Στέλιος Μάρκου Βαμβακάρης

«Γεννήθηκα από έναν Παντοκράτορα, από έναν πρίγκιπα, από έναν βασιλιά, στις 2 Μαρτίου του 1947. Θα σου πω για τη σπορά και τα γονικά μου. Είμαι ο γιος του Μάρκου. Ο Στέλιος Βαμβακάρης. Γεννήθηκα δίπλα σε δυο μπουζούκια κι όταν άνοιγα τα μάτια μου, έπεφτε το βλέμμα μου πάνω τους». Έτσι ξεκίνησε την αφήγηση της ζωής του, μιλώντας μου, για σχεδόν δύο χρόνια, ξεκινώντας το νέο βιβλίο μου με τίτλο “Μαρκολογία”.

Ο Στέλιος Βαμβακάρης, η συνέχεια του Μάρκου, ο φωτισμένος άνθρωπος με τις προοδευτικές ιδέες σχετικά με τη διάδοση του έργου του Μάρκου, ο Συριανός με τις αυθεντικές ρεμπέτικες μουσικές καταβολές, έφυγε στις 17 Ιουνίου του 2019, εντελώς ξαφνικά αφήνοντας δυσαναπλήρωτο κενό τόσο στο μουσικό είδος που υπηρετούσε, όσο και στην ελληνική μουσική.

Ο Στέλιος Βαμβακάρης, γεννημένος στ’ Άσπρα Χώματα, από έναν μυθικό πατέρα, μου δήλωνε σε μια από τις όπως αποδεικνύεται τελευταίες του εξομολογήσεις, «εθισμένος στο μπουζούκι δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή του χωρίς να γράφει ή να παίζει μουσική. Όσο και να προσπάθησε, δεν μπόρεσε ποτέ να μην κάνει πισωγυρίσματα στην παιδική κι εφηβική του ηλικία. Μπορεί να πείνασε αλλά ήταν πάντα χορτάτος από τον Μάρκο κι ένιωθε γαλήνη κι ευτυχία κάθε φορά που ανέφερε το όνομά του».

Ένιωθε περήφανος τόσο για τα δύσκολα χρόνια που έζησε πλάι στον εμβληματικό πατέρα του, ως παιδί κι είχε την ευτυχία σαν συνεχιστής του