Η ζωή τους… μια βαλίτσα

Για δεύτερη σχολική χρονιά τα βιβλία βγάζουν ρόδες και τσουλάνε μέχρι τις Κυκλάδες. Το επιτυχημένο πρόγραμμα της μη κερδοσκοπικής πολιτιστικής εταιρείας ΠΥΡΝΑ, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων φέρνει και φέτος μικρές, κινητές, θεματικές και δανειστικές βιβλιοθήκες μέσα στις σχολικές τάξεις.

Τα «Βιβλία σε Ρόδες» ταξίδεψαν πέρυσι στην Αντίπαρο, την Πάρο και τη Σύρο, ενώ αυτή τη φορά αποβιβάστηκαν στα Κουφονήσια, τη Νάξο, τη Σαντορίνη και τη Θηρασιά, με στόχο να ενθαρρύνει τους μαθητές να τα ξεφυλλίσουν, να τα διαβάσουν, να αναγνωρίσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα που τους προκαλούν και να τα μοιραστούν.

Το πρόγραμμα προσφέρει στα παιδιά την επιλογή να δανειστούν  βιβλία στο σπίτι και να χαράξουν έτσι την προσωπική τους αναζήτηση, καθώς το ένα βιβλίο τους δημιουργεί  το ενδιαφέρον να διαβάσουν το  άλλο.

Τα «Βιβλία σε Ρόδες» φθάνουν στο κάθε σχολείο μέσα σε θεματικά βαλιτσάκια με ρόδες, ώστε να μεταφέρονται εύκολα. Σε κάθε θεματικό βαλιτσάκι συνδυάζονται 25 περίπου βιβλία γνώσεων, μυθοπλασίας, λογοτεχνίας, εικονογραφημένα, που  καλύπτουν τρία  επίπεδα αναγνωστικής  ικανότητας. Παραμένουν στη σχολική τάξη επί τέσσερεις εβδομάδες περίπου, ώστε να υπάρχει χρόνος για δανεισμό και για παράλληλες δράσεις όπως  εργαστήρια,  λέσχη ανάγνωσης, συζητήσεις με συγγραφείς και εικονογράφους, επισκέψεις σε βιβλιοθήκες, εκθέσεις κ.α. Τόσο το θεματικό βαλιτσάκι, όσο και η ιστοσελίδα, περιέχουν προτάσεις αναγνωστικών διαδρομών και δράσεων γύρω από τα βιβλία.

Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε το 2012 με  τη συνεργασία του  Γραφείου Περιβαλλοντικής Αγωγής της Α΄ Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αθηνών και πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Στα Κουφονήσια και τη Νάξο ταξιδεύουν 3 θεματικοί σάκοι: Μυθολογία - Θάλασσα για το Δημοτικό και Συναισθήματα, για το Νηπιαγωγείο και Α΄ Δημοτικού.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Ο σάκος της Μυθολογίας περιλαμβάνει βιβλία που καταπιάνονται με αντιπροσωπευτικούς ελληνικούς μύθους όπως η γέννηση του κόσμου και των πρώτων οντοτήτων για την ερμηνεία φυσικών φαινομένων, η γέννηση των θεών, οι μεταξύ τους διαμάχες και η διεκδίκηση της εξουσίας, οι περιπέτειές τους, οι χαρακτήρες τους, οι σχέσεις τους με τους ανθρώπους, οι μεταμορφώσεις. Οι μαθητές διαβάζουν επίσης για τη δημιουργία του ανθρώπου, τους ήρωες και τα κατορθώματά τους, τα παράξενα πλάσματα που αντιμετώπισαν, τα ταξίδια τους. Σε κάποια από τα βιβλία (Στα ίχνη του Αχιλλέα, Στα ίχνη του Προμηθέα, Τάλως, Μύθοι απ’ όλο τον κόσμο. Παγκόσμια εικονογραφημένη μυθολογία) περιέχονται στοιχεία που συνδέουν τη μυθολογία με την ιστορία, την αρχαιολογία, τις τελετουργίες, τη γεωγραφία.

ΘΑΛΑΣΣΑ

Χαμένους δρόμους και μυστικά σημάδια θα ερευνήσουν οι μαθητές των δημοτικών σχολείων μέσα από ιστορίες για μυθικά θαλασσινά και ήρωες, δόξες αθάνατες και τόπους ποτισμένους απ’ αλάτι, ιστορίες ναυτικών και πειρατών, ιστορίες του χτες και του σήμερα, ιστορίες με παιχνίδια, τραγούδια και χρώματα. Η θάλασσα θα γοητεύσει τους μικρούς αναγνώστες, θα τους φοβίσει και θα τους συγκινήσει. Θα τους αφήσει να παίξουν και να διασκεδάσουν και παράλληλα, θα τους προειδοποιήσει για τους κινδύνους που κρύβει. Τα παιδιά θα κατανοήσουν μέσα από τις γαλαζοπράσινες σελίδες των βιβλίων πως έχουν χρέος να την προστατεύουν, αλλά και να τη σέβονται για να συνεχίζει να συνδέεται με τις πιο τρυφερές αναμνήσεις τους.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ                                                         

