Κύθνος: Από το «έξυπνο νησί» αρχίζει η πρωτοβουλία «GReco Islands»

Με έναν πρωτοποριακό και διαφορετικό τρόπο έχει μπει η Κύθνος στο προσκήνιο, εδώ και περίπου 2 χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα, καθημερινά υλοποιεί και κατακτά νέους στόχους και βαθμίδες, με σκοπό να ονομάζεται Smart Island. Με αφορμή αυτή την εικόνα του νησιού, η πρωτοβουλία GReco Islands-ΕΣΠΑ θα αρχίσει στην Κύθνο στις 19 Ιουνίου, ην πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Καθοδήγησης της

Σ. Γαρδέρης: “Το Υπουργείο Ανάπτυξης επέλεξε το νησί μας για το συνέδριο”

Ο δήμαρχος Κύθνου, Σταμάτης Γαρδέρης, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” για την συγκεκριμένη πρωτοβουλία και πως αυτή συνδέεται με το νησί της Κύθνου, τονίζοντας ότι “αυτό είναι ένα συνέδριο που οργανώνει και θα πραγματοποιήσει το Υπουργείο Ανάπτυξης. Έχουν επιλέξει να το υλοποιήσουν στο νησί μας, χωρίς να γνωρίζω περισσότερες λεπτομέρειες να αναφέρω τη δεδομένη στιγμή. Υποθέτω ότι εξαιτίας του project “Smart Island” και όλων αυτών των δραστηριοτήτων που συμβαίνουν στο νησί μας τα τελευταία χρόνια, πήραν την αφορμή για να μας επιλέξουν. Εμείς θα φιλοξενήσουμε αυτό το συνέδριο και όλες τις δράσεις του, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όπως κάνουμε πάντα.”

Τι είναι η πρωτοβουλία GReco Islands

Πρόκειται για καινοτόμα και πολύπλευρη δράση ιδιαίτερης σημασίας στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027 καθώς επιχειρείται μία ολιστική αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με το νησιωτικό χώρο, με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή τους, όπως αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης και τονίζεται επίσης, ότι σκοπός αυτής της πρωτοβουλίας είναι η προσπάθεια αλλαγής του αναπτυξιακού υποδείγματος των νησιών προς μια βιώσιμη ενδογενή ανάπτυξη στη βάση της αξιοποίησης του πολιτιστικού αποθέματος και της ενίσχυσης της πράσινης επιχειρηματικότητας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, με έμφαση τη σταδιακή ενεργειακή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τη φέρουσα ικανότητα των νησιών.

Η πρωτοβουλία GR-eco islands έρχεται να αξιοποιήσει την εμπειρία και τα συμπεράσματα, από πιλοτικά έργα που υλοποιήθηκαν ή υλοποιούνται στον ενεργειακό κατά βάση τομέα σε μεμονωμένα νησιά, όπως αυτά στην Τήλο, στον ‘Αη-Στράτη ή στην Αστυπάλαια. Αποσκοπεί δε στο να δημιουργηθεί ένα κοινό πλαίσιο μέσα από το οποίο όλα τα ελληνικά νησιά, ξεκινώντας από τα πιο μικρά, θα μπορέσουν να είναι συμμέτοχοι στην πράσινη μετάβαση που συντελείται, αποτελώντας εν τέλει παραδείγματα προς μίμηση για άλλες ευρωπαϊκές περιοχές και χώρες.

Οι παρεμβάσεις του GReco Islands

Οι παρεμβάσεις από την πρωτοβουλία GReco Islands εστιάζουν σε διάφορους πυλώνες. Αρχικά, στον τομέα της Ενέργειας, ο βασικός στόχος είναι η επίτευξη Ενεργειακής και Κλιματικής Ουδετερότητας. Αυτή θα επιτευχθεί με τη μέγιστη αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών, μέσω υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής, αποθήκευσης ενέργειας, παραγωγή υδρογόνου, την αύξηση της ενεργειακής εξοικονόμησης στον κτιριακό τομέα αλλά και σε όλους τους τομείς δραστηριότητας όπως είναι ο τουριστικός κ.α. Στον ίδιο άξονα, αποτελεί προτεραιότητα ο εξηλεκτρισμός στις Μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των οδικών και θαλάσσιων μεταφορών, κάτι που συνοδεύεται από την ανάγκη ανάπτυξης των απαραίτητων υποδομών εναλλακτικών καυσίμων.

