Του Γ. Ξανθάκη

Σινεπιλογές

  • Τετάρτη, 24 Ιανουαρίου, 2018 - 06:11

«Ο παραμυθάς του Χόλιγουντ»: Μια προσέγγιση της φιλμογραφίας του Στίβεν Σπίλμπεργκ (Α΄Μέρος)

Όταν θέλουμε να βυθιστούμε στο χαοτικό σύμπαν της ανθρώπινης ψυχής θα δούμε και θα αναλύσουμε ταινίες του Μπέργκμαν, του Αντονιόνι ή του Ρεναί. Αλλά όταν μας πιάσει η ενστικτώδης επιθυμία, που πηγάζει από τα παιδικά μας χρόνια, να πάμε στο σινεμά και να αφεθούμε στους μύθους του, το πρώτο όνομα που θα μας έρθει στο μυαλό είναι του Σπίλμπεργκ.

Ο Στήβεν Σπίλμπεργκ (γενν. 1946) ξεπήδησε από το νέο κύμα του αμερικανικού σινεμά στις αρχές των ’70s και στην πολυποίκιλη φιλμογραφία του ασχολείται με τα μεγάλα θέματα που απασχολούν σήμερα τον άνθρωπο, ευαισθητοποιώντας το μεγάλο κοινό. Ο Σπίλμπεργκ με στόφα auteur, χαρακτηρίζεται από την καθαρότητα της αντιμετώπισης των ιστοριών του στην άποψη και τη σκηνοθεσία. Είναι τρυφερός όταν παρουσιάζει παραμύθια και σοβαρά δυνατός στις αληθινές και ιστορικές ταινίες του και έχει καταφέρει να συνδυάσει  το φιλελεύθερο πνεύμα, την λαϊκότητα και την έξοχη επαγγελματικότητα δημιουργών όπως ο Χάουαρντ Χωκς, ο Τζων Φορντ ή ο Φρανκ Κάπρα.

Το εντυπωσιακό ντεμπούτο του υπήρξε η τηλεταινία «Μονομαχία» (1971), ένα αγωνιώδες θρίλερ στο οποίο ένας ψυχωτικός οδηγός φορτηγού κυνηγά έναν τρομοκρατημένο οδηγό ενός μικρού αυτοκινήτου.

Στο «Εξπρές του Σούγκαρλαντ» (1974) κυριαρχεί η αντήχηση από το κλίμα εξέγερσης της εποχής και αποτελεί μια απαισιόδοξη ματιά στην σκοτεινή πλευρά του αμερικάνικου ονείρου.

Ο πρώτος καλλιτεχνικός και εμπορικός θρίαμβος έρχεται με τα «Σαγόνια του Καρχαρία» (1975).

Aστρονομική επιτυχία της εποχής τους, με τρία Όσκαρ, βασίζεται στο πνεύμα των B-movies «τεράτων» της δεκαετίας του ’50, που με τη μοναδική σκηνοθετική μαεστρία του Σπίλμπεργκ μετατρέπεται σε μια από τις πιο ευρηματικές και αγωνιώδεις ταινίες τρόμου όλων των εποχών.

Ακολουθεί μια ακόμη εκπληκτική επιτυχία, οι «Στενές επαφές τρίτου τύπου» (1977), όπου χρησιμοποιεί υπερσύγχρονα ειδικά εφέ για να τεκμηριώσει την ιστορία της επαφής με την εξωγήινη ζωή.

Με την ξέφρενη σουρεαλιστική πολεμική κωμωδία του 1979 “1941”, ο Σπίλμπεργκ έκανε το πρώτο του παραπάτημα, καθώς η αστραφτερή εικόνα είχε αδύναμο περιεχόμενο.

Γρήγορα όμως, ανέκτησε το χαμένο έδαφος με τους«Κυνηγούς της χαμένης Κιβωτού» (1981), μια περιπέτεια γεμάτη σασπένς, εκστατική δράση και πειστική ρεαλιστική αναπαράσταση που λειτούργησε αρχετυπικά και έγινε μεγάλη παγκόσμια επιτυχία.

Ωστόσο, η επόμενη προσπάθεια του Spielberg ήταν αυτή που εδραίωσε τη θέση του ως τον πιο δημοφιλή σκηνοθέτη της εποχής: ο «E.T. ο Εξωγήινος»(1982), η συγκινητική ιστορία ενός αγοριού που παίρνει υπό την προστασία του έναν εξωγήινο επισκέπτη, μια αλληγορία για την αποδοχή της διαφορετικότητας του «Άλλου». Το φιλμ χαιρετίστηκε αμέσως ως κλασικό αριστούργημα και έγινε ένα από τα πιο εμπορικά επιτυχημένα κινηματογραφικά έργα όλων των εποχών.

Μετά την 1η συνέχεια των «Κυνηγών», «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού»(1984),που συνεχίζει επάξια τις απολαυστικές περιπέτειες του ριψοκίνδυνου αρχαιολόγου, ο Σπίλμπεργκ πήγε ενάντια στην τυποποίηση για να γυρίσει το μελοδραματικό αντιρατσιστικό δράμα «Πορφυρό χρώμα»(1985), εξασφαλίζοντας 11 υποψηφιότητες για Όσκαρ.

Το προβλέψιμο και μελοδραματικό πολεμικό έπος «Αυτοκρατορία του Ήλιου» (1987) ήταν η επόμενη ταινία του, μία από τις λίγες εμπορικές απογοητεύσεις του. Παρόμοια μοίρα είχε και το γλυκερά συναισθηματικό «Για Πάντα» (1989), αλλά ο Σπίλμπεργκ ξαναβρήκε την φόρμα, με την αρωγή του Σον Κόνερυ, στον « Ιντιάνα Τζόουνς και την Τελευταία Σταυροφορία»(1989), συνδυάζοντας την αδιάκοπη δράση, τις αναληθοφανείς καταδιώξεις και το χιούμορ.

 

Ετικέτες: 

Διαβάστε ακόμα