Στο μάτι του Ζορμπά

Τελικά, μήπως ο Ζορμπάς θα έπρεπε να έχει επισκεφτεί έναν οφθαλμίατρο; Ή μήπως τον λένε Ξενοφώντα; Δεν είμαι σίγουρη. Μπορεί να είναι δύο διαφορετικοί, μπορεί να είναι και ένας με ονοματεπώνυμο. (Φωνή Τζέιμς Μποντ: - Ζορμπάς. Ξενοφώντας Ζορμπάς). Εν πάση περιπτώσει, όποιος κι αν είναι, το μάτι του μας μπέρδεψε. Ενώ το περιμέναμε να έρθει να θρονιαστεί πάνω από το κεφάλι μας, τελευταία στιγμή αυτό αποφάσισε να αλληθωρίσει.

Μιλώντας με φίλους, γνωστούς, περαστικούς αντιλαμβάνομαι, ότι σχεδόν κανείς δεν αισθάνεται βαθιά μέσα του πραγματικά καλά με το γεγονός αυτό. Ακούς ανθρώπους να λένε “ναι, ναι, τελευταία στιγμή το αποφύγαμε. Ευτυχώς...”, με τόνο πιο καταθλιπτικό και από κουπλέ σε τραγούδι της Μποφίλιου.

Από τη μία πλευρά, το κατανοώ, αλήθεια. Τόση δημοσιότητα, τόσα άρθρα, τόσα ονόματα, τόσες λάιβ κάμερες, τόσα “λουκέτα” σε στάδια, σε γήπεδα, σε σχολεία, τόση προετοιμασία, όλα – μα όλα – για το τίποτα. Είχε ταμπουρωθεί ο κόσμος μέσα στα σπίτια του, είχε πετάξει τις γλάστρες του στα σκουπίδια, μην τις πάρει ο Ζορμπάς και πάνε και πέσουν στο κεφάλι κανενός ανυποψίαστου Μυκονιάτη, είχε μαζέψει προμήθειες για τριήμερο αποκλεισμό εντός του σπιτιού, είχε κατεβάσει τα χειμωνιάτικα, τις κουβέρτες τις ηλεκτρικές, τα μάλλινα και τις κουβερτούλες τις πικεδένιες, είχε ασφαλίσει τα αυτοκίνητά του και τις μηχανές του, είχε αφήσει καθησυχαστικά μηνύματα σε φίλους και συγγενείς (“Είμαι καλά, σε αφήνω τώρα γιατί μπαίνω στο μάτι του Ζορμπά”), είχε ταμπουρώσει τα παιδιά του στο σπίτι, βάζοντάς τα να δουν ντοκιμαντέρ επιβίωσης του Discovery Channel και γενικά είχε υπάρξει μία προετοιμασία, μία ανυπομονησία, ένα σε περιμένω μην αργείς κάτω στην παραλία.

Και όλα αυτά γιατί; Για να περάσει ο Ζορμπάς και να μην ακουμπήσει. Για να αφήσει το νησί μας με δύο ψιχάλες σκέτες, σαν να μας φτύνει και μετά – ω τραγική ειρωνεία – να μας βγάλει και ήλιο, για να μας κοροϊδέψει μέσα στα μούτρα μας, τα οποία κορώνουν κάτω από τη ζέστη, χωμένα μέσα στα κασκόλ και τις πατατούκες, που επιστρατεύσαμε, ενόψει κυκλώνα, αγνοώντας την έντονη εσάνς της ναφθαλίνης. Με λίγα λόγια, δηλαδή, ο Ξενοφών, ούτε που να μας επελάσει.

