«Ενθρονίζεται» η Κόρη της Θήρας

Προγραμματική σύμβαση για την ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου, αλλά και των πολιτιστικών υποδομών της Σαντορίνης, συνήψαν ο αν. υπουργός Πολιτισμού, Ν. Ξυδάκης και ο δήμαρχος Θήρας, Ν. Α. Ζώρζος.

Τα κυριότερα σημεία της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και του Δήμου Θήρας, είναι η έκθεση μερικών εκ των τυπογραφιών του Ακρωτηρίου στον όροφο του Μουσείου Προϊστορικής Θήρας, ο οποίος προς το παρών δεν χρησιμοποιείται, την ανάδειξη των ανασκαφών, κάνοντάς τις επισκέψιμες, όπως και των χώρων στα Μεσαιωνικά Καστέλια, με πρώτο σημείο εφαρμογής τον Σκάρο, την ανακαίνιση του Αρχαιολογικού Μουσείου, η οποία θα επιχειρηθεί να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, αλλά το σημαντικότερο όλων, την – για πρώτη φορά – έκθεση από την άνοιξη του 2016 της Κόρης της Θήρας, στο προς επισκευή Αρχαιολογικό Μουσείο της Σαντορίνης. Μάλιστα, στο πλαίσιο της σύμβασης, προβλέπεται και διοργάνωση ημερίδας, η οποία θα είναι αφιερωμένη στην Κόρη, της οποίας η ηλικία εκτιμάται στα 2.700 περίπου έτη.

Ο αν. υπουργός στον «Ψαρά» της Θήρας

Ο αναπληρωτής υπουργός, μετέβη στη Θήρα, όπου και υπεγράφη η προγραμματική σύμβαση, ενώ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, είχε την ευκαιρία να παραβρεθεί στην έκθεση του «Ψαρά», που φιλοξενείται στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας.

Πρόκειται για τη γνωστότερη και καλύτερα διατηρημένη τοιχογραφία, η οποία βρέθηκε στη δυτική οικία της προϊστορικής πόλης του Ακρωτηρίου Θήρας και θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα έργα της προϊστορικής ζωγραφικής του Αιγαίου. Ο «Ψαράς» έπειτα από 45 χρόνια, μετά την εύρεσή του και τη διαδικασία της συντήρησης, επέστρεψε στο «σπίτι» του, τη Σαντορίνη και το Μουσείο Προϊστορικής Θήρας, όπου πλέον εκτίθεται μόνιμα.

Το μοναδικό στο είδος του Περιφερειακό Μουσείο του δημοφιλέστερου Κυκλαδίτικου νησιού φιλοξενεί ευρήματα, τα οποία προέρχονται από παλαιές ανασκαφές του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, της ΚΑ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων, αλλά και από περισυλλογές και παραδόσεις.

Ο κ. Ξυδάκης συμμετείχε και σε ημερίδα με θέμα «Σαντορίνη – Προορισμός όλο το χρόνο», ενώ στο χαιρετισμό που απηύθυνε, τόνισε πως «Ανεξάντλητη πηγή αυτογνωσίας, ο πολιτισμός δεν είναι εργαλείο του τουρισμού, αλλά βασικός αναπτυξιακός πυλώνας για την Ελλάδα, ιδίως για το Αιγαίο. Για τα τουριστικά νησιά πρέπει να δούμε σοβαρά τη φέρουσα ικανότητα και τη διαφύλαξη των όρων αειφορικής ανάπτυξης. Η υπερσυσσώρευση απειλεί το συγκριτικό πλεονέκτημα του Αιγαίου, δηλαδή τη μοναδική συνύπαρξη φυσικού κάλλους και πολιτιστικού πλούτου. Το πολιτιστικό απόθεμα δείχνει με εντυπωσιακό τρόπο τη διαρκή και ενεργό παρουσία των Κυκλαδιτών, επί χιλιάδες χρόνια».