Παράλληλα εστιάζει και στο τομέα της συνδεσιμότητας των νησιών, προκρίνεται η ανάπτυξη νέων και ο εκσυγχρονισμός υφιστάμενων λιμενικών και άλλων υποδομών, ο εκσυγχρονισμός του στόλου του ακτοπλοϊκού δικτύου που εξυπηρετούν ενδονησιωτικά δρομολόγια. Την ίδια στιγμή εμπλέκεται και στον τομέα της κυκλικής οικονομίας εντάσσονται τα θέματα διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων, και ο τομέας της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, όπου ζητούμενο είναι η διασφάλιση καθολικής πρόσβασης σε επαρκές και καλής ποιότητας νερό, συμπεριλαμβανόμενης της ανάπτυξης φιλικών προς το περιβάλλον λύσεων αφαλάτωσης. Τέλος, εστιάζει και στον τομέα του Τουρισμού οι παρεμβάσεις αναμένεται να έχουν συμπληρωματικό και αθροιστικό χαρακτήρα. Τόσο οι παρεμβάσεις για πράσινη ενέργεια και βελτίωση ενεργειακής απόδοσης, όσο και οι παρεμβάσεις στην βιώσιμη κινητικότητα, αναμένεται να μεταβάλλουν την εικόνα των νησιών, προσδίδοντάς του ένα «πράσινο» profile και ενισχύοντας έτσι την ελκυστικότητά τους προς αυτούς που θέλουν να τα επισκεφτούν.

Επιπρόσθετα, ανάμεσα στις προτάσεις θα συγκαταλέγονται παρεμβάσεις που είναι απαραίτητες για τη διαφύλαξη και ανάδειξη του ιδιαίτερου φυσικού κεφαλαίου και της βιοποικιλότητας των νησιών. Στο πλαίσιο της μελέτης θα προσδιοριστούν επίσης τύποι παρέμβασης για την ενίσχυση της θαλάσσιας διασύνδεσης των νησιών και την τουριστική αξιοποίηση της μοναδικής τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και για την προώθηση των τοπικών προϊόντων διατροφής. Επιπλέον, η μελέτη της Deloitte θα προσδιορίζει τους τύπους παρέμβασης στον κρίσιμο τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού, με πρωτοβουλίες για την προώθηση εξαιρετικά γρήγορης ευρυζωνικής σύνδεσης και ψηφιακών υπηρεσιών (π.χ. τηλεκπαίδευση, τηλεϊατρική). Άλλος ένας τύπος παρεμβάσεων στο πεδίο της συνδεσιμότητας (θα αφορά στην ενίσχυση της βιώσιμης θαλάσσιας διασύνδεσης -και ιδιαιτέρως μεταξύ τους- μέσω ηλεκτροκίνητων/υβριδικών ferry boats). 

Η Επιτροπή Καθοδήγησης και ο στόχος

Η Επιτροπή Καθοδήγησης συγκροτήθηκε στο Υπουργείο Ανάπτυξης &  Επενδύσεων και τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ με τη συμμετοχή του Υπουργείων Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Τουρισμού και τις νησιωτικές Περιφέρειες. Ο συντονισμός της πρωτοβουλίας θα γίνει σε συνεργασία με φορείς σε τοπικό επίπεδο, ώστε να ληφθεί υπ’ όψιν η «από τα κάτω» προσέγγιση για το σχεδιασμό των επιμέρους δράσεων. Προσδοκώμενο αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας είναι να αποτελέσει έναν μοχλό κοινωνικής- οικονομικής ευημερίας και χωρικής συνοχής πρώτα από όλα για τους κατοίκους των νησιωτικών περιοχών, αναβαθμίζοντας την ποιότητα της ζωής τους και ενισχύοντας την τοπική επιχειρηματικότητα. Να σημειωθεί ότι σε επίπεδο ΕΕ, φέτος, θα επιλεγούν τριάντα νησιά ώστε να τροφοδοτηθούν 100% μέσω ΑΠΕ με ευρωπαϊκή στήριξη. Μεταξύ αυτών θα είναι και η Κύθνος, μετά την Αστυπάλαια και τη Χάλκη.

Τα αποτελέσματα της μελέτης

Από τη μελέτη θα προκύψουν προτάσεις για τη δημιουργία υποδομών και καινοτομιών που πρόκειται να αναβαθμίσουν σημαντικά το επίπεδο διαβίωσης των κατοίκων, θα βελτιώσουν την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών και θα διευκολύνουν την ανάπτυξη της βιώσιμης επιχειρηματικότητας. Η πρωτοβουλία “GReco Islands” σε πρώτη φάση θα δώσει προτεραιότητα στα μικρότερα, μη διασυνδεμένα και απομακρυσμένα νησιά, ενώ σε επόμενη φάση η πρωτοβουλία αναμένεται να επεκταθεί και στα υπόλοιπα νησιά στη βάση της ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα συντάξει η Deloitte.