Από την άλλη πλευρά αναρωτιέμαι. Γιατί τόση κατήφεια, που το μάτι του κυκλώνα Ξενοφώντα – Ζορμπά – Μπάμπη, ή όπως αλλιώς έχουν αποφασίσει να τον αποκαλούν, έστρεψε αλλού το βλέμμα του; Τόσο έντονη πια η ανία της καθημερινότητας, που χρειαζόμαστε μία “απειλή”, ένα συνταρακτικό φαινόμενο, πέρα από τα συνηθισμένα, για να μας εξιτάρει; Χρειάζεται όντως ένα αστείο όνομα, στο οποίο βέβαια χωράνε πολλά λογοπαίγνια, ώστε να “πάρει φωτιά” το προφίλ μας στα social media; Φυσικά, όταν βρίσκεσαι πάνω σε ένα βράχο, ανάμεσα σε ένα πέλαγος, δεν συμβαίνουν και πολύ συχνά συγκλονιστικά γεγονότα. Δεν είναι να πεις ότι μένουμε στο Μαΐάμι και μας έρχονται τρεις – τέσσερις κυκλώνες τη διετία, για να τους αντιμετωπίζουμε, ως άλλη μία μπόρα, που θα έρθει και θα περάσει. Στο Αιγαίο ζούμε. Οι άνεμοι και τα μποφόρια, τα οποία για κατοίκους κάποιων άλλων περιοχών αποτελούν σχεδόν αξιοπερίεργο φαινόμενα, για μας είναι καθημερινότητα. Ο κυκλώνας ήταν μία ευκαιρία να ξεφύγουμε από τα τετριμμένα, ίσως; Άλλωστε, πολλοί από μας δεν έχουμε ξαναζήσει τέτοιο φαινόμενο.

Και εδώ είναι η ουσία. Αναρωτήθηκε κανείς γιατί; Γιατί να εμφανιστεί ένας κυκλώνας σε μία περιοχή, που έχει να δει κάτι αντίστοιχο δεκαετίες; Πού βρέθηκε; Γιατί ήρθε; Θα ξανάρθει;

Λοιπόν, τάξη! Πάρτε μολύβι και χαρτί, να κάνουμε ένα μικρό μάθημα. Οι κυκλώνες είναι ο τρόπος της μάνας γης να επαναφέρει τη θερμοκρασία της. Για τους νεότερους, κάτι σαν τα ανεμιστηράκια στον υπολογιστή. Όταν η θερμοκρασία της θάλασσας ανεβαίνει, δημιουργείται ένας κυκλώνας, για να την κατεβάσει. Να την επαναφέρει στα φυσιολογικά της επίπεδα. Και τι προκαλεί την άνοδο της θερμοκρασίας της θάλασσας; Χμ, μακάρι να υπήρχε ορισμός για κάποιο φαινόμενο που ευθύνεται για την αλλαγή των φυσιολογικών θερμοκρασιών στον πλανήτη. Ώπα, περίμενε. Υπάρχει! Ναι, το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Η επίδραση της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στην κανονικότητα του πλανήτη. Η συνέπεια των πράξεών μας, ως είδους, απέναντι στο σπίτι μας.

Εν κατακλείδι, πολύ ωραία τα είπαμε και γελάσαμε με τα λογοπαίγνια για το Ζορμπά, ή Ξενοφώντα, ή Ξενοφώντα-Ζορμπά (ας αποφασίσει κάποιος επιτέλους) και είναι όντως συναρπαστική η πιθανότητα να κόβεις βόλτες εν μέσω ενός κυκλώνα (αν δεν σε πάρει και σε σηκώσει, κυριολεκτικά), ωστόσο, καλό θα είναι να ρίξουμε μία ματιά και βαθύτερα, πέρα από τα αστεία και τις περιπέτειες, στην αιτία των φαινομένων, τα οποία, αν η ανθρωπότητα δεν προσέξει τη δραστηριότητά της, θα επαναλαμβάνονται με ολοένα μεγαλύτερη ένταση, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα και καταστροφές. Να συνειδητοποιήσουμε, ότι τούτη η γης που την πατούμε – εκτός του ότι όλοι μέσα θε να μπούμε – είναι και ζωντανός οργανισμός, που προσπαθεί να διατηρήσει τις συνθήκες, στις οποίες και εμείς ζούμε ιδανικά και κατά συνέπεια, να πάρουμε μέτρα, ο καθένας όπως μπορεί, για την προστασία του μόνου, μέχρι στιγμής, πλανήτη, που μπορεί να συντηρήσει το ανόητο είδος μας.