Η μαρμάρινη “θηραία” με τη μυστηριώδη φιγούρα

Το σπανιότατο εύρημα της Κόρης της Θήρας ανακαλύφθηκε πριν από περίπου 15 χρόνια, στην νότια περιοχή του νεκροταφείου της Σελλάδας, από τον αρχαιολόγο Χαράλαμπο Σιγάλα, ευρισκόμενη σε βάθος μόλις 70 εκατοστών.

Το δαιδαλικό άγαλμα είναι φιλοτεχνημένο από μάρμαρο Νάξου, έχει ύψος 2,30 μέτρα, ζυγίζει περίπου 750 κιλά, ενώ θεωρείται ένα από τα ελάχιστα γυναικεία αγάλματα αυτού του μεγέθους, που να αντιστοιχούν στην περίοδο του 7ου αιώνα π.Χ.

Έως τώρα το άγαλμα της Κόρης φυλάσσεται στις αποθήκες του Μουσείου, βρίσκεται σε σχετικά άριστη κατάσταση, καθώς μόνο το τμήμα του δεξιού αγκώνα και ένα μικρό κομμάτι της μύτης φαίνεται να λείπει.

Παράλληλα, σε σχέση με τη δομή του σώματός της έχει παρατηρηθεί, πως αναλογικά, τα πόδια της είναι μεγάλα σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα της, ενώ αντίθετα το κεφάλι της, δυσανάλογα μικρό.

Στο μέτωπό της, υπάρχει σκαλισμένο ένα διάδημα, το οποίο τελειώνει στους κροτάφους της. Από αυτό, οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν, πως στερεώνεται με ένα κορδόνι, το οποίο περνά κάτω από την κώμη και επανεμφανίζεται στο πίσω μέρος της κεφαλής, όπου δένει σε έναν σκαλισμένο κόμπο. Πάνω από την «φυσική» κώμη της Κόρης, μια δεύτερη, σαν κάποιο είδος περούκας, είναι σκαλισμένη, η οποία καταλήγει σε τέσσερις μπούκλες σε κάθε ώμο.

Το φόρεμά της, στο επάνω μέρος του κορμού, γίνεται διακριτό μόνον από τα σκαλισμένα κοψίματα του ρούχου, ενώ από τη μέση και κάτω, το πίσω μέρος του φορέματος φέρει πτυχώσεις. Αντίθετα, το μπροστινό μέρος είναι τελείως λείο, με μονάχα κάποιες διακριτές προεξοχές στο μάρμαρο, οι οποίες μαρτυρούν, ίσως, την διακόσμηση του αγάλματος με ζωγραφική. Αξίζει να σημειωθεί, πως τα νύχια και των δύο χεριών, αλλά και οι βολβοί των ματιών, δεν είναι χαραγμένα, υποδεικνύοντας το γεγονός, ότι κατά πάσα πιθανότητα η κατασκευή του δεν είχε ολοκληρωθεί πλήρως.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των αρχαιολόγων, οι οποίοι ανέλαβαν την ανασκαφή και τη συντήρηση της Κόρης της Θήρας, το άγαλμα, κατά πάσα πιθανότητα ήταν τοποθετημένο όρθιο κοντά στον τάφο της κόρης, προκειμένου ο καλλιτέχνης να ολοκληρώσει τις αισθητικές παρεμβάσεις.

Τα ερωτηματικά τα οποία εγείρονται, αναφορικά με την Κόρη δεν είναι λίγα, καθώς η μελέτη του δεν έχει δείξει ακόμη αν είναι έργο θηραίου καλλιτέχνη – επηρεασμένου από την Νάξια γλυπτική – ή αν είναι δημιουργία κάποιου καλλιτέχνη από τα εργαστήρια της Νάξου και μεταφέρθηκε στο νησί της Σαντορίνης. Επίσης, δεν έχει βρεθεί η αιτία, η οποία συντέλεσε στο θρυμματισμό του δεξιού βραχίονα.