Οι Κυκλάδες στη διαχρονία: Χώρος – Άνθρωποι

Ο Χώρος και οι Άνθρωποι των Κυκλάδων στο πέρασμα των αιώνων θα τεθούν στο μικροσκόπιο του Γ’ Διεθνούς Κυκλαδολογικού Συνεδρίου, που θα πραγματοποιηθεί στην Ερμούπολη από 25 έως 29 Μαΐου 2016.

Το Συνέδριο διοργανώνεται από την Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών, που εκδίδει το επιστημονικό περιοδικό «Επετηρίς Κυκλαδικών Μελετών», με θέματα που αφορούν στα νησιά των Κυκλάδων. Μετά την επιτυχή διοργάνωση δύο Διεθνών Κυκλαδολογικών Συνεδρίων, το 1991 στην Άνδρο και το 1995 στη Θήρα, που έχουν δημοσιευθεί σε τόμους της Επετηρίδας, προχωρά στη διεξαγωγή του Γ’ Συνεδρίου στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων.

Το Συνέδριο της Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών παίρνει τη σκυτάλη από το πρόσφατο 43o Πανελλήνιο Νοσηλευτικό Συνέδριο του Εθνικού Συνδέσμου Νοσηλευτών Ελλάδας, που για τέσσερις ημέρες κατέστησε τη Σύρο, κέντρο περίπου 1.500 νοσηλευτών από την Ελλάδα και την Κύπρο.

Αυτή τη φορά, το νησί υποδέχεται περίπου 165 εισηγητές με προφορικές ανακοινώσεις και επιτοίχιες παρουσιάσεις από την Ελλάδα, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Μάλτα, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον Καναδά.

Θεματικές ενότητες του συνεδρίου

Στο πλαίσιο του συνεδρίου με τίτλο «Οι Κυκλάδες στη διαχρονία: Χώρος – Άνθρωποι» θα εξεταστεί το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον των νησιών (γεωλογία, παλαιοβοτανολογία κτλ.) η Αρχαιολογία με έρευνες στις Κυκλάδες και ειδικές μελέτες για τη Σύρο καθώς και συντήρηση, αναστήλωση, διαχείριση αρχαιοτήτων, μνημείων και μουσείων. Το πρόγραμμα πλαισιώνουν επίσης εισηγήσεις για την ιστορία και τη δημογραφία, την Κοινωνική Ανθρωπολογία, τον Λαϊκό πολιτισμό, την Κοινωνία και το Δίκαιο (ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές), τη Φιλοσοφία, τη Λογοτεχνία και τις Τέχνες και τέλος την Οικονομία, τις Μεταφορές, την Επικοινωνία, τους Πόρους και τα Εμπορικά Δίκτυα.

Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών

Πρόκειται για ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1958, με την πρωτοβουλία και την εμπνευσμένη ηγεσία του Καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αειμνήστου Στυλιανού Κορρέ, σε συνεργασία με άλλους επιφανείς Κυκλαδίτες. Έκτοτε αποτελεί έναν καταξιωμένο θεσμό, που έχει τιμηθεί για το σύνολο του έργου της με το Βραβείον της Ακαδημίας Αθηνών το 1996 και επιδιώκει με τις δραστηριότητές της την ανάγκη συγκρότησης μιας παγκυκλαδικής πνευματικής ενώσεως, συσπειρώνοντας όλους τους τους Κυκλαδίτες.

Η γενικότερη δράση της Εταιρείας επικεντρώνεται στη διοργάνωση σημαντικών πολιτιστικών και άλλων επιστημονικών δράσεων στην Αθήνα και στα νησιά, καθώς και τιμητικών εκδηλώσεων που αφορούν στο έργο και στη δράση καταξιωμένων πανελληνίως και διεθνώς Κυκλαδιτών. Πέρα από την Επετηρίδα Κυκλαδικών Μελετών, στο έργο της περιλαμβάνεται επίσης η έκδοση ορισμένων μικρότερων μελετών και αυτοτελών βιβλίων.

Τη δεκαετία του 1990 εγκαινιάστηκε ο θεσμός των Διεθνών Κυκλαδολογικών Συνεδρίων. Τα πρακτικά της πρώτης διοργάνωσης στην Άνδρο, το 1991, εκδόθηκαν στον τόμο ΙΕ’ της Επετηρίδας, ενώ οι μελέτες που αφορούν στο νησί της Άνδρου περιέχονται σε ξεχωριστό τόμο του περιοδικού Ανδριακά Χρονικά. Επιπλέον. Τα Πρακτικά του δεύτερου Συνεδρίου που διεξήχθη στη Θήρα το 1995, εκδόθηκαν στους τόμους ΙΖ’ και ΙΗ’ του επιστημονικού περιοδικού.

