Ερμούπολη … όπως λέμε ακατέργαστο διαμάντι

Είναι Δευτέρα βράδυ 12 Αυγούστου 2013 και περπατάω στο λιμάνι προς αναζήτηση του αυτοκινήτου μου. Κόσμος πάει και έρχεται κατά την προσφιλή λαϊκή ρήση, άλλοι απολαμβάνουν στην προκυμαία την θέα του λιμανιού, άλλοι τα γραφικά δρομάκια και κάποιοι τυχεροί στο θέατρο την συναυλία γνωστής και καταξιωμένης Ελληνίδας μουσουργού. Θα έλεγε κανείς μια βραδιά αστέρων, μια και παράλληλα ο ουρανός πάνω από την πόλη είναι γεμάτος αστέρια που λαμπιρίζουν. Τα περισσότερα από αυτά κοιτάνε και φωτίζουν την Αρχόντισσα του Αιγαίου και κάποια άλλα διασχίζουν το κατάμαυρο σύμπαν και πέφτουν μακριά. Η πόλη ζει μια όμορφη βραδιά και όλοι δείχνουν να απολαμβάνουν τα δρώμενα.

Καθώς περπατούσα γύρισα από ένστικτο να κοιτάξω το λιμάνι και ίσως από επαγγελματική διαστροφή προσπάθησα να εντοπίσω πόσα ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα σκάφη, αγγλιστί sailing ή motor yachts, είχαν προσδέσει στην προβλήτα. Μετά μεγάλης μου έκπληξης μα και συνάμα λύπης διέκρινα μόλις τέσσερα ιστιοφόρα, ο δε υπόλοιπος χώρος καθ’ όλο το μήκος άδειος, νεκρός. Κάπου ξεχωριστά μια απαστράπτουσα θαλαμηγός έχει προσδέσει και σου δίνει την εντύπωση της εφήμερης παραμονής. Ιδού λοιπόν που το ίδιο το λιμάνι με μια εικόνα διαχωρίζεται από την υπόλοιπη πόλη και καταγράφει μια ισχυρή αντίθεση. Από την μια η έρημη προκυμαία και από την άλλη μια θαλαμηγός καμαρώνει φωτεινή σαν όμορφη κόρη που αναπαριστά το νέο, το μέλλον, την δυνατότητα, την αισιοδοξία, τη ελπίδα.

Αξιόλογες και αξιέπαινες όλες οι προσπάθειες των πολιτιστικών εκδηλώσεων στην σύντομη κάθε χρόνο τουριστική περίοδο του νησιού. Ένα μεγάλο και ειλικρινές Μπράβο σε όλους τους συντελεστές. Είναι όμως αδιανόητο κατά την άποψή μου, εν μέσω υψηλής τουριστικής περιόδου και κατά τα κοινώς ομολογούμενα σε μια καλή τουριστικά χρονιά να παραμένουν αναξιοποίητα και ανεκμετάλλευτα τόσα κεφαλαιουχικά αγαθά, πλεονεκτήματα και προνόμια που διαθέτει το νησί. Στο δρόμο για το χωριό ηχούσε στ’ αυτιά μου το ερώτημα – απορία ενός καταστηματάρχη στην προκυμαία που περνώντας τον άκουσα να λέει « Άντε ό,τι κάνουμε δύο εβδομάδες ακόμα, μετά νέτα!». Το έχω ακούσει άπειρες φορές στο παρελθόν αυτό το σχόλιο από πολλούς επαγγελματίες στο νησί και δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι το έχετε ακούσει και εσείς, αν δεν το έχετε πει οι ίδιοι.

