Εξάρει τον ενημερωτικό ρόλο του

Τον ενημερωτικό χαρακτήρα του Αρχαιολογικού Μουσείου της Σύρου, καθώς και την άριστη συνεργασία του δήμου με την ΚΑ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, εξάρει ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης Γιάννης Δεκαβάλλας, με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα της “Κοινής Γνώμης” γύρω από το σημερινό τρόπο λειτουργίας του.

Υπενθυμίζεται ότι σε δηλώσεις του στην εφημερίδα, ο Συριανός ζωγράφος Βασίλης Κουσουλάκος είχε χαρακτηρίσει το Μουσείο της Σύρου ως “το χειρότερο -αισθητικά και ενημερωτικά- μουσείο των Κυκλάδων, σημειώνοντας μάλιστα ότι ο δήμος δεν ενδιαφέρεται για την αξιοποίηση και ανάδειξη του μουσειακού “θησαυρού” του νησιού. Παράλληλα, είχε εκφράσει την άποψη ότι ο ρόλος των μουσείων πρέπει να είναι εκπαιδευτικός και ενημερωτικός για την ιστορική διαδρομή του κάθε τόπου, υποστηρίζοντας ότι αυτό δεν συμβαίνει στην περίπτωση της Σύρου, καθώς ελάχιστα ευρήματα, τα οποία εκτίθενται στο Μουσείο, αφορούν το νησί.

Η ιστορία του Μουσείου

Ο κ. Δεκαβάλλας, αναφερόμενος στην ιστορία του Μουσείου, καθιστά γνωστό ότι αυτό ιδρύθηκε το 1834 με 1835 ως Κεντρικό Μουσείο των Κυκλάδων, με τις συλλογές του να φιλοξενούνται αρχικά στο κτήριο του Γυμνασίου.

Στη συνέχεια, με αφορμή τις ανασκαφές του Χρήστου Τσούντα στο Καστρί και τη Χαλανδριανή (1898) και την έντονη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας στην προοπτική να μεταφερθούν τα ευρήματα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (για το θέμα αυτό έγινε συλλαλητήριο στην Ερμούπολη), οι τότε δήμαρχοι της Ερμούπολης, Σ. Βαφιαδάκης και Γ. Μαραγκός προέβησαν στις απαραίτητες ενέργειες, απευθυνόμενοι κυρίως στα Υπουργεία Παιδείας και Εσωτερικών, προκειμένου να ανασταλεί η μεταφορά των ευρημάτων στην Αθήνα.

Εν τέλει τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αλλά παράλληλα αποφασίστηκε από τη Γενική Εφορεία Αρχαιοτήτων η ίδρυση Κεντρικού Νομαρχιακού Μουσείου στην Ερμούπολη, με σκοπό να δεχθεί τα “διπλά” από τις ανασκαφές του Χ. Τσούντα, τα αρχαία του παλαιού μουσείου (στο Γυμνάσιο), καθώς και ευρήματα από άλλα Κυκλαδονήσια. Έτσι ανασυστάθηκε ως Κεντρικό Νομαρχιακό Μουσείο και μεταφέρθηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο, στο οποίο στεγάζεται μέχρι σήμερα.

Οι διαδικασίες για την ανασύστασή του, δια της παραχώρησης των αιθουσών από το Δήμο Ερμουπόλεως ξεκίνησαν το 1898 και ολοκληρώθηκαν το 1901. Αργότερα με την ίδρυση τοπικών Μουσείων και στα άλλα νησιά των Κυκλάδων περιορίστηκε στα ευρήματα από τη Σύρο. Ωστόσο, παρέμειναν στο Μουσείο της Σύρου όσα ευρήματα είχαν εισαχθεί από παλιά, όπως ανάγλυφα και επιγραφές από την Αμοργό, την Κύθνο, την Κέα, όπως επίσης και μικροαντικείμενα (κυρίως πήλινα αγγεία), κυρίως από την Αίγινα.

Ξεχωρίζουν οι ανασκαφές στη Χαλανδριανή και το Καστρί

Το σημαντικότερο σύνολο του Μουσείου είναι τα ευρήματα από τις ανασκαφές στη Χαλανδριανή και το Καστρί, που αποτελούν δύο από τους σημαντικότερες προϊστορικές θέσεις των Κυκλάδων. Πρόκειται για μαρμάρινα τέχνεργα, πήλινα αγγεία, μεταλλικά αντικείμενα από το εκτεταμένο νεκροταφείο της Χαλανδριανής, αλλά και πολύ σημαντικά ευρήματα, πήλινα αγγεία κ. α. από τον οικισμό στο Καστρί.

Ο κ. Δεκαβάλλας ενημερώνει επίσης ότι το 1998 με αφορμή τον εορτασμό που οργανώθηκε στη Σύρο για τα εκατό χρόνια από τις έρευνες του Χρ. Τσούντα στο νησί οργανώθηκε από την ΚΑ' ΕΠΚΑ έκθεση με θέμα “Ο Χρήστος Τσούντας και η Σύρος” σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του Μουσείου, η οποία παραμένει μέχρι σήμερα και παρουσιάζει αρχαιολογικό και αρχειακό υλικό για τις έρευνες του Χρήστου Τσούντα στη Σύρο.

Την ιστορία της Σύρου κατά τους ιστορικούς χρόνους (κλασικούς και ελληνιστικούς έως και ρωμαϊκούς) αφηγούνται τα γλυπτά, οι επιγραφές και οι επιτύμβιες στήλες που προέρχονται από την Αρχαία Πόλη τη Σύρου που βρισκόταν στη θέση της σημερινής Ερμούπολης, και άλλες θέσεις του νησιού. Για το λόγο αυτό, υπογραμμίζει ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο της Σύρου προσφέρει πολύ καλή ενημέρωση στον επισκέπτη για την ιστορική διαδρομή του νησιού, ενώ προσθέτει πως πρόκειται για ένα Μουσείο που φέρει ιστορικό βάρος αυτό καθεαυτό, δεδομένου ότι συνδέεται με την Νεώτερη Ελληνική Ιστορία και την προσπάθεια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και των τοπικών κοινωνιών να διαφυλάξουν και να αναδείξουν την πολιτιστική ταυτότητά τους.

Άριστη συνεργασία του δήμου με το υπουργείο Πολιτισμού

Σημειώνει μάλιστα ότι η ιστορία του είναι συνυφασμένη τόσο με το Δήμο, ο οποίος φιλοξενεί το Μουσείο στο Δημαρχιακό Μέγαρο, όσο και με την τοπική κοινωνία της Σύρου. Ως εκ τούτου, διασαφηνίζει ότι η συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με το Δήμο Σύρου είναι πάντα δεδομένη και αυτονόητη.

Ωστόσο, εξηγεί ότι η ευθύνη λειτουργίας του Μουσείου, όπως άλλωστε και όλων των αρχαιολογικών μουσείων της χώρας, ανήκει αποκλειστικά και μόνο στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Σύρου είναι το μόνο από τα δεκαεννέα Μουσεία των Κυκλάδων, το οποίο δεν στεγάζεται σε κτίριο του Ελληνικού Δημοσίου. Στεγάζεται σε δημοτικό χώρο εδώ και δεκαετίες, χωρίς να πληρώνει ένα ευρώ ενοίκιο το Υπουργείο Πολιτισμού προς το Δήμο.

Καταλήγοντας, δηλώνει πως “την άριστη σχέση του Δήμου με το Υπουργείο Πολιτισμού ο μόνος αρμόδιος να τη διαβεβαιώσει είναι ο διευθυντής της ΚΑ Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Παναγιώτης Χατζηδάκης, ο οποίος πέραν του ότι δήλωσε στην εφημερίδα σας ότι “ο Δήμος εμφανίζεται πάντα πρόθυμος να συνεργαστεί με την υπηρεσία και να βοηθήσει τις δράσεις του Μουσείου”, με διαβεβαίωσε και εμένα προσωπικά ότι δεν υπάρχει τίποτα απολύτως που να έχει ζητηθεί εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού από τις υπηρεσίες του Δήμου που να μην έχει στηριχθεί και εξυπηρετηθεί”.