθαρχικά συμβούλια ότι λειτουργούν ως «πλυντήρια» αθωωτικών αποφάσεων, για να σωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι από την ποινή της αργίας.

Άλλωστε πολλές οι περιπτώσεις, μέχρι πρόσφατα, κατά τις οποίες το πελατειακό κράτος μεγαλουργούσε, όταν οι δημόσιοι υπάλληλοι που αποτελούσαν την πλειοψηφία των πειθαρχικών συμβουλίων, εξέδιδαν αθωωτικές αποφάσεις για συναδέλφους τους, κατόπιν πολιτικών ή συνδικαλιστικών παρεμβάσεων.

Οι διαδικασίες που ακολουθούνται, κατά τον έλεγχο υποθέσεων διαφθοράς, προβλέπεται να επιταχυνθούν, μέσω διατάξεων του νέου νόμου που ετοιμάζεται να καταθέσει ο υπουργός Εργασίας κ. Γιάννης Βρούτσης.

Σύμφωνα με τον υπουργικό σχεδιασμό θα επιβάλλεται αυτοτελής και άμεση δίωξη των επίορκων, ακόμα και η καταβολή προστίμου «ίσου με το ύψος της οικονομικής ζημίας την οποία προκάλεσε στον εκάστοτε φορέα».

Όσον αφορά στις παρατεταμένες Ένορκες Διοικητικές Εξετάσεις, πλέον ο χρόνος τους περιορίζεται κατά πολύ, επιταχύνοντας τις διαδικασίες και «εντός δύο ημερών από τη, με οποιοδήποτε τρόπο, γνώση της παράνομης πράξης ή παράλειψης, το αρμόδιο όργανο διατάσσει τη διενέργεια ένορκης διοικητικής εξέτασης η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί εντός 15 ημερών, με μία μόνο δυνατότητα ισόχρονης παράτασης».

Εάν τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ενοχοποιητικά, τότε αποκλειστικά εντός 2 ημερών, από διαβίβαση τους στο αρμόδιο πειθαρχικό όργανο στο οποίο υπάγεται ο υπάλληλος, θα πρέπει να εκδίδεται η απόφαση για την επιβολή διοικητικής ποινής.

Όμως στο στόχαστρο μπαίνουν και όσοι με τη συμπεριφορά τους υπονοούν συγκάλυψη των περιπτώσεων που ελέγχονται, είτε παραλείποντας είτε καθυστερώντας της διενέργειας ΕΔΕ και οι οποίοι θα διώκονται για παράβαση καθήκοντος.

Σε κάθε περίπτωση, η ατιμωρησία που έχει γίνει καθεστώς στο δημόσιο σύστημα, επιχειρείται να τερματιστεί, αρκεί οι νέες ρυθμίσεις να εφαρμοστούν και να μη «λειτουργήσουν» σύμφωνα με την υπάρχουσα λογική των συγκαλύψεων.