Αυτόματα, ήρθε στο μυαλό μου ένα δικό μου ερώτημα. Μια δικιά μου απορία που με βασανίζει εδώ και χρόνια. Τι έχει να ζηλέψει άραγε η Σύρος, η αγαπημένη μου πατρίδα, από το Μόντε Κάρλο. Για όσους έχουν επισκεφθεί και τα δύο μέρη και είμαι από αυτούς που έχουν την τύχη να γνωρίζουν, απολύτως τίποτα. Ή μάλλον πλην ενός αλλά θεμελιώδους στοιχείου. Εκεί υπήρξε κάποια στιγμή ένα όραμα ενός ηγέτη της οικογένειας Grimaldi που με την κατάλληλη στρατηγική την περίοδο παρακμής κατόρθωσε και ανέδειξε αυτό το πριγκιπάτο. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται ήδη στο Μαυροβούνιο για την ανάδειξή του ως νέου τουριστικού προορισμού στην Αδριατική. Και τι ειρωνεία, σύμφωνα με παλαιά δημοσιεύματα μερικά κεφάλαια είναι και Ελληνικά! Ας επισκεφθούμε τους ιστότοπους www.visit-montenegro.com και www.monte-carlo.mc για να καταλάβουμε πως ακριβώς γίνεται η προώθηση ενός προορισμού. Όσο για την δυναμική του τουριστικού προϊόντος που λέγεται «sailing yachting» στο Αιγαίο και ποιες είναι οι πραγματικές δυνατότητες του νησιού, αρκεί κανείς να αναζητήσει πληροφορίες στο Google πληκτρολογώντας «Turkey yachting marine» ή «Croatia yachting marine». Θα εκπλαγεί, θα προβληματισθεί και θα λυπηθεί. Να είναι άραγε τόσο χαζοί οι ανταγωνιστές μας που ήδη επιχειρούν στην πατρίδα μας, μέσα στα πόδια μας, με την μίσθωση Ελληνικών μαρινών; Πιθανόν! Εμείς θέλουμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα κεφαλαιουχικά προνόμια; Και αυτό είναι μόνο ένα τμήμα της αγοράς. Έχει σκεφθεί κανείς πόσα άλλα τμήματα της αγοράς είναι ακόμα αναξιοποίητα και θα μπορούσαν να είναι στόχος; Αλήθεια ποιο το πρόγραμμα marketing και προβολής και ποια τα τμήματα αγοράς στόχος; Πόσες αφίξεις από κάθε τμήμα αγοράς αναμένονται, με ποια μέση διάρκεια διαμονής και ποια η διάρκεια στόχος της τουριστικής περιόδου; Ποια η πελατεία στόχος για την επιμήκυνση της περιόδου από 20ήμερη σε τριμηνιαία επί παραδείγματι; Ποια είναι τα βασικά τμήματα της τουριστικής αγοράς την τελευταία πενταετία; Πόσες αφίξεις και διανυκτερεύσεις ανά τμήμα; Σε ποια υπήρχε αύξηση ή μείωση; Ποιο το Rev.P.A.R. των ξενοδοχείων και ποιο τμήμα της αγοράς πετυχαίνει την καλύτερη μέση τιμή δωματίου; Μεγάλη έμφαση δίνεται με κάθε ευκαιρία απ’ όλους στην αύξηση ή μείωση του ΦΠΑ εστίασης. Ξέρει κανείς όμως πόσο αυξήθηκε ή μειώθηκε το λεγόμενο «Average Check» ή κοινώς μέση κατανάλωση ανά πελάτη στον χώρο εστίασης; Ποιος τα παρακολουθεί και ποιος βάζει στόχους και χαράσσει στρατηγική; Γιατί αν δεν έχεις αυτά τα στοιχεία και ακόμα περισσότερα για μελέτη και αξιοποίηση δεν μπορείς να μιλάς για τουριστική πολιτική.

Και θα προσθέσω μια άλλη μικρή και πικρή σκέψη. Κάπου κοντά στην πλατεία Τσιροπινά υπάρχει ένα οίκημα εις αθλία κατάσταση, όπου στην πρόσοψη υπάρχει μια ξεθωριασμένη πινακίδα, η οποία επεξηγεί σε όσους διακρίνουν να διαβάσουν ότι πρόκειται για την οικεία της οικογένειας Κριαρά που εκεί διέμεινε και ο Βασιλεύς Όθων και ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως βρέφος. Δεν θα μπω στην διαδικασία να διερωτηθώ γιατί αυτό το κτήριο είναι σε τέτοια κατάντια. Είμαι βέβαιος ότι θα λάβω χίλιες δυο απαντήσεις, από την πολλαπλή ιδιοκτησία έως και τις γνωστές κατά την Ελληνική νοοτροπία απαντήσεις. Μου είναι παντελώς αδιάφορες. Θέτω όμως απλά ένα ερώτημα. Αν η Σύρος, λέμε αν, καθαρά υποθετικά και μακριά από εμάς κάθε τέτοια σκέψη, ανήκε σε άλλο κράτος σε ποια κατάσταση θα ήταν αυτό το κτήριο και πως θα είχε αξιοποιηθεί ακόμα και τουριστικά.

Με αυτές τις σκέψεις κατά νου έφθασα στον προορισμό μου. Την ώρα που κατέβαινα από το αυτοκίνητο είδα ένα αστέρι να πέφτει κάπου μακριά, μα πολύ μακριά στον ορίζοντα. Δεν έκανα καμία ευχή. Απλά διερωτήθηκα αν θα πέσει ποτέ κάποιο αστέρι και σ’ αυτό το πανέμορφο νησί που λέγεται Σύρος. Θα το δείξει η αυτοψία στο μέλλον. Καληνύχτα.

Νικόλαος Ρούσσος

Γενικός Δ/ντής

ΙOΝΙΚΗ Ξενοδοχιακαί Επιχειρήσεις

ΟΜΙΛΟΣ ALPHA BANK