Καινοτομίες του Συνεδρίου

Η επιτυχία των δύο προηγούμενων συνεδρίων, καθώς και το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον ερευνητών για τα νησιά των Κυκλάδων που αποτυπώθηκε με τη διοργάνωση πλήθους συνεδρίων και ημερίδων σε αρκετά από τα νησιά κατά την παρελθούσα εικοσαετία οδήγησαν στην απόφαση του παρόντος Διοικητικού Συμβουλίου να διοργανώσει ένα νέο Διεθνές Κυκλαδολογικό Συνέδριο. Καινοτομία του Συνεδρίου είναι η υιοθέτηση της αρχής της αξιολόγησης των ανακοινώσεων από σώμα ανωνύμων κριτών. Επιθυμία του Διοικητικού Συμβουλίου είναι η διοργάνωσή του σε σταθερή πλέον, βάση κάθε τρία ή τέσσερα έτη, όπως συμβαίνει και με το Κρητολογικό Συνέδριο, έναν από τους σημαντικότερους επιστημονικούς θεσμούς.

Στη διοργάνωση του Συνεδρίου στη Σύρο, πέρα από την επίπονη προεργασία της οργανωτικής επιτροπής και των εθελοντών, συνέβαλλαν καθοριστικά ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης με την παραχώρηση του Πνευματικού Κέντρου, ο κ. Αθανάσιος και η κ. Μαρίνα Μαρτίνου και η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνονται επίσης στο Λύκειο Ελληνίδων Σύρου που θα παρουσιάσει μία μουσικοχορευτική εκδήλωση, στους οργανωτές των παράλληλων εκδηλώσεων, στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων για τη διοργάνωση περιοδικής έκθεσης και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σύρου.

«Ένας πλούσιος τάφος της Χαλανδριανής»

Υπογραμμίζεται πως η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, στο πλαίσιο της δράσης «Το Αρχαιολογικό Έκθεμα του Μήνα», θα παρουσιάσει την Τετάρτη 25 Μαΐου και ώρα 13:00, το αρχαιολογικό εύρημα με τίτλο "Ένας πλούσιος τάφος της Χαλανδριανής· η ανασκαφή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων στο νεκροταφείο της Χαλανδριανής (2000-2008)».

Πρόκειται για έναν από τους πλουσιότερα κτερισμένους τάφους που ήλθε στο φως κατά την σωστική ανασκαφή που διεξήχθη από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, στο Δυτικό Τμήμα του νεκροταφείου της Χαλανδριανής, του μεγαλύτερου και πιο εκτεταμένου Πρωτοκυκλαδικού νεκροταφείου που γνωρίζουμε.

Οι επισκέπτες του Αρχαιολογικού Μουσικού της Σύρου θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν ένα μαρμάρινο ειδώλιο, μια μαρμάρινη φιάλη και ένα τηγανόσχημο σκεύος, το τελευταίο εξαιρετικό δείγμα της εντυπωσιακής Συριανής κεραμικής της κατηγορίας των στιλβωτών αγγείων με έντυπη και εγχάρακτη διακόσμηση.

Η παρουσίαση του ευρήματος θα γίνει από την ανασκαφέα - Επίτιμη Έφορο Αρχαιοτήτων, Δρ. Μαρίζα Μαρθάρη.

«Το Αιγαίο Άλλοτε και Τώρα» του Γιώργου Ξένου

Τέλος, η Εταιρεία Κυκλαδικών Μελετών και ο Δήμος Ερμούπολης στο πλαίσιο του Γ’ Διεθνούς Κυκλαδολογικού Συνεδρίου, διοργανώνουν στην Πινακοθήκη Κυκλάδων έκθεση ζωγραφικής του Γιώργου Ξένου με τίτλο "Το Αιγαίο Άλλοτε και Τώρα". Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Πέμπτη 26 Μαΐου στις 21:00.

Ο Γιώργος Ξένος, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους των θέσεων που εκφράζει η σύγχρονη ελληνική τέχνη από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980, ξεκίνησε δυναμικά με το έργο του μια ποιητική και πολιτική προοπτική, που ανοίγει τόσο για τον ίδιο όσο και για την εποχή του ορίζοντες μιας σπάνιας καθαρότητας και ενορχηστρώνει κινήσεις μιας αυστηρής συνέπειας.

Τα ερωτήματα που θέτει με το έργο του προκαλούν και ανασκευάζουν τον χώρο της ελληνικής ζωγραφικής.

Το «Αιγαίο Άλλοτε και Τώρα» είναι μία εμβληματική έκθεση στην οποία ο Γιώργος Ξένος στήνει μία τολμηρή εικαστική γέφυρα από το άλλοτε έως το τώρα, με κέντρο το λίκνο ενός μοναδικού πολιτισμού και αναφορά στο προαιώνιο σύμβολο της θάλασσας.

Με διαρκή ευαισθησία και τη δύναμη να αποδίδει το μέγιστο με τα ελάχιστα, ο Γιώργος Ξένος παλεύει το αχανές με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.

Η θάλασσα πυκνή, η γραφή τελετουργική, επαναλαμβανόμενη, με έντονο πεδίο εσωτερικών ρυθμών, όπως η μουσική. Μίνιμαλ και μνημειακή ταυτόχρονα αποτελεί μια προσαρμοσμένη διαύγαση της φυσικής αλήθειας.

Η θάλασσα του καλλιτέχνη, ρεαλιστική, υπερρεαλιστική ή εξπρεσιονιστική είναι σκληρή, ακόμη και όταν έχει καμπύλα κύματα εγκυμονεί το απροσδόκητο.