Σινεπιλογές

Το Βιβλιοπωλείο της Κυρίας Γκριν/The Bookshop(2018) της Ιζαμπέλ Κοϊξέ

Η Emily Mortimer λάμπει σε αυτή την βελούδινη προσαρμογή του μυθιστορήματος της Penelope Fitzgerald.

Η σκηνοθέτης και η φιλμογραφία της

Η Ιζαμπέλ Κοϊξέ ξεκίνησε να σκηνοθετεί όταν έλαβε σα δώρο μία κάμερα 8mm σε πολύ μικρή ηλικία. Αφού τελείωσε τις σπουδές της στην ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, ξεκίνησε να εργάζεται στο χώρο της διαφήμισης και να γράφει κείμενα για διαφημιστικά σποτ. Ίδρυσε τη δική της εταιρία παραγωγής το 2000, τη Miss Wasabi Films. Το 1988 έκανε το ντεμπούτο της ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης με την ταινία “Demaisiado viejo para morir joven”, για την οποία υπήρξε υποψήφια για Βραβείο Goya Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη.

Το 1996, έκανε την πρώτη της αγγλόφωνη ταινία: «Όσα δε σου είπα ποτέ» (Things I Never Told You). Η Κοϊξέ έλαβε τη δεύτερη υποψηφιότητα της στα Goya για Καλύτερο Σενάριο. Επέστρεψε σε ισπανικό σενάριο το 1998 με το «Σ’ αυτούς που αγαπούν» (A los que aman).

Η διεθνής καταξίωση ήρθε με το «Ζωή Χωρίς Εμένα» (My Life Without Me), το 2003, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου την ίδια χρονιά. Η Κοϊξέ συνέχισε να συνεργάζεται με την πρωταγωνίστρια της Σάρα Πόλεϋ και στην επόμενη ταινία της «Η μυστική ζωή των λέξεων» (The Secret Life of Words), το 2005. Η ταινία απέσπασε τέσσερα Βραβεία Goya: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Παραγωγής και Σεναρίου.

Το 2005, μαζί με άλλους 18 σκηνοθέτες παρέδωσαν το φιλόδοξο “Paris, je t’aime”, στο οποίο κάθε σκηνοθέτης εξερευνούσε διαφορετικό μέρος του Παρισιού. Η Κοϊξέ ολοκλήρωσε και εξαιρετικά ντοκιμαντέρ όπως το «Αόρατοι» (Invisibles), που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου το 2007, και το “Viaje al corazón de la tortura”, που γυρίστηκε στο Σεράγεβο κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.

Το 2008 κυκλοφόρησε «Η ελεγεία ενός έρωτα» (Elegy). Βασισμένη σε μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ, η ταινία προβλήθηκε στο 58ο Φεστιβάλ Βερολίνου. Το 2009 προβλήθηκε το “Map of the Sounds of Tokyo” στο Φεστιβάλ Καννών.

Το 2011, προβλήθηκε στο τμήμα Berlinale Specials του Φεστιβάλ Βερολίνου το ντοκιμαντέρ “Escuchando al juez Garzón”, στο οποίο ο συγγραφέας Μανουέλ Ρίβας παίρνει συνέντευξη από το δικαστή Μπαλτασάρ Γκαρθόν. Η ταινία απέσπασε Βραβείο Goya Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.

Το 2012, η Κοϊξέ ολοκλήρωσε το “Ayer no termina nunca”, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου και ήταν η Ταινία Έναρξης για το Φεστιβάλ της Μάλαγα. Την ίδια χρονιά ολοκλήρωσε το αγγλόφωνο “Another Me” με τους Σόφι Τέρνερ, Ρις Ιφάνς και Τζόναθαν Ρις Μάγιερς.

