Η αφήγηση της ιστορίας της εφηµερίδας από τον εκδότη της Γ. Βακόνδιο

40 χρόνια μετά

Η παραγωγή του επετειακού τεύχους
Τα πρώτα 10 χρόνια της Τυποκυκλαδικής

Ήταν Τετάρτη,  17η Νοεµβρίου 1982, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο, του νέου εντύπου, µε τίτλο “Κοινή Γνώµη”. Ένα 4σέλιδο, 29χ43 εκατ. Το οποίο, τα δεδοµένα της εποχής, µας επέτρεπαν να ονοµάζουµε εφηµερίδα.

Δύο ουσιαστικά οι συντελεστές! 

Ο70χρονος Γιώργος Φρέρης, συνταξιούχος ασυρµατιστής Ε.Ν. µε δηµοσιογραφική θητεία στο «Θάρρος» στα ναυτικά χρονικά, αλλά και πρωτοπόρος στα ερτζιανά, ο οποίος προτείνοντάς µου τον τίτλο, µε παρότρυνε να τολµήσω την επιχειρηµατική κίνηση, υποσχόµενος πλήρη κάλυψη στο συντακτικό τοµέα.

Κι εγώ, ο Γιώργος Βακόνδιος, 22χρονος, άπειρος επιχειρηµατίας, αλλά δυναµικός και εργατικός τυπογράφος, µε άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος, ως Τυπογράφος - Εκδότης, που δεν είχε συµπληρώσει τον πρώτο µήνα από  την έκδοση της,  µε γνώσεις και εµπειρίες όµως, από την πρακτική µου ως βοηθός µηχανικού, σε εκτυπωτικές µονάδες αθηναϊκών εφηµερίδων.

Μια εβδοµάδα πριν τη πρώτη έκδοση, αρχίζει η λινοτυπική, την οποία χειριζόµουν και υποστήριζα τεχνικά εγώ ο ίδιος, να παράγει τις πρώτες αράδες! 

Ο αείµνηστος Γιώργος Φρέρης, είχε φέρει το κυρίως άρθρο, “Η αναγκαιότητα της έκδοσης µας”, µαζί µε το χρονογράφηµα, “Ενώ κυλά η ζωή”, περιµένοντας τις τελευταίες επίκαιρες ειδήσεις. 

Σ΄ αυτό το πρώτο φύλλο, το οποίο κυκλοφόρησε σε 1.500 αντίτυπα, αποτυπώθηκαν οι αρχές, που αταλάντευτα υπηρετήσαµε µέχρι σήµερα. 

Ο σεβασµός στον αναγνώστη, αλλά και τον αναφερόµενο και κρινόµενο στα ρεπορτάζ, ή τα άρθρα άποψης, ανεξάρτητα από την κοινωνική και οικονοµική του επιφάνεια.

Η ανιδιοτέλεια, σε συσχετισµό µε την κριτική και αντικειµενική απόδοση της διαυγούς εικόνας κάθε θέµατος.

Η ανεξάρτητη, εκτός της όποιας κοµµατικής ή παραταξιακής γραµµής, τοποθέτηση µας, σε πολιτικά θέµατα και κριτικές.

Από το πρώτο φύλλο της, η “Κοινή Γνώµη”, έδινε στον αναγνώστη µε την πρώτη µατιά, την επιβεβαίωση της ανεξάρτητης οικονοµικά προσπάθειας. Η διαφήµιση και γενικά οι καταχωρίσεις, µπορούσαν να επιβεβαιώσουν τη δυνατότητα να αποφεύγει τις όποιες εξαρτήσεις, έχοντας σαφείς τις πηγές οικονοµικής στήριξης της επιχειρηµατικής δράσης.

∆ε µπορείτε να φανταστείτε, πόσο γρήγορα κυλούσε η εβδοµάδα, σε ένα εβδοµαδιαίο φύλλο, τη δεκαετία του ΄80! Τα τεχνολογικά µέσα, από την επικοινωνία, την καταγραφή, την συλλογή στοιχείων τεκµηρίωσης, τη συγγραφή του άρθρου, µέχρι την τελική εκτύπωση του στο φύλλο της εφηµερίδας. Ειδικά, όταν αυτή γινόταν από ένα µόνο άτοµο στο συντακτικό κοµµάτι και δυο στην έντυπη παραγωγή!