Για τη χαρά της προσφοράς και της προσπάθειας μιλούν τα βιβλία των «Συναισθημάτων», που με τις πολύχρωμες εικόνες τους και τον ευχάριστο λόγο τους επιχειρούν να μυήσουν τα παιδιά στην τέχνη του ευ ζειν και ταυτόχρονα να τους ανακουφίσουν από τις εκρήξεις και το φορτίο έντονων συναισθημάτων φόβου, θλίψης, θυμού, να τους καθησυχάσουν και να τους προσφέρουν συντροφιά και στήριξη. Μέσα από τις ιστορίες, τους μύθους, τα παραμύθια, τα παιδιά θα ταυτιστούν με τους ήρωες -που μπορεί να αντιμετωπίζουν καταστάσεις ανάλογες με τις δικές τους, θα βρουν απαντήσεις σε απορίες και αμφιβολίες, θα εκφράσουν αγωνίες και συναισθήματα και θα βιώσουν την αγάπη, τη φιλία, την ειρήνη, την αποδοχή και την αξία του να είναι ο κάθε ένας μοναδικός, ο εαυτός του .

Στη Σαντορίνη και Θηρασιά ταξιδεύουν 3 θεματικοί σάκοι: Τέχνη, Ζώα για το Δημοτικό και Περιβάλλον για το Νηπιαγωγείο και την Α΄ Δημοτικού.

ΤΕΧΝΕΣ

Τα βιβλία για τις εικαστικές τέχνες, θα ανοίξουν το δρόμο στους μαθητές των δύο νησιών για να προσεγγίσουν θέματα και λεπτομέρειες μέσα από τα έργα διαφορετικών καλλιτεχνών, εποχών και κινημάτων, να διαβάσουν αφηγήσεις με λογοτεχνικό χαρακτήρα για καλλιτέχνες παλιότερους ή σύγχρονους, παραμυθικά κείμενα που γράφτηκαν με αφορμή έργα τέχνης, καθώς και βιβλία μυθοπλασίας με θέμα τη ζωγραφική και τέλος, να διαπιστώσουν πως η τέχνη είναι μια αναγκαιότητα, ένας τρόπος έκφρασης αλλά και τρόπος παρέμβασης και διαμαρτυρίας, ένας τρόπος να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο.

Το βάρος της συγκεκριμένης ενότητας δίνεται στην τέχνη των νεότερων χρόνων, με έμφαση στη ζωγραφική. Ωστόσο, σε ορισμένα βιβλία περιέχονται πληροφοριακά στοιχεία και έργα από την προϊστορία ως σήμερα, από ποικίλους πολιτισμούς, καθώς και αναφορές στις περισσότερες μορφές και τα υλικά των εικαστικών τεχνών.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, προτείνονται δράσεις που θα βοηθήσουν τα παιδιά να προσεγγίσουν διαισθητικά τη σχέση διαφορετικών έργων με την εποχή του κάθε δημιουργού, να γνωρίσουν έννοιες που διέπουν την τέχνη, να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να δημιουργήσουν, συνδυάζοντας λόγο και εικόνα.

ΖΩΑ

Ζώα άγρια, ζώα κατοικίδια και ζώα της φαντασίας μας ξεπηδούν μέσα από τον αγαπημένο σάκο των παιδιών. Στα βιβλία με τα κατοικίδια ζώα, τα παιδιά θα βρουν σύντομες εικονογραφημένες ιστορίες μέσα από τις οποίες θα γνωρίσουν καλύτερα τους μικρούς τους φίλους. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται και κλασικά της παιδικής λογοτεχνίας όπως «Ο Μάγκας» της Πηνελόπης Δέλτα.

Στην ενότητα «Άγρια ζώα», οι μαθητές γνωρίζουν την ελληνική και παγκόσμια πανίδα μέσα από βιβλία γνώσεων, άτλαντες και βιβλία μυθοπλασίας. Το υλικό καλύπτει τα προϊστορικά ζώα, τα ζώα της Αφρικανικής σαβάνας, τα απειλούμενα είδη της χώρας μας, ενώ αναφορά γίνεται και στους μύθους του Αισώπου, μέσα από τους οποίους ξεχωρίζουν χαρακτηριστικά των ζώων για να σχολιάσουν ανθρώπινες συμπεριφορές.

Τη δική τους θέση στο πρόγραμμα έχουν και τα φανταστικά ζώα από την αρχαία ελληνική μυθολογία μέχρι τη σύγχρονη λογοτεχνία στην οποία βασιλεύουν ανεξήγητες δυνάμεις, θεότητας και στοιχεία της φύσης.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τα βιβλία αυτού του σάκου απευθύνονται σε παιδιά νηπιαγωγείου, τα οποία γνωρίζουν τον κόσμο που μας περιβάλλει μέσα από φανταστικές και μυθοπλαστικές ιστορίες. Σ’ αυτές, οι άνθρωποι κάνουν θαύματα αλλά και καταστροφές, τα ζώα συνεργάζονται, τα σκουπίδια πρωταγωνιστούν, τα δάση κινδυνεύουν, τα ψάρια συμμαχούν, τα δένδρα δημιουργούν παράξενες φιλίες. Σκοπός της ενότητας είναι τα παιδιά να αγαπήσουν τον κόσμο, να τον εκτιμήσουν και να γίνουν υπεύθυνοι πολίτες.