Τα αρχαία λατομεία και η θέση των γλυπτών του Συμποσίου Γλυπτικής στο δημοτικό συμβούλιο Πάρου

Μετά το χωράφι… πού;

Η ασφαλής λειτουργία των νέων και παλαιών λατομείων στο νησί, αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι με τα γλυπτά, τα οποία κατασκευάστηκαν με αφορμή το Συμπόσιο Γλυπτικής στην Πάρο το 2011, συζητήθηκαν στην συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της Πάρου.

Τον Ιούλιο του 2011, η Κοινωφελής Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Πάρου, με τη βοήθεια του πολυβραβευμένου γλύπτη και συντονιστή, κυρίου Θ. Παπαγιάννη, κατόρθωσε, έπειτα από πολλά χρόνια προσπαθειών, να πραγματοποιήσει ένα όραμα της Παριανής κοινωνίας, την αναβίωση των αρχαίων λατομείων και την προώθηση της σημερινής γλυπτικής τέχνης, η οποία συνεχίζει ακόμη και στις μέρες μας να κάνει ξακουστό το νησί, τόσο για το μάρμαρό του, όσο και για την τέχνη των κατοίκων του.

Έργα τέχνης σε… χωράφι

Τα γλυπτά, τα οποία φιλοτεχνήθηκαν στον περιβάλλοντα χώρο των αρχαίων λατομείων, αποκλειστικά μέσα στο πλαίσιο του Συμποσίου, αρχικά ήταν προορισμένα να τοποθετηθούν μόνιμα, στην είσοδο των λατομείων, αλλά και στον πεζόδρομο που οδηγεί σε αυτά.

Μετά το πέρας του συμποσίου, τα γλυπτά μεταφέρθηκαν σε ένα κοντινό κτήμα, το οποίο κάποιος ιδιώτης παραχώρησε στο Δήμο Πάρου προσωρινά, έως ότου βρεθούν τα οριστικά σημεία τοποθέτησής τους.

Με απόφαση δημοτικού συμβουλίου του 2013, την οποία υπερψήφισε ως Αντιδήμαρχος τότε, ο νυν Δήμαρχος Πάρου, κ. Μ. Κωβαίος, κρίθηκε θετικά η πρόταση συγκρότηση επιτροπής, η οποία θα ήταν υπεύθυνη για την εύρεση τρόπων έκθεσης της πλειοψηφίας των γλυπτών, που μέχρι τότε ακόμη παρέμεναν στο κτήμα του ιδιώτη, στον περιβάλλοντα και προαύλιο χώρο των λατομείων.

Στην παρούσα φάση, τα γλυπτά συνεχίζουν να κοσμούν το ιδιωτικό χωράφι, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν υπάρξει και αντιδράσεις εκ μέρους των καλλιτεχνών, οι οποίοι φυσικά τα δημιούργησαν με την παγκοσμίως γνωστή πρώτη ύλη, ως παρακαταθήκη στους πολίτες της Πάρου και όχι ως περίτεχνα μαρμάρινα σκιάχτρα.

Στην πρόσφατη συζήτηση εντός του δημοτικού συμβουλίου, προτάθηκε η συγκρότηση επιτροπής μελέτης για την ανάδειξη των γλυπτών του 1ου Πανελλήνιου Συμποσίου Γλυπτικής, ευθύνη της οποίας θα είναι η εύρεση κατάλληλων σημείων, στα οποία θα τοποθετηθούν τα γλυπτά, με τη διαφορά, ότι σε αυτή την περίπτωση, αναζητούνται σημεία σε όλο το νησί της Πάρου και όχι μόνο στον περιβάλλοντα χώρο των λατομείων.

Όπως εξήγησε σε πολύ ήπιο τόνο η κυρία Κ. Πατελή, η οποία είναι και η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος της δημοτικής αρχής για το συγκεκριμένο ζήτημα, «αυτό ήταν απόφαση προηγούμενου δημοτικού συμβουλίου και έγινε για να αναδειχτεί ο χώρος των αρχαίων λατομείων, αλλά οι ίδιοι οι γλύπτες εξέφρασαν την επιθυμία, επειδή εκεί είναι ένα χωράφι ιδιώτη, το οποίο κι εκείνος το θέλει αφενός και αφετέρου δεν εξυπηρετεί και τους καλλιτέχνες, καθώς θέλουν να τα βλέπει το κοινό. Βεβαίως, το αρχικό σκεπτικό ήταν άλλο. Ήταν να πλαισιώσουν τον χώρο των αρχαίων λατομείων και προς ανάδειξη του χώρου, αλλά και για να έχουμε και τη συνέχεια της τέχνης του παρίου μαρμάρου. Δηλαδή, τότε υπήρχαν τα αρχαία λατομεία, αλλά και σήμερα με το ίδιο πάριο μάρμαρο, τον λυχνίτη, φτιάχνονται τώρα και τα καινούρια.