Μετά τα «Μαθήματα Οδήγησης» (Learning to Drive) (Βραβείο Κοινού, 2η θέση- People’s Choice Award, Φεστιβάλ Τορόντο),σκηνοθέτησε το “Nadie Quiere la Noche”, Ταινία Έναρξης για το 66ο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Το «βιβλιοπωλείο»

Η συγγραφέας Penelope Fitzgerald  έγραψε ιστορίες για τις ήσυχα καταστροφικές ζωές φαινομενικά ασήμαντων ανθρώπων. Το 1978 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα της “The Bookshop”, που έγινε best seller, το οποίο προσάρμοσε για τον κινηματογράφο η  Ιζαμπέλ Κοϊξέ . Το «Βιβλιοπωλείο της Κυρίας Γκριν» είναι η ιστορία της γλυκύτατης χήρας Florence Green (Emily Mortimer), η οποία μετά από τον θάνατο του άντρα της,  έχει διοχετεύσει την αγάπη της στη  λογοτεχνία, καθώς όπως λέει ίδια: «Κανείς δε νιώθει μόνος ανάμεσα στα βιβλία». Η απόφασή της να ανοίξει το 1959 ένα βιβλιοπωλείο στην επαρχιακή πόλη Χάρντμποροου της Β. Αγγλίας θα προκαλέσει τον συντηρητισμό αλλά και τον φθόνο της μικρής αυτής κοινωνίας και ειδικά της κυρίας  Gamart (Patricia Clarkson), που  χρειάζεται το οίκημα  της Florence  για να το μετατρέψει σε πολιτιστικό κέντρο.

Όταν μάλιστα η Florence θα φέρει το τολμηρό ερωτικό αριστούργημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, «Λολίτα», θα ξυπνήσουν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας της πόλης που θα προσπαθήσουν να κλείσουν το βιβλιοπωλείο. Μοναδικοί σύμμαχοι της η μαθήτρια Christine (Honor Kneafsey),η οποία τη βοηθά στο βιβλιοπωλείο και ο μοναχικός κύριος Edmund Brundish (ένας έξοχος Bill Nighy), ο οποίος ζει απομονωμένος στην έπαυλή του, με μοναδική συντροφιά τα βιβλία του. Κι αυτός είναι ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο μπορεί να συζητήσει και να ανταλλάξει απόψεις για τα βιβλία.

Λέει η σκηνοθέτης για την ηρωίδα της: «Η Florence είναι μια χαμηλή φωνή με μια υψηλή ιδέα. Η ήσυχη αυτή γυναίκα στο ήσυχο χωριό της πολύ ήσυχης μεταπολεμικής Βόρειας Αγγλίας είναι ένα καμπανάκι για όλους, ώστε να αναλαμβάνουν την ευθύνη να κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Το φιλμ είναι μια αλληγορία για τον αδύναμο που δεν έχει την υποστήριξη κανενός και δεν πιστεύει στον εαυτό του, όμως τελικά μπορεί να πετύχει τα πάντα.»

Η Κοϊξέ σκηνοθετεί με καλλιγραφική επιμονή μια κοινωνική κριτική  της συντηρητικής κοινωνίας του ‘50, αποσπώντας τρία βραβεία στα Goya Awards (Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Διασκευασμένου Σεναρίου) καθώς σχεδιάζει εξαιρετικές ερμηνείες από το  δελεαστικό cast της .Πολύ εύστοχη και καθόλου τυχαία   είναι επίσης  η επιλογή, ως αφηγήτριας, της  Julie Christie  που πρωταγωνιστούσε  στο φιλμ  “Fahrenheit 451”(1966) του Truffaut, που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του  Ray Bradbury  και παίζει σημαντικό ρόλο στην πλοκή της ταινίας. Ωστόσο η  ευλαβική πιστότητα  στο λογοτεχνικό κείμενο και οι ιδέες που αυτό ευαγγελίζεται μεταγγίζονται στον θεατή  με όχι απόλυτα κινηματογραφικό τρόπο. Επίσης η αφήγηση ενίοτε πλατυάζει καθώς αφιερώνεται σε δραματουργικά ασήμαντες σκηνές, ο χαρακτήρας του γλοιώδους Milo North (James Lance) μοιάζει περιττός ενώ η σύγκρουση της Florence με την Gamart δεν φτάνει ποτέ στη μέγιστη δυναμική της. Ευτυχώς η ευχάριστη, θερμή απόδοση της Mortimer, η μελαγχολική φωτογραφία του Jean-Claude Larrieu και το ατμοσφαιρικό μουσικό score του Alfonso de Vilallonga υπερκαλύπτουν τις όποιες αδυναμίες και καθιστούν το φιλμ ελκυστικό για όσους αγαπούν το διάβασμα, τα  βιβλία και τα ανεξάρτητα πνεύματα.

* Η  ταινία θα προβάλλεται από τις 20-23/8 στον θερινό κινηματογράφο ΠΑΛΛΑΣ