Πλεόνασμα στο 3,8%

Κατατέθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής κρατικός προϋπολογισμός, για το οικονομικό έτος 2018, ο που θα σηματοδοτήσει την έξοδο της χώρας από μια μακρά περίοδο προγραμμάτων μακροοικονομικής προσαρμογής, όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Οικονομικών, στον οποίο προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,82% του ΑΕΠ και ανάπτυξη 2,5%.

Αύριο θα αρχίσει στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων η συζήτηση του, η οποία θα ολοκληρωθεί σε τέσσερεις συνεδριάσεις, ενώ η συζήτηση στην ολομέλεια θα αρχίσει την Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί μέσα σε πέντε το πολύ συνεχείς συνεδριάσεις την Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου, στις 12.00 τα μεσάνυχτα, με τη διεξαγωγή ονομαστικής ψηφοφορίας.
Ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Νικόλαος Βούτσης παραλαμβάνοντας σε ηλεκτρονική μορφή τον κρατικό προϋπολογισμό είπε στον κ. Γ. Χουλιαράκη: «Εύχομαι, κύριε Υπουργέ, και οι επόμενοι προϋπολογισμοί να είναι καλύτεροι. Αυτός είναι ο καλύτερος μέχρι τον επόμενο, όπως έλεγε και ο Γκάλης».

Οι προοπτικές του 2018

Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί το 2018 κατά 3,4% σε τρέχουσες τιμές, έναντι της εκτίμησης 3,6% στο Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2018, λόγω της προς τα κάτω αναθεώρησης της εκτίμησης για τον αποπληθωριστή του ΑΕΠ του 2018, κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες.

Σε πραγματικούς όρους, το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί με μεγαλύτερο ετήσιο ρυθμό από τον εκτιμώμενο ρυθμό του Προσχεδίου Κρατικού Προϋπολογισμού 2018 (2,5% έναντι 2,4% αντίστοιχα).

Η πρόβλεψη για επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης στηρίζεται στις προβλέψεις για:

-θετική συνεισφορά από την ιδιωτική κατανάλωση (κατά 0,8% του πραγματικού ΑΕΠ), που ενισχύεται από την ταχύτερη αύξηση της απασχόλησης και τη συνεχιζόμενη μείωση της ανεργίας,

-θετική συνεισφορά από τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου (κατά 1,4% του πραγματικού ΑΕΠ), που αναμένεται να αυξηθεί με διψήφιο ρυθμό λόγω του ευνοϊκότερου επενδυτικού περιβάλλοντος στη βάση των υλοποιούμενων μεταρρυθμίσεων του προγράμματος αλλά και της αυξημένης ζήτησης,

-περαιτέρω βελτίωση του πραγματικού ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών, κατά 0,2% του ΑΕΠ, εν μέσω αυξήσεων στην εξαγωγική και εισαγωγική δραστηριότητα.

Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού αναμένεται να κυμανθεί σε θετικό έδαφος, αλλά χαμηλότερα από το ρυθμό του 2017, στο 0,8% βάσει του Εναρμονισμένου ΔΤΚ.

Ο σχετικά χαμηλός ρυθμός αύξησης των τιμών εξηγείται από την υπερβάλλουσα παραγωγική δυναμικότητα της οικονομίας και την εξάντληση, μέσα στο 2017, της επίδρασης των αυξήσεων στην έμμεση φορολογία.

Η επαλήθευση των τρεχουσών εκτιμήσεων για το 2018 εξαρτάται από την πραγματοποίηση των παρακάτω οροσήμων που ενσωματώνονται στις υποθέσεις του βασικού μακροοικονομικού σεναρίου:

-της ομαλής προόδου του προγράμματος στήριξης μέσω του ΕΜΣ, έως την ολοκλήρωσή του τον Αύγουστο του 2018,

-της ομαλής και ασφαλούς επιστροφής στις διεθνείς χρηματαγορές, με τη δημιουργία ενός ικανού ταμειακού αποθέματος ασφαλείας έναντι μελλοντικών κλονισμών στις διεθνείς αγορές,

-της εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους (συμπεριλαμβανομένης της πλήρους εξειδίκευσης του μηχανισμού προσαρμογής των μέτρων ελάφρυνσης στην πραγματική εξέλιξη του ΑΕΠ), και

-της επικράτησης ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, έναντι των διεθνών αναταράξεων που επενέργησαν από το 2015 (προσφυγική κρίση, εσωστρέφεια σε επίπεδο κρατών-μελών της ΕΕ, πολιτική αποκλίσεων από το γενικότερο πνεύμα της παγκόσμιας συνεργασίας).

Στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021, για το έτος 2017, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε όρους Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης (ΣΧΔ) είχε προβλεφθεί ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 3.445 εκατ. ευρώ ή 1,9% του ΑΕΠ, ενώ με βάση τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA) είχε προβλεφθεί πλεόνασμα ύψους 3.814 εκατ. ευρώ ή 2,1% του ΑΕΠ.