Τώρα πάρθηκε απόφαση, επειδή από τη μία ο ιδιώτης θέλει οπωσδήποτε το κτήμα και από την άλλη οι καλλιτέχνες θέλουν να μεταφερθούν κάτω στην πόλη, να οριστεί μια επιτροπή και γι’ αυτό, που να αποτελείται και από ειδικούς και από μέλη του δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να ληφθεί μια οριστική απόφαση για το πού θα πάνε τα γλυπτά. Είτε αυτό είναι πάλι εκεί κοντά στον χώρο, είτε είναι στην πόλη, είτε στο Δημαρχείο, είτε διασκορπισμένα, αυτό θα το κρίνει αυτή η επιτροπή».

Συζητήσεις με «Ρήγα» για τη διασφάλιση των αρχαίων λατομείων

Επιπλέον της απόφασης της συγκρότησης της προαναφερθείσας επιτροπής, στο δημοτικό συμβούλιο συζητήθηκε ακόμη και το ζήτημα του σύγχρονου λατομείου των αδερφών Ρήγα, το οποίο εκτείνεται βέβαια σε μεγάλη περιοχή, ωστόσο σε κάποια σημεία, βρίσκεται πολύ κοντά στις στοές των αρχαίων λατομείων, με αποτέλεσμα να προκαλείται ανησυχία για τους κινδύνους που μπορεί να εγκυμονεί το γεγονός.

Επειδή, όπως παραδέχτηκε και η κ. Πατελή, το θέμα ήλθε στο δημοτικό συμβούλιο χωρίς προετοιμασία, κάτι που έφερε αντιδράσεις και εντός της πλειοψηφίας, με την εντεταλμένη σύμβουλο να προβαίνει χτες σε συνάντηση με τους υπεύθυνους των νέων λατομείων, οι οποίοι δέχτηκαν να συζητήσουν με την δημοτική αρχή, όσον αφορά σε ασφαλιστικές δικλείδες, τις οποίες θα εγγυώνται γραπτώς έναντι του Δήμου Πάρου, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ακεραιότητα των αρχαίων λατομείων.

Σύμφωνα με την κ. Πατελή, το θέμα θα συζητηθεί και θα οριστικοποιηθεί στο επόμενο, ή σε επόμενα δημοτικά συμβούλια.

Αντιδράσεις από τη Λαϊκή Συσπείρωση

Σε δελτίο τύπου, εκφράζοντας την αντίθεσή της με τις αποφάσεις της δημοτικής αρχής, προέβη η Λαϊκή Συσπείρωση Πάρου, η οποία μεταξύ άλλων αναφέρει, πως «αναδείχθηκε για μια ακόμα φορά, ότι εκτός των άλλων, η δημοτική αρχή δεν έχει στρατηγική για σημαντικά ζητήματα προς όφελος του τόπου. Το αποτέλεσμα είναι, προβλήματα να διαιωνίζονται και να παραπέμπονται στις καλένδες για μια ακόμα φορά», επεξηγώντας περεταίρω, ότι «η δημοτική αρχή έφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο τρείς ημέρες πριν από τις εκλογές το θέμα γνωμοδότησης για την παράταση άδειας λειτουργίας των λατομείων «Ρήγα» χωρίς καμιά προετοιμασία».

Συνεχίζοντας, στο δελτίο τύπου αναφέρεται, πως «με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τον Αύγουστο του 2013, τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων του Μαραθιού και των παριστάμενων τότε καλλιτεχνών, αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής για να αναζητήσει τους τρόπους έκθεσης των γλυπτών του συμποσίου (εκτός ενός) στον περιβάλλοντα την είσοδο των αρχαίων λατομείων χώρο. Τέσσερα χρόνια μετά το συμπόσιο και με ευθύνη της προηγούμενης δημοτικής αρχής, τα γλυπτά εξακολουθούν να βρίσκονται στο χώρο δημιουργίας τους και να καταπατείται ξένη περιουσία που προσφέρθηκε για την πραγματοποίηση του συμποσίου».

Κλείνοντας, άποψη της Λαϊκής Συσπείρωσης είναι, ότι «με την νέα απόφαση ακυρώνεται ο λόγος πραγματοποίησης του συμποσίου γλυπτικής, ως ενέργεια στην κατεύθυνση της ανάδειξης των αρχαίων λατομείων, αφού η νέα επιτροπή θα αναζητήσει τους χώρους τοποθέτησης των γλυπτών σε όλο το νησί».