Ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση

"Φύση και Ιερότητα" είναι ο τίτλος της έκθεσης που από το Σάββατο το βράδυ, φιλοξενείται στην αίθουσα Τέχνης Γ. & Ε. Βάτη, στην Ερμούπολη.

Πρόκειται για έργα του αείμνηστου διεθνούς φήμης Έλληνα της διασποράς Μάκη (Ευθύμιου) Βαρλάμη, τα οποία εστιάζουν στο καίριο ζήτημα της σχέσης ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση. Οι επιμελητές επέλεξαν έργα του Βαρλάμη από διαφορετικές εικαστικές συλλογές του, πολλά εκ των οποίων παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με στόχο να αναδείξουν τον ιερό χαρακτήρα της φύσης, τη βαθύτερη σχέση δημιουργού και δημιουργίας.

Πρόκειται για μια έκθεση με πολιτιστικό, κοινωνικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα, την οποία επιμελήθηκε το Πειραματικό Εργαστήρι Βεργίνας, που εκπροσωπεί το έργο του Βαρλάμη στην Ελλάδα και το Μουσείο Τέχνης της Αυστρίας.

Τα εγκαίνια έγιναν παρουσία του Καθολικού Επισκόπου και Αποστολικού Τοποτηρητή Σύρου, Θήρας και Κρήτης, π. Σεβαστιανού Ροσσολάτου, του δημάρχου Σύρου - Ερμούπολης, Αλέξη Αθανασίου, του υπεύθυνου εικαστικών του Δήμου, Γιώργου Αλτουβά, μελών του Πειραματικού Εργαστηρίου Βεργίνας και πλήθους κόσμου.

“Σεβασμός στη φύση, δώρο του Δημιουργού μας επί της γης”

“Οι πίνακες του Βαρλάμη και συγκεκριμένα ο πίνακας που κοσμεί την επίσημη πρόσκληση της έκθεσης, μας εντυπωσιάζει, με εντυπωσιάζει, όχι μόνο για την αρμονία των χρωμάτων, αλλά κυρίως για την αρμονία με την οποία τοποθετεί τα έργα του ανθρώπου μέσα στη φύση”, επεσήμανε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της έκθεσης ο Καθολικός Επίσκοπος, π. Σεβαστιανός Ροσσολάτος.

“Μέσα από αυτούς, βλέπουμε να ζει και να δημιουργεί ο άνθρωπος σε αρμονία με τη φύση. Αυτή η διαπίστωση με κάνει να βλέπω το έργο του Βαρλάμη διδακτικό και προφητικό, καθώς παρατηρώντας τη φύση διαπιστώνουμε ότι αυτή δεν είναι στατική, αλλά δυναμική”, υποστήριξε.

Στη συνέχεια, ανέπλεξε την ανθρώπινη ανάπτυξη με τη μη βιώσιμη ανάπτυξη της φύσης, τονίζοντας ότι αυτές οι ενέργειες έχουν φέρει σε κίνδυνο το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα.

“Δυστυχώς σήμερα, η μη βιώσιμη χρήση της γης, του νερού και της ενέργειας, θέτουν σε κίνδυνο το φυσικό μας περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Η κλιματική αλλαγή, είναι ένα οφθαλμοφανές αποτέλεσμα αυτής της βίαιης, χωρίς σεβασμό χρήσης των αγαθών που μας έδωσε ο Δημιουργός. Η κλιματική αλλαγή όχι μόνο δημιουργεί καταστροφές και θανάτους ανθρώπων, αλλά επίσης και έλλειψη τροφής για πολλούς πληθυσμούς”, επεσήμανε, υπογραμμίζοντας στη συνέχεια ότι οι πίνακες του Μάκη Βαρλάμη, μας υπενθυμίζουν το καθήκον των ανθρώπων, που δεν είναι άλλο, από τον σεβασμό στη φύση.

“Οι πίνακες του Μάκη Βαρλάμη, όχι μόνο μας υπενθυμίζουν το καθήκον μας ως άνθρωποι και κυρίως ως πιστεύοντες να προστατεύσουμε το περιβάλλον, αλλά επίσης να ενεργούμε μαζί με τη φύση, μαθαίνοντας από αυτήν και βοηθώντας την ανθρωπότητα να προστατευθεί από τους ορατούς κινδύνους. Μόνο έτσι εκείνο που ονομάζουμε πολιτισμό, θα μπορέσουμε να το απολαύσουμε για εκατοντάδες ή και χιλιάδες αιώνες ακόμη”, σημείωσε, τονίζοντας ότι σε αυτό θα βοηθήσει η συμφιλίωση του ανθρώπου με τη φύση.

“Ουσιαστικά πρέπει να σεβόμαστε τη φύση, η οποία είναι δώρο του Δημιουργού μας επί της γης. Αυτό όμως αποτελεί μία πρόκληση, τόσο για την επιστήμη, όσο και για την πολιτική, συμπεριλαμβανομένης και της εκπαίδευσης”, είπε, κλείνοντας την τοποθέτησή του.

“Μια σπουδαία καλλιτεχνική και πνευματική συνάντηση”

Για μία σπουδαία καλλιτεχνική και πνευματική συνάντηση, η οποία φιλοξενείται στη Σύρο και συγκεκριμένα στην αίθουσα Τέχνης Γ. & Ε. Βάτη, έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο δήμαρχος Σύρου - Ερμούπολης, Αλέξης Αθανασίου.