Με την κυκλοφορία του 4ου φύλλου, ο δ/ντής και µοναδικός δηµοσιογράφος, µου ανακοίνωσε τη πρόθεση του να διακόψει τη συνεργασία µας, επιστρέφοντας στην Αθήνα. Απόλυτα δικαιολογηµένος! Έµενε ολοµόναχος στο Μέγα Γιαλό, κυκλοφορούσε µε ένα µικρό µοτοποδήλατο και είχε ήδη ενσκήψει βροχερός χειµώνας. Τεράστιο το πρόβληµα! Αν δεν είχα τον πατέρα µου, τον ψυχολογικό υποστηρικτή µου, δε νοµίζω ότι θα είχα ξεπεράσει ανώδυνα αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Με έφερε σε επαφή µε τον κο Βαγγέλη Μαρκόπουλο, ο οποίος εκείνο το διάστηµα, δηµοσιογραφούσε εκδίδοντας τον “Παρατηρητή”, µια µικρή εφηµερίδα, η οποία τυπωνόταν στο τυπογραφείο Φρέρη.

Ξεκινήσαµε λοιπόν τη συνεργασία. Ο κος Μαρκόπουλος, µε το ιδιαίτερο στυλ και το µόνιµο χαµόγελο, στήριξε φιλότιµα την προσπάθεια της έκδοσης για περίπου ένα χρόνο.

Το Σεπτέµβριο του 1983, αρθρογραφεί για πρώτη φορά ο  Λούης Γάδ, πτυχιούχος δηµοσιογράφος, απόφοιτος του πανεπιστηµίου του Παλέρµο και µετά από δυο εβδοµάδες, αναλαµβάνει τη διεύθυνση της εφηµερίδας, µε τους δυο πρώην διευθυντές, να στηρίζουν περιστασιακά τη σύνταξη.

Επιτέλους, η συντακτική οµάδα διευρύνεται! Η “Κοινή Γνώµη”, αρχίζει να βρίσκει το βηµατισµό που χρειαζόταν, για να πορευτεί στο µέλλον.

Τον Ιανουάριο του 1984, ιδρύεται η “Ιωσήφ Βακόνδιος &Υιός Ο.Ε.” ενοποιώντας την έκδοση της εφηµερίδας µε το τυπογραφείο, προκειµένου η όλη προσπάθεια να αποκτήσει κοινή γραµµή.

Στη πορεία αυτή των 40 ετών ανελλιπούς κυκλοφορίας της, η εφηµερίδα, έχει γίνει το πεδίο στο οποίο ανέπτυξαν και ανάδειξαν τις ικανότητες τους αρκετές δεκάδες δηµοσιογράφοι και ελεύθεροι συνεργάτες αλλά και σκιτσογράφοι.

Η προσπάθεια µου, συνεχής, να αµείβονται όλοι, µε κάθε τρόπο, ώστε να αναγνωρίζεται το έργο, αλλά και να αποζηµιώνεται η υπερπροσπάθεια ορισµένων. Αµείλικτος, µε άκοµψο αλήθεια, µερικές φορές τρόπο, σε όσους, παρέβαιναν  τις βασικές αρχές, ή λειτουργούσαν σε λάθος “µήκος κύµατος”…., µε συνέπεια, ακόµα και την διακοπή της συνεργασίας.

Σ’ αυτά τα 40 χρόνια, πολλά άλλαξαν και στις υποδοµές των χώρων εργασίας, και του τεχνολογικού - µηχανολογικού εξοπλισµού, αλλά και στα πρόσωπα - συντελεστές της έκδοσης.

Από το µικρό τυπογραφείο της οδού Βοκοτοπούλου και Ευαγγελιστρίας, όπου µόλις και µετά βίας, χωρούσαν τα µηχανήµατα στοιχειοθεσίας και εκτύπωσης, της “Ιωσήφ Βακόνδιος &Υιός ΟΕ”, στο διευρυµένο χώρο της οδού Αντ. Ρούσσου, ο οποίος λίγα χρόνια πριν το  millenium  αποδείχθηκε ανεπαρκής για να αντέξει τα οράµατα που είχαµε θέσει ως στόχο υλοποίησης, παρ’ όλες τις επεκτάσεις τις οποίες είχε δεχθεί.