Με βάση τα στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι σε όρους ΣΧΔ θα διαμορφωθεί σε 4.360 εκατ. ευρώ ή 2,4% του ΑΕΠ, αυξημένο έναντι του στόχου κατά 1.235 εκατ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ. Σε όρους ESA εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 4.683 εκατ. ευρώ ή 2,6% του ΑΕΠ.

Η δημοσιονομική υπεραπόδοση, έναντι του στόχου, επιτρέπει παρεμβάσεις κοινωνικής προστασίας συνολικού ύψους 1.400 εκατ. ευρώ, οι οποίες έχουν περιληφθεί στις δαπάνες του προϋπολογισμού 2017 και στη διαμόρφωση του παραπάνω αποτελέσματος.

Έσοδα

Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού, σε ταμειακή βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50.509 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.795 εκατ. ευρώ έναντι του 2017 και μειωμένα κατά 764 εκατ. ευρώ έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Οι άμεσοι φόροι προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 20.766 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 478 εκατ. ευρώ έναντι του 2017 και μειωμένοι κατά 687 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Οι έμμεσοι φόροι προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 27.390 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 473 εκατ. ευρώ έναντι του 2017 και μείωση κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου ΜΠΔΣ 2018-2021.

Δαπάνες

Οι συνολικές δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού (σε ταμειακή βάση) για το έτος 2018 προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 48.438 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 916 εκατ. ευρώ σε σχέση το στόχο του ΜΠΔΣ 2018-2021, κυρίως λόγω της μείωσης της δαπάνης τόκων, της επανεκτίμησης της επιχορήγησης στον ΕΦΚΑ για την πληρωμή των συντάξεων του Δημοσίου, της μείωσης του ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ, της επανεκτίμησης των αποδιδόμενων πόρων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και της επανεκτίμησης των δαπανών για καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης.

Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού προβλέπεται ότι θα  διαμορφωθούν στα 43.238 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 216 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Το ύψος των δαπανών για το έτος 2018 προβλέπεται να ανέλθει στα 6.750 εκατ. ευρώ, στο ίδιο ύψος με αυτό του 2017. Οι δαπάνες αυτές αντιπροσωπεύουν το 3,65% του προβλεπόμενου ΑΕΠ της χώρας και κατανέμονται σε 5.750 εκατ. ευρώ για έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε 1.000 εκατ. ευρώ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Αναλυτικότερα, η συνολική δαπάνη του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους θα κατανεμηθεί σε 4.062 εκατ. ευρώ για την έναρξη και υλοποίηση δράσεων του ΕΣΠΑ 2014-2020 και σε 1.688 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση άλλων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.

Το ΠΔΕ χρηματοδοτεί την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας με δράσεις που συμβάλλουν στην αύξηση του ιδιωτικού και δημόσιου κεφαλαίου της οικονομίας και στηρίζουν την αναπτυξιακή διαδικασία και τον εκσυγχρονισμό της χώρας σε μακροχρόνια βάση.

Κοινωνικός προϋπολογισμός

Τα συνολικά έσοδα του ενοποιημένου κοινωνικού προϋπολογισμού στο 2018 προβλέπονται μειωμένα κατά 329 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2017 κυρίως λόγω της μείωσης της κρατικής επιχορήγησης κατά 638 εκατ. ευρώ (και ειδικότερα κατά 363 εκατ. ευρώ της επιχορήγησης των νοσοκομείων, 214 εκατ. ευρώ του ΕΟΠΥΥ και 60 εκατ. ευρώ του ΟΓΑ), η οποία εν μέρει εξισορροπείται από την αναμενόμενη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 362 εκατ. ευρώ.

Αντίστοιχα, τα έξοδα προβλέπονται μειωμένα κατά 243 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2017, κυρίως λόγω της μείωσης της συνολικής συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 151 εκατ. ευρώ.

Για το 2017 το ταμειακό ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (Ασφαλιστικά Ταμεία, Οργανισμοί Απασχόλησης, ΕΟΠΥΥ) και των Νοσοκομείων-ΠΕΔΥ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 1.581 εκατ. ευρώ, ενώ σε δημοσιονομική βάση αναμένεται να ανέλθει σε πλεόνασμα ύψους 1.560 εκατ. ευρώ.

Αντίστοιχα, για το έτος 2018 διαμορφώνεται σε 1.495 εκατ. ευρώ και 1.929 εκατ. ευρώ.

Ασφαλιστικά Ταμεία

Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων για το 2018 αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 859 εκατ. ευρώ, βελτιωμένο έναντι του 2017 κατά 1.057 εκατ. ευρώ.

Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι και το 2018 συνεχίζονται οι δράσεις με στόχο τη βελτίωση της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών και οφειλών, την καταπολέμηση της αδήλωτης-ανασφάλιστης εργασίας μέσω και της συμβολής του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), καθώς και την ενίσχυση της συμμόρφωσης των εργοδοτών και  των ασφαλισμένων στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους.

Παράλληλα, προωθείται η ενοποίηση της διαδικασίας είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών σε συνεργασία με τη φορολογική διοίκηση, γεγονός που αναμένεται να βελτιώσει την εισπραξιμότητα.