“Τα έργα του Μάκη Βαρλάμη, με την ιδιαίτερη εικαστική και θεολογική τους γλώσσα, μας προσκαλούν να δούμε τη φύση όχι απλώς ως αντικείμενο παρατήρησης, αλλά ως έναν τόπο ιερό, όπου το ανθρώπινο και το θείο συναντώνται. Μέσα από το φως, τα χρώματα, τις μορφές και τους ρυθμούς, ο καλλιτέχνης γεφυρώνει τα φανερά με τα αθέατα, αποκαλύπτοντας την ιερή διάσταση του κόσμου, εκεί όπου η δημιουργία και ο Δημιουργός συνδιαλέγονται. Εκεί που φανερώνεται η θεϊκή υπόσταση της φύσης”, δήλωσε χαρακτηριστικά.

Επισημαίνοντας ότι είναι τιμή που η Σύρος φιλοξενεί μία έκθεση που συνδέει την πνευματικότητα με τη δημιουργία, τη φύση με την τέχνη, τον άνθρωπο με το Θείο, τόνισε ότι “η τέχνη για τον Βρλάμη, είναι ο σύνδεσμος της συνείδησης με μία φαντασιακή παράμετρο, ο οποίος δημιουργεί έναν δρόμο ενότητας. Αυτή η έκθεση τέχνης αποτελεί πηγή έμπνευσης, καλλιέργειας και σεβασμού της φύσης από τον άνθρωπο, αξίες που έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ”.

Τέλος να σημειωθεί ότι η έκθεση, που είναι μία συνεργασία της Καθολικής Επισκοπής Σύρου και του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης και τελεί υπό την αιγίδα των Υπουργείων Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με χορηγούς την Α.Μ.Κ.Ε. «ΑΙΓΕΑΣ», το Ίδρυμα «Αντώνιος Ε. Κομνηνός» και τη Blue Star Ferries, θα παραμείνει ανοιχτή έως και 20 Οκτωβρίου, με ώρες λειτουργίας 10 και μισή το πρωί με 12 και μισή το μεσημέρι και από τις 6 το απόγευμα, έως τις 8 και μισή το βράδυ. 10:30–12:30 και 18:00–20:30.

Η επιμέλεια της έγινε από το Πειραματικό Εργαστήρι Βεργίνας, που εκπροσωπεί το έργο του Βαρλάμη στην Ελλάδα και το Μουσείο Τέχνης της Αυστρίας. Την ηχητική επεξεργασία της μουσικής υπόκρουσης επιμελήθηκε ο μουσικός, Νίκος Ρούσσος, ενώ την οργάνωση υποστήριξαν ο Σύνδεσμος Ελλήνων Καθολικών Σύρου και η εταιρεία δημοσίων σχέσεων PEAR της Αγγελικής Νομικού.

Ευθύμιος Βαρλάμης 1942-2016

Ο Ευθύμιος Βαρλάμης γεννήθηκε στην Βέροια το 1942 και απεβίωσε στις 27 Δεκεμβρίου του 2016 στην Αυστρία, όπου ζούσε και εργαζόταν για περισσότερο από 50 χρόνια.

Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Τεχνών της Βιέννης, όπου και δίδαξε Αρχιτεκτονική από το 1974 ως το 1981. Από το 1992 διηύθυνε το Διεθνές Κέντρο Σχεδιασμού I.DE.A. που ίδρυσε στο Schrems της Κάτω Αυστρίας.

Το 1982 παρουσίασε την πρώτη μεγάλη έκθεσή του στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Βιέννης και ακολούθησαν μεγάλες παρουσιάσεις και εκθέσεις σε πολυάριθμα διεθνή μουσεία, όπως μεταξύ άλλων στο Museum Moderner Kunst της Βιέννης, στο Kunsthalle του Αμβούργου, στο Grand Palais στο Παρίσι, στο DAM (Deutsches Architektur Μuseum) της Φρανκφούρτης, στην Αθήνα στο Ζάππειο, στο Μουσείο Μπενάκη και στο Βυζαντινό Μουσείο, στο Museum of Royal Art των Βρυξελλών, στο Skulpturhalle und Sammlung Ludwig της Βασιλείας, στο Vitra Design Museum, στο Museums Quartier της Βιέννης, στο NO Landesmuseum της Αυστρίας, στη Ν., Υόρκη, την Ιαπωνία, κλπ.

Ο Βαρλάμης είναι ο δημιουργός της θεωρίας της Προαρχιτεκτονικής και της Σχολής των Αισθήσεων που για πρώτη φορά παρουσίασε στο Γερμανικό Μουσείο Αρχιτεκτονικής (D.A.M.) της Φρανκφούρτης στην έκθεσή του "Une cite imaginaire".

Η πλούσια έκθεσή του για τον Μέγα Αλέξανδρο, με 1.700 πίνακες, γλυπτά, κατασκευές και μοντέλα, είχε πρωτοπαρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη το 1997, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και στη συνέχεια περιόδευσε σε μία σειρά χωρών, όπως στην Αυστρία, την Ελβετία, την Κύπρο, την Ιορδανία, την Αίγυπτο και την Αυστραλία.

Το “Μουσείο Τέχνης Βάλντφιρτελ”, που δημιούργησε ο ίδιος έπειτα από προσωπική εργασία έξι ετών στην πόλη Σρεμς και το οποίο εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2009, φιλοξενεί το καλλιτεχνικό έργο της 50χρονης δουλειάς του Μάκη Βαρλάμη, αλλά και τη συλλογή με το όνομά του, που περιλαμβάνει έργα σύγχρονων καλλιτεχνών από διάφορες χώρες.