Τον Ιανουάριο του 1998, η  “Τυποκυκλαδική” Γιώργος Ιωσήφ Βακόνδιος, από ατοµική επιχείρηση, γίνεται Ανώνυµη Εταιρεία Γραφικών Τεχνών και Εκδόσεων, µε διακριτικό τίτλο “Τυποκυκλαδική ΑΕ”. Ο συνταξιούχος από το 1994 πατέρας µου, ο αείµνηστος Ιωσήφ Π. Βακόνδιος, αναλαµβάνει τιµής ένεκεν, τη θέση που του αρµόζει, αυτή του προέδρου του ∆Σ. 

Ανοίγονται πλέον οι ορίζοντες…!

Το Νοέµβριο του 1999, δυο µέρες πριν τα 17α γενέθλια της εφηµερίδας, ολοκληρώνεται η µεταφορά της εκτυπωτικής  µονάδας µας, στο νεοοικοδοµηθέν ιδιόκτητο κτίριο, µε παράλληλη εγκατάσταση, του πρώτου ολοκαίνουργιου τετράχρωµου πιεστηρίου Offset.

Η συντακτική οµάδα της εφηµερίδας, αποκτά τη δική της στέγη. Στον πρώτο όροφο, του άδειου πλέον κτιρίου της Αντ. Ρούσσου. Το πενταµελές δηµοσιογραφικό επιτελείο, θα µπορεί να λειτουργήσει οργανωµένα, µέχρι να ολοκληρωθούν οι νέες εγκαταστάσεις της οδού Αεροδροµίου, το 2003, οπότε και θα µεταφερθεί στον Α΄ όροφο για 10 χρόνια, µε το προσωπικό της εφηµερίδας,  να φθάνει τα 22 άτοµα (8 τεχνικό - διοικητικό και 14 συντακτικό).

Μετά την ολοκλήρωση των σύγχρονων γραφείων 350 τ.µ, στον Β΄ όροφο των ολοκληρωµένων πλέον εγκαταστάσεων, η «Κοινή Γνώµη», συνεχίζει την µέχρι σήµερα, ανοδική της πορεία.

Η εκτυπωτική µονάδα και η εφηµερίδα, αυτά τα 40 χρόνια, έχουν παράλληλη πορεία. Η τεχνολογική εξέλιξη της “Τυποκυκλαδικής”, η αδιάλειπτη πορεία εκσυγχρονισµού, και αφοµοίωσης των δυνατοτήτων που η εφαρµοσµένη ηλεκτρονική πλέον τεχνολογία προσφέρει, δίνει τη δυνατότητα να εξελίσσεται τόσο σε δυνατότητα αύξησης του αριθµού των σελίδων, της ποιότητας και της αµεσότητας της εκτύπωσης, όσο και της µείωσης των απαιτούµενων ωρών εργασίας, τόσο στο συντακτικό τοµέα, όσο και σ αυτόν της παραγωγικής διαδικασίας.

Αρκεί, µια γρήγορη ανασκόπηση, στο διαθέσιµο αρχείο της «Κοινή Γνώµης», από το πρώτο φύλλο της έκδοσης της, στον ειδικά διαµορφωµένο χώρο του portal  µας, σε όποιον το επιθυµεί, για να διαπιστώσει την εξέλιξη της εφηµερίδας, παράλληλα µε τις αντίστοιχες χρονικά, καινοτόµες δυνατότητες,  της  “Τυποκυκλαδικής”.

Αν θέλαµε να συγκρίνουµε την παραγωγή του πρώτου 4σέλιδου φύλλου της εβδοµαδιαίας, µε κάποιο σηµερινό 20σέλιδο της ηµερήσιας, το µόνο κοινό θα είναι οι πρώτες ύλες. Το χαρτί και το µελάνι!

Στο πρώτο φύλλο, η “Κοινή Γνώµη”, είχε τη δυνατότητα να χρησιµοποιεί τυπογραφική µέθοδο εκτύπωσης, µε λινοτυπική στη στοιχειοθεσία.

