Μια ναυτική έκθεση – αναδρομή στην ιστορία της Σύρου

Τρία χρόνια μετά την τελευταία έκθεση που είχε διοργανώσει, ο μελετητής της ιστορίας της ναυτοσύνης,  Γιώργος Φουστάνος, επιστρέφει με μια νέα έκθεση υπό τον  τίτλο: "Η Εμπορική Ναυτιλία στη Μεταπολεμική Ερμούπολη" .

“Το σκεπτικό δεν είναι να γίνει μία ακόμα έκθεση. Στους στόχους που έχω θέσει, στο πλαίσιο της έρευνας που κάνω για την ιστορία της ναυτιλίας εδώ και  32 χρόνια, είναι να αναδείξουμε κάποια πράγματα που είναι άγνωστα στο κοινό, όπως είναι η επιρροή της ναυτιλίας στην καθημερινότητα του Έλληνα” λέει στην Κοινή Γνώμη ο κ. Φουστάνος.

Η δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας

 Είναι γεγονός  πως οι περισσότεροι γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για την ιστορία της ελληνικής ναυτιλίας. Πολύς κόσμος αγνοεί το πόσο σημαντικός πυλώνας για την οικονομία ήταν πάντα, το ότι η Ελλάδα είναι το μεγαλύτερο ναυτικό κράτος, μεταφέροντας αυτήν τη στιγμή το 1/5 των παγκόσμιων φορτίων, και το ότι οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν κατακτήσει το 20% των θαλασσών του πλανήτη. Μέσω της ναυτιλίας, η παρουσία των Ελλήνων είναι καθημερινή σε ολόκληρη τη γη, προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας σε ανθρώπους από όλον τον κόσμο και πάνω της  έχει στηριχθεί μεγάλο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας.

“Αυτή τη δυναμική που διαχρονικά έχει η ελληνική ναυτιλία, φιλοδοξούμε με τους συνεργάτες μου και την ερευνητική ομάδα, να αναδείξουμε. Εγώ εγκατέλειψα την επιχειρηματική ναυτιλία για να πω αυτήν την άγνωστη σε πολλούς ιστορία  και προσπαθώ να το κάνω με συνεχείς εκδόσεις από το 1998 μέχρι σήμερα. Συλλέγω ακατάπαυστα υλικό εδώ και σαράντα χρόνια. Προσπαθώ όλο αυτό το υλικό να είναι σωστά ταξινομημένο ώστε να είναι διαχειρίσιμο αλλά αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι να μην πετιούνται πράγματα στα σκουπίδια. Από αυτά που έχω μαζέψει τόσα χρόνια είναι σίγουρο ότι τα μισά θα είχαν καταλήξει εκεί.. Ελπίζω το δικό μου τέλος να μη σημάνει και το τέλος της ερευνητικής μου προσπάθειας γιατί η αλήθεια είναι πως υπάρχει υλικό και θέματα ώστε να γίνονται ετήσιες εκθέσεις για τα επόμενα 200 χρόνια.” είπε ο κ. Φουστάνος. δηλώνοντας το πάθος και την αγάπη που έχει γι’ αυτό που κάνει.

Η ναυτική Σύρος

Η φετινή έκθεση επικεντρώνεται στο ρόλο της εμπορικής ναυτιλίας στη δημιουργία και την εξέλιξη της Ερμούπολης κατά τον 19ο αιώνα. Η Σύρος οφείλει την οικονομική άνθιση που γνώρισε κυρίως στην ναυτιλία. Βοηθούσε φυσικά και η γεωγραφική θέση του νησιού. Ήταν ένα ιδεώδες σημείο για να σταματήσουν τα πλοία, να ανεφοδιαστούν, να αντλήσουν κόσμο, να κάνουν εμπόριο.

Ωστόσο, το ξέσπασμα δύο παγκόσμιων πολέμων στο πρώτο ήμισυ του 20ου αιώνα, οδήγησε στην υποβάθμιση της σημασίας της Σύρου ως οικονομικού κέντρου. Ιδιαίτερα μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και αφού η χώρα ενεπλάκη σε ένα καταστροφικό εμφύλιο, το νησί περιήλθε σε δεινή θέση.  Οι καταστροφές και οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές ήταν τρομακτικές. Αποκομμένο πλέον ουσιαστικά από την ενδοχώρα και με το σύνολο του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου κατεστραμμένο, οι κάτοικοι του νησιού βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ανεργία και την ανέχεια. Ενόψει αυτής της συγκυρίας, ο ρόλος που διαδραμάτισε η εμπορική ναυτιλία μέσω πρωτοβουλιών που ανέπτυξαν διάφοροι εφοπλιστές, αποδείχθηκε καθοριστικός για την οικονομία της Σύρου. Αυτές οι πρωτοβουλίες συνεχίστηκαν αμείωτες, μέχρι τουλάχιστον την πλήρη ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια όπου εκεί, χρονικά, σταματά και η αφήγηση της έκθεσης.

“Δεν πρέπει να ξεχνάμε την καταγωγή μας τη ναυτική, σημίεωσε ο κ. Φουστάνος, γιατί η ναυτιλία υπήρξε, είναι και θα παραμείνει πυλώνας για την Ελλάδα και στυλοβάτης της παγκόσμιας οικονομίας. Η προσπάθεια η δική μας γίνεται για να αναδείξουμε κάποια θέματα τα οποία δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό, μέσω μιας έκθεσης η οποία ευελπιστούμε να γίνει θεσμός στη Σύρο. Νομίζω ότι μόνο καλό μπορεί να βγει από αυτήν την ανάδειξη της ναυτικότητας του νησιού μας το οποίο υπήρξε ο τόπος στον οποίο γεννήθηκε η μεγάλη ναυτιλία των Ελλήνων. Εδώ ξεκίνησαν όλα κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχάσουμε”.

Η θάλασσα ενώνει

Ερωτώμενος για το ποιό θέμα από όλα όσα έχει μελετήσει και αναδείξει, τον γοήτευσε περισσότερο, ο κ. Φουστάνος απάντησε: “Αυτό που με γοήτευσε περισσότερο είναι το θέμα που θα ξεκινήσω αύριο. Αυτό σημαίνει πως ό,τι αγγίζει κι έχει σχέση με τη ναυτιλία έχει μια τρομακτική γοητεία διότι συνέχεια ανακαλύπτεις πράγματα για όλον τον κόσμο, τα οποία είναι θησαυρός. Μην ξεχνάμε πως η  ναυτιλία είναι μια δραστηριότητα η οποία ενώνει. Στη θάλασσα είναι όλοι αδέρφια χωρίς να έχουν σημασία οι διαφορετικές εθνότητες, γλώσσες , θρησκείες.. Στη θάλασσα είσαι εσύ και ο Θεός”.

Πληροφορίες έκθεσης:

Αίθουσα Τέχνης Γ. & Ε. Βάτη - Πλατεία Μιαούλη - Ερμούπολη
Ημερομηνία: Σάββατο 9 Ιουλίου έως Τρίτη 2 Αυγούστου
Ώρες λειτουργίας: 10:30-12:30 (εκτός Δευτέρας) & 19:30-22:00 (Καθημερινά)
Συνδιοργάνωση: Δήμος Σύρου Ερμούπολης