“Χρυσάφι” για τις καλλιέργειες η επαναχρησιμοποίηση νερού

Άκρως ικανοποιημένος είναι ο αγροτικός κόσμος της Βάρης από τη δυνατότητα άρδευσης που παρέχει η ΔΕΥΑ Σύρου, γεμίζοντας τα πηγάδια τους με ποιοτικά καλό νερό, το οποίο αντλείται και ενισχύει την παραγωγή και τις καλλιέργειές τους.

Τα παραπάνω επιβεβαίωσε στην “Κοινή Γνώμη”, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Σύρου, Φραγκίσκος Ρούσσος, σε συνέχεια επαφών και συνάντησης που είχε με την πλευρά της ΔΕΥΑ Σύρου και τον τεχνικό διευθυντή, Δημήτρη Βακόνδιο, στο πλαίσιο του έργου RECREATE (recreate4water.eu), στο οποίο συμμετέχει η Δημοτική Επιχείρηση.

Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα που αφορά σε εναλλακτικούς τρόπους παραγωγής νερού, η Δημοτική Επιχείρηση συμμετέχει λόγω της πολύχρονης λειτουργίας της αφαλάτωσης, καθώς και του έργου της τριτοβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων που γίνεται στον Βιολογικό, από τον οποίο πλέον δίνεται η δυνατότητα να γεμίζουν τα πηγάδια αρχικά στην περιοχή της Βάρης και προσεχώς και στην περιοχή του Μέγα Γιαλού.

Για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, έγινε συνάντηση των εταίρων στη Σύρο, τις προηγούμενες ημέρες, ενώ σημειώνεται πως πραγματοποιήθηκε και ενημερωτική δράση στα Εκπαιδευτήρια ΔΕΛΑΣΑΛ Σύρου, ώστε να υπάρξει ευαισθητοποίηση της μαθητικής κοινότητας στους εναλλακτικούς τρόπους παραγωγής νερού.

Τη ΔΕΥΑ Σύρου υποβοηθά στο έργο και στη μελέτη περίπτωσης τόσο το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με το εργαστήριο υδρολογίας και αξιοποίησης υδατικών πόρων του καθηγητή, Χρήστου Μακρόπουλου, όσο και το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος (ερευνητικό κέντρο), στο οποίο συμμετέχει και ο Συριανός γεωλόγος, Γιάννης Ζαρίκος.

Σύστημα επαναχρησιμοποίησης νερού για τη Βάρη

Αρχικά για τη συμμετοχή της ΔΕΥΑ Σύρου στο πρόγραμμα RECREATE, με στόχο τη μελέτη και εξαγωγή συμπερασμάτων για εναλλακτικούς τρόπους παραγωγής νερού, σε περιοχές με έντονη λειψυδρία, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη”, ο κ. Ζαρίκος.

“Είχαμε τη συνάντηση με τους εταίρους του έργου στη Σύρο. Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που σχετίζεται με τις εναλλακτικές πηγές νερού (alternative water resources) στο οποίο δοκιμάζονται διαφορετικές τεχνικές εναλλακτικών πηγών νερού σε τέσσερις περιοχές της Ευρώπης, που είναι η βόρεια Ολλανδία, το Κάλουντμποργκ στη Δανία, η Σύρος στην Ελλάδα με τη ΔΕΥΑ και η Κόστα Μπράβα στην Ισπανία. Στο πλαίσιο αυτού του έργου, η ΔΕΥΑ Σύρου συνεργάζεται με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο που υποστηρίζουν τη δουλειά της, τόσο ερευνητικά, όσο και από άποψη οργάνωσης”, σημείωσε προλογικά.

Για την εξέλιξη της ΔΕΥΑ Σύρου όσον αφορά στην τριτοβάθμια επεξεργασία στον Βιολογικό, πρόσθεσε: “Η ΔΕΥΑ Σύρου έχει εγκαταστήσει ένα σύστημα επαναχρησιμοποίησης νερού στη Βάρη. Το νερό που παράγεται στον Βιολογικό, με μία μονάδα τριτοβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων, μεταφέρεται στην περιοχή της Βάρης. Η ποιότητα αυτού του νερού είναι καλή και πρακτικά είναι πόσιμο. Το βάζουν σε πηγάδια που έχουν επιτρέψει οι αγρότες της περιοχής τη χρήση τους από τη ΔΕΥΑ Σύρου, με σκοπό να εμπλουτιστεί ο υδροφόρος ορίζοντας και να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες άρδευσης”.

Σε αυτό το πλαίσιο και δεδομένης της υλοποίησης του έργου, σημείωσε πως “εδώ και έναν χρόνο μπαίνει το νερό και έχει παρατηρηθεί βελτίωση της ποιότητας του υδροφόρου, πτώση της αλατότητας και αυτό που συζητήσαμε με τους αγρότες της περιοχής, σε συνάντησή μας, είναι πως παρατηρούν ότι έχει βελτιωθεί η ποιότητα των καλλιεργειών και των προϊόντων τους και έχει αυξηθεί φυσικά η ποσότητα του διαθέσιμου νερού που έχουν για αυτές”.

Ο κ. Ζαρίκος και ο κ. Βακόνδιος υπογράμμισαν παρακάτω, πως η ΔΕΥΑ Σύρου, προχωρά “στη β΄ φάση του έργου, που αναπτύσσονται καινούργιες συνδέσεις με καινούργια πηγάδια, για να αυξηθούν τα πηγάδια που λαμβάνουν το νερό και οι αγρότες να το χρησιμοποιήσουν”.

“Μέχρι στιγμής δίνουμε σε πέντε πηγάδια και άμεσα θα γίνουν δέκα”, συμπλήρωσε ο τεχνικός διευθυντής της ΔΕΥΑΣ.

Η Σύρος “πιλότος” για εναλλακτικούς τρόπους υδροδότησης στην Ευρώπη

Πιο αναλυτικά, για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά και για διάφορα άλλα παρόμοια, ο Δημήτρης Βακόνδιος συμπλήρωσε πως “η Ευρώπη αναζητά εναλλακτικούς τρόπους υδροδότησης. Η Σύρος έχει ενταχθεί καθώς στο κομμάτι της αφαλάτωσης μετράμε πολλά χρόνια όσον αφορά στην υδροδότηση του νησιού, δεδομένης της λειψυδρίας που καταγράφεται. Έτσι, η επαναχρησιμοποίηση του νερού είναι ένα βήμα, ακόμη πιο καινοτόμο που κάναμε και που γίνεται και σε άλλες περιοχές”. Μέσα από αυτό το βήμα, επεσήμανε πως “προσπαθούμε να εξάγουμε πολύτιμα συμπεράσματα και να δημιουργήσουμε έναν “μπούσουλα” για το τί πρέπει να γίνεται, ώστε να έχουμε σωστή επαναχρησιμοποίηση. Η Σύρος είναι ένα παράδειγμα, ένας “πιλότος” για την Ευρώπη καθώς προχωράμε μέσα από την τριτοβάθμια επεξεργασία στην επαναχρησιμοποίηση και ιδού τα αποτελέσματα”.

Όπως περιγράφει, με την επαναχρησιμοποίηση, “βοηθάμε πρωτογενώς στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα που ήταν ξερός και σε δεύτερο επίπεδο, γεμίζουμε τα πηγάδια και στηρίζουμε την αγροτική παραγωγή.

Αναφορικά με την επίσκεψη των εταίρων του προγράμματος στις σχετικές εγκαταστάσεις της Σύρου, ανέφερε: “Είχαμε θετικές εντυπώσεις και για την αφαλάτωση και για τον Βιολογικό. Παρατήρησαν πως δεν μυρίζει ο Βιολογικός και για το εργοστάσιο, παρά τα προβλήματα μας είπαν πως εντυπωσιάστηκαν για το πώς λειτουργούμε”. Επιπλέον, πρόσθεσε πως “μπήκε ο νέος Βιολογικός σε λειτουργία και το νερό που πέφτει στα πηγάδια είναι επιπέδου πόσιμου νερού και ανακατεύεται με αυτό που δεν είναι σε καλή κατάσταση”. Σε αυτή την κατεύθυνση, επεσήμανε πως “αυτή η ποιότητα που διαμορφώνεται στο νερό, βοηθά τους αγρότες που μπορούν να το αντλούν και να σώσουν αλλά και να ενισχύσουν την παραγωγή τους. Βελτιώνεται το νερό του πηγαδιού τους, το έχουν πάει για ανάλυση και έχουν καλύτερη απόδοση στις καλλιέργειές τους, λιγότερα λιπάσματα και μεγαλύτερη παραγωγή”.

Ικανοποίηση του αγροτικού κόσμου

Ειδικότερα, για τη δυνατότητα άρδευσης που παρέχεται χάρη στην επαναχρησιμοποίηση νερού, ο Φραγκίσκος Ρούσσος παρατήρησε τα εξής: “Αυτό το έργο που έχει πραγματοποιηθεί από τη ΔΕΥΑ Σύρου και τον διευθυντή, Γιώργο Βακόνδιο, για τον αγροτικό κόσμο είναι ό,τι καλύτερο έχει πραγματοποιηθεί ποτέ. Γνωρίζουμε πως στον υδροφόρο ορίζοντα έχει μειωθεί το νερό και είναι μία από τις αιτίες που ο αγροτικός κόσμος έχει εγκαταλείψει τις δραστηριότητές του”. Σύμφωνα με όσα συμπλήρωσε, “η έλλειψη νερού είναι το θέμα που συζητάμε και επίσης και το κόστος. Γιατί εμείς χρησιμοποιούμε νερό από γεωτρήσεις. Επειδή ο υδροφόρος ορίζοντας έχει κατέβει πολύ χαμηλά, όπως εξηγήσαμε γενικά και στις συναντήσεις μας με τη ΔΕΥΑ Σύρου, μία γεώτρηση που έχει φτάσει στα 500 μ. στον Βήσσα, σαν έργο κοστίζει 100.000 ευρώ. Ετησίως χρεωνόμαστε την ενέργεια για να βγάλουμε το νερό, που είναι πάρα πολύ υψηλή, με τα σημερινά δεδομένα της ΔΕΗ”.

Για το αν πίστευαν οι αγρότες πως θα γινόταν αυτό το έργο, ο ίδιος σημείωσε: “Αυτό το έργο, σαν αγροτικός κόσμος δεν το πιστέψαμε εξ αρχής. Δεν πιστέψαμε ότι θα γίνει, αλλά η ΔΕΥΑ Σύρου το πραγματοποίησε”.

Κατά συνέπεια, σε επίπεδο οφέλους, ανέφερε τα εξής: “Είναι ό,τι καλύτερο για τις καλλιέργειές μας. Αυτή τη στιγμή τροφοδοτούνται δύο πηγάδια σίγουρα, αλλά μέχρι τέλος του μήνα θα έχουμε άλλα επτά με οκτώ. Η τριτοβάθμια επεξεργασία στον Βιολογικό είχε γίνει για Βάρη και Μέγα Γιαλό, φυσικά και για Αζόλιμνο. Αυτό το νερό που επιστρέφει από την καθημερινή χρήση των σπιτιών και των επιχειρήσεων, πηγαίνει στον Βιολογικό. Γίνεται κατάλληλη επεξεργασία και επιστρέφει. Είναι νερό που έχει μικρή αλατότητα και για τις καλλιέργειές μας είναι πάρα πολύ καλό. Δηλαδή μπορεί κάποιος να εξελιχθεί και με υδροπονική καλλιέργεια, γιατί νερό ποιοτικό στη Σύρο για υδροπονική καλλιέργεια (εξέλιξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών), δεν μπορούμε να κάνουμε με το νερό που υπάρχει. Αυτή η καλλιέργεια θέλει καλό ποιοτικά νερό. Άρα είναι σημαντικό αυτό που γίνεται”.

Επίσης, υπογράμμισε πως “η εξέλιξη αυτή βοηθά τους νέους αγρότες να παραμείνουν και να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα, γιατί οι δυσκολίες απέτρεπαν κάποιους. Αν δεν υπάρχει η δυνατότητα νερού, δεν γίνεται κάτι”. Μάλιστα, γνωστοποίησε πως “το 1997 η Σύρος είχε 600 στρέμματα θερμοκήπια. Αν υπήρχαν αυτά σήμερα, δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν γιατί δεν θα υπήρχε η δυνατότητα νερού. Οι βροχοπτώσεις στα νησιά είναι πολύ περιορισμένες την τελευταία πενταετία και δυστυχώς ο υδροφόρος ορίζοντας δεν εμπλουτίζεται. Άρα, πώς θα υπάρχει νερό; Είναι σημαντικό να έχουμε πρώτη ύλη, δηλαδή νερό”.

Ο κ. Ρούσσος εμφανώς ικανοποιημένος από το έργο και τις εξελίξεις για τον αγροτικό κόσμο, κατέληξε, σημειώνοντας πως “για εμάς, το έργο αυτό είναι ό,τι καλύτερο έχει γίνει και μας γνωστοποίησαν πως είναι στο πρόγραμμα να γίνει το ίδιο και στον Φοίνικα. Είναι το σημαντικότερο έργο για τον πρωτογενή τομέα και είναι επίσης, σπουδαίο ότι υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν μπροστά για τις ανάγκες, όπως ο κ. Βακόνδιος”.