Η εξέλιξη της εκτυπωτικής µονάδας, ήταν αυτή που έδωσε τη δυνατότητα και στην εφηµερίδα, να αποκτήσει νέες δυνατότητες, ποιοτικότερης εµφάνισης.

Έτσι, τον Ιανουάριο, του 1989, η «Κοινή Γνώµη», τυπώνεται για πρώτη φορά σε  Offset πιεστήριο (Heidelberg MO µονόχρωµο), µε δυνατότητα εκτύπωσης και φωτογραφιών. Εξελίσσεται, µε τον διαρκή εκσυγχρονισµό του τυπογραφείου, εφαρµόζοντας δεύτερο χρώµα σε πρώτη φάση, µέχρι που το 2000, αποκτά έγχρωµες σελίδες, διευρύνοντας τον αριθµό τους πάνω από 20 και µέχρι 32, ανάλογα τις ανάγκες της έκδοσης. 

∆ιεύρυνση εκτύπωσης και διανοµής

Τον ∆εκέµβριο του ίδιου έτους, η «Κοινή Γνώµη», πραγµατοποιεί διευρυµένο άνοιγµα στις Κυκλάδες, µε την άφιξη δυο καινούργιων πιεστηρίων, καθιερώνεται το χρώµα στο εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο. Η κυκλοφορία, αγγίζει τις 5.000 φύλλα.

Και φθάνει η ώρα για το µεγάλο τόλµηµα! Έχοντας εφαρµοσµένη τεχνολογία αιχµής, µε εφεδρικές λύσεις σε κάθε στάδιο της παραγωγής και δηµοσιογραφικό επιτελείο που ξεπερνά τα 10 άτοµα πλήρους απασχόλησης, ανακοινώνουµε την επικείµενη µετατροπή της εβδοµαδιαίας, σε ηµερήσια εφηµερίδα.

Εφαρµόζοντας δικό µας σχεδιασµό διανοµής, άνεση στο συντακτικό τµήµα, για ολοκλήρωση του φύλλου αργά το βράδυ, ακόµα και µέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, όποτε αυτό ήταν απαραίτητο, εκτύπωση στις 06.00 το πρωί και άµεση διανοµή στις 08.00 π.µ. Ο αναγνώστης, απέκτησε τη δυνατότητα, να έχει άµεσα την ενηµέρωση σε έντυπη µορφή.

Η ύπαρξη του διαδικτύου, µε dial-up συνδέσεις αρχικά,  έδωσε τη δυνατότητα  να αποστέλλεται στους εκτός Σύρου συνδροµητές, ηλεκτρονικά, σε pdf αρχείο, κάθε πρωί, ταυτόχρονα µε την κυκλοφορία της σε έντυπη µορφή. Έτσι, δεν ήταν λίγες οι εκδόσεις, που µοιράστηκαν πρωί-πρωί µαζικά, ακόµα και στα µικρά σε πληθυσµό νησιά µας, τυπωµένες σε printer, όταν τα θέµατα είχαν τοπικό ενδιαφέρον.

Η εξέλιξη του διαδικτύου, έδωσε τη δυνατότητα εύκολης και άµεσης µεταφοράς και κοινοποίησης της είδησης. Η δηµιουργία portal, η σταδιακή αύξηση των ταχυτήτων και µείωση του κόστους των δικτύων κινητής τηλεφωνίας, έχουν δώσει νέα µορφή στην απόδοση των ρεπορτάζ και των ειδήσεων, φθάνοντας στις on line µεταδόσεις. Ακολουθώντας την τεχνολογική εξέλιξη, η εφηµερίδα «Κοινή Γνώµη», µπήκε στο χώρο του διαδικτύου, µε δυνατότητα multimedia εφαρµογών και αµεσότητα στη ροή ειδήσεων. Και σ’ αυτό το χώρο, κάναµε αισθητή τη διαφορά µας, επιδιώκοντας, την αντικειµενική ενηµέρωση, µε πρωτογενή ρεπορτάζ, χωρίς ακρότητες, ή εντυπωσιακά εφέ παραπλανητικών τίτλων, στοχεύοντας στην προσφορά άµεσης ενηµέρωσης των αναγνωστών, εφαρµόζοντας τις αρχές του έντυπου µέσου και όχι το κυνήγι της πλασµατικής επισκεψιµότητας και των fake news.

Αποτελεί συνήθη τακτική των επαρχιακών µέσων επικοινωνίας, η αυτοαναγόρευση σε δηµοσιογράφο, όσων διαθέτουν υποδοµές ΜΜΕ. 

Είτε αυτή είναι εφηµερίδα ή ραδιόφωνο, τηλεοπτικός σταθµός, ή ιστοσελίδα, λίγοι είναι αυτοί που σέβονται το κοινό τους και αντιστέκονται στο δέλεαρ!

Απέφυγα  την εµπλοκή µου, µε το χώρο της σύνταξης, γιατί είχε για µένα πρώτη προτεραιότητα, η µεγάλη µου αγάπη, αυτή του χώρου των γραφικών τεχνών!

Η παρουσία µου ως εκδότης, στο χώρο της σύνταξης, διακριτική όταν τα πράγµατα κυλούσαν οµαλά, στις “ράγες” των αρχών της έκδοσης, έντονη, εριστική και καταγγελτική, στις περιπτώσεις παράτυπης συµπεριφοράς δηµοσιογράφων, αλλά και υποστηρικτική, σε δύσκολες στιγµές προβληµάτων, ή εξωγενών κακόβουλων επιθέσεων.

Παράδειγµα επιχειρηµατικότητας

Είναι µεγάλη η κληρονοµιά που µας εµπιστεύτηκαν οι πρόγονοί µας. Η Σύρος του 19ου αιώνα, και των αρχών του 20ου, λειτούργησε ως πρότυπο επιχειρηµατικής ανάπτυξης, καινοτόµων δράσεων και πολιτισµού, για άλλες περιοχές της Ελλάδας µας, αλλά και της Ευρώπης. Η εξωστρεφής επιχειρηµατικότητα τους, δε χρησιµοποίησε τα προβλήµατα που αντιµετώπιζαν ως δικαιολογία ενδεχόµενης οπισθοδρόµησης ή στασιµότητας, αλλά ως πρόκληση για µια πολύπλευρη καθετοποιηµένη οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας, δηµιουργώντας έτσι το “χρυσό αιώνα της Ερµούπολης”!

Στην πορεία των 40 ετών, πολλές φορές, σταθήκαµε αντάξιοι συνεχιστές αυτής της παράδοσης, εφαρµόζοντας εντελώς νέες µεθόδους δικής µας σχεδίασης.

Καθετοποίηση της παραγωγής, ώστε η εφηµερίδα να τυπώνεται λίγα λεπτά πριν τη διανοµή της, στις 8.00 πρωί. Σταθερά σηµεία διανοµής, για αµεσότερη και οικονοµικότερη διανοµή. Μικρό σχήµα, µικρότερο κι απ’ αυτό του  tabloid για εύκολο διάβασµα της έντυπης µορφής σε  pdf αρχείο ακόµα και µε smartphone και πολλές λεπτοµέρειες στην γραµµή παραγωγής, που αποτελούν  την ειδοποιό διαφορά µας, από τη πεπατηµένη και είναι αυτές που έχουν καταστήσει την «Τυποκυκλαδική ΑΕ», πρότυπο παραγωγικής διαδικασίας, τέτοιο, που χρησιµοποιήθηκε από τη µητρική  Heideleberg ως παράδειγµα παραγωγικής µονάδας, η οποία χρησιµοποιώντας την τεχνολογία της, αν και εδρεύει σε ένα µικρό νησί,  µπορεί να ανταγωνιστεί µεγαλύτερες επιχειρήσεις του κέντρου.

Τα 40 χρόνια, αποτελούν για µας, ένα σταθµό της πορείας µας, στο χώρο της ενηµέρωσης. Με την ευχή, η «Κοινή Γνώµη», να συνεχίσει διαχρονικά την παρουσία της στο επίπεδο που µε αγώνα δηµιούργησε, θέλω να ευχαριστήσω, όλους εσάς που µας στηρίζετε, αναγνωρίζοντας το έργο µας.

Γιώργος Ιωσήφ Βακόνδιος

Εκδότης