Στο μυαλό του συγγραφέα Αντώνη Κρύσιλα

«Η συγγραφή δεν είναι προσοδοφόρο επάγγελμα»

Είναι παντού και πουθενά. Τρυπώνει, αλλά ελίσσεται. Έχει τις απόψεις του, μα θα τις εκφράσει, εάν του τις ζητήσεις. Δεν είναι εσωστρεφής, αλλά προτιμά να μιλάει μέσα από το έργο του. Ο Αντώνης Κρύσιλας είναι ένας συγγραφέας που ανοίγει εύκολα διάλογο σε πολλά και διαφορετικά «πηγαδάκια» με συνομιλητές που κουβαλούν την ίδια τρέλα για δημιουργία.

Το ευρύτερο κοινό της Σύρου τον γνώρισε μέσα από τη μαύρη κωμωδία «Παπάγια Μάντολες» που παρουσιάστηκε από τον Θεατρικό Πολιτιστικό Όμιλο Σύρου «Απόλλων». Ο ηθοποιός Γιώργος Μιχαλάκης υποδύθηκε ένα φυλακισμένο σεφ που διηγείται την ιστορία του και την πορεία από τη δόξα ως τη φυλακή, καυτηριάζοντας τη σημερινή καθημερινότητα και τα κακώς κείμενα, πολιτικά και κοινωνικά.

Στα σκαριά βρίσκεται και η παρουσίαση ενός παιδικού θεατρικού έργου από άλλη ερασιτεχνική ομάδα του νησιού. Μέχρι τότε όμως, ο πολυπράγμων Αντώνης Κρύσιλας δεν μένει με τα χέρια σταυρωμένα.

Σεμινάριο δημιουργικής γραφής στη Βαρδάκειο Σχολή Ερμούπολης

Έχοντας ήδη εμπειρία από τη συμμετοχή του στα Προγράμματα Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, ανέλαβε φέτος να διδάξει δημιουργική γραφή και στη Βαρδάκειο Σχολή Ερμούπολης, βοηθώντας τους εκπαιδευόμενους να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους και να γράψουν από ένα μυθιστόρημα ή διήγημα, μέχρι τα απομνημονεύματά τους, ένα μακροσκελές γράμμα στο πρόσωπο, ή μια ωραία συγκινητική διαθήκη.

Ο Αντώνης Κρύσιλας γεννήθηκε το 1970 στο Βόλο. Οι πρώτες του συγγραφικές απόπειρες υπό μορφή διηγημάτων έχουν δημοσιευτεί από τις εκδόσεις Ωρόρα. Το 2003 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο "Το μικρό μεγάλο ταξίδι". Το 2005 συμμετείχε στη συλλογή διηγημάτων με γενικό τίτλο "Το Χαλάνδρι που γνώρισα" (Ευριπίδης). Βιβλία του που κυκλοφορούν είναι: "Το μικρό, μεγάλο ταξίδι" (εκδόσεις Καστανιώτη), "Το στόμα του Διαβόλου" (εκδόσεις Platypus), "Μικρές αγγελίες" (εκδόσεις ΑλΔε). Επίσης έχει γράψει τη μαύρη κωμωδία "Παπάγια - Μάντολες", πού έχει ανέβει σε σκηνοθεσία Γ. Πάχου, με πρωταγωνιστή τον ηθοποιό Γιώργο Μιχαλάκη. Από το 2005 ζει στη Σύρο με τη γυναίκα και την κόρη του.

«Ο κάθε συγγραφέας ακολουθεί το δικό του δρόμο»

Όπως εξηγεί στην «Κοινή Γνώμη», η σχέση του με το νησί της Σύρου ξεκίνησε το 1993, όταν την επέλεξε για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Τότε ξεκίνησε και επίσημα η ενασχόλησή του με τη δημιουργική γραφή, την οποία διδάσκει σήμερα με το δικό του μοναδικό τρόπο και έχοντας ως βασικό προσόν το χιούμορ. «Αυτό που λέω στους εκπαιδευόμενους είναι να μη με παίρνουν πολύ στα σοβαρά και να ακολουθούν το δικό τους μονοπάτι γιατί αυτό που «διδάσκω» είναι αυτό που έχω μάθει μέσα από τη δική μου πείρα, είναι ο δικός μου δρόμος. Και είναι λιγάκι χαζό να προσπαθήσεις να πείσεις κάποιον να ακολουθήσει το δικό σου δρόμο. Απλά τον συμβουλεύεις να αποφύγει κάποιες κακοτοπιές», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η συγγραφή έχει μόνιμη θέση στη ζωή του Αντώνη Κρύσιλα, «με επιτυχίες, πολλές προσπάθειες και ακόμα περισσότερες αποτυχίες και αρνήσεις από τους εκδότες», όπως ο ίδιος σημειώνει, προσθέτοντας πως «για καθεμία σελίδα που εκδίδεται, υπάρχουν χίλιες που παραμένουν αζήτητες στα συρτάρια». Παράλληλα με τη συγγραφή, επιχείρησε να διαβεί κι άλλα επαγγελματικά μονοπάτια, τα οποία τον οδήγησαν σε αδιέξοδο. «Στη Σύρο έχω κάνει διάφορες δουλειές, από σερβιτόρος μέχρι οτιδήποτε. Κι επειδή ήταν τόσο χάλια η κατάσταση που δεν άξιζε τον κόπο, τελικά έμεινα στο σπίτι και ανέλαβα να μεγαλώνω την κόρη μου. Ουσιαστικά τα λεφτά στο σπίτι τα φέρνει η γυναίκα μου, που εργάζεται στο δημόσιο», λέει χαριτολογώντας.

«Ο χώρος του βιβλίου έχει απογίνει»

Όπως τονίζει, η συγγραφή δεν είναι προσοδοφόρο επάγγελμα, ενώ πολλοί φροντίζουν με κάθε τρόπο να την κρατούν ως χόμπι. «Ακόμα και οι καταξιωμένοι συγγραφείς θα πληρωθούν σταθερά το 10% ή στην καλύτερη το 12-15% αν είναι οι κορυφαίοι,  επί της καθαρής τιμής του βιβλίου, ένα χρόνο μετά την έκδοση. Δεν υπάρχουν ποτέ προκαταβολές και τώρα με την κρίση τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Πάντα ήταν κακός ο χώρος του βιβλίου στην Ελλάδα, αλλά έχει απογίνει τώρα. Τα τελευταία χρόνια είναι απίστευτο», υπογραμμίζει.

Όσον αφορά στη σχέση του με συλλόγους και φορείς της Σύρου που δραστηριοποιούνται γύρω από τον πολιτισμό, ο κ. Κρύσιλας δηλώνει εντυπωσιασμένος από την όρεξη και το μεράκι που υπάρχει σε κάθε προσπάθεια που γίνεται. «Το ίδιο συμβαίνει και στο σεμινάριο δημιουργικής γραφής στη Βαρδάκειο. Έχουμε πραγματοποιήσει τέσσερα μαθήματα και η ομάδα είναι στα ύψη. Δεν την πηγαίνω εγώ, με τραβάει. Με το ζόρι τους τραβάω να το πάμε βήμα – βήμα».

Όπως εξηγεί, επιθυμία του είναι η συγκέντρωση και έκδοση των κειμένων που παράγονται στο πλαίσιο ενός σεμιναρίου, ωστόσο η δύσκολη οικονομική συγκυρία και οι τακτικές των εκδοτικών οίκων αποτελούν ένα μεγάλο εμπόδιο. «Όταν δίδασκα στο Διά Βίου Μάθησης είχα κανονίσει με μία εταιρεία να βγάλουμε κάποια συλλογή διηγημάτων των εκπαιδευομένων αλλά στην πορεία δεν έγινε. Εγώ θα είχα όλη την καλή διάθεση αλλά επειδή ο εκδοτικός χώρος μέσα στην κρίση έχει γίνει παράξενος και επειδή είμαι κάθετος στο να μην πληρώνει κανείς αυτά που εκδίδει, δεν ήθελα να μπούμε σε μία τέτοια διαδικασία», κατέληξε.

Σημειώνεται ότι τα μαθήματα δημιουργικής γραφής στη Βαρδάκειο Σχολή Ερμούπολης πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και Πέμπτη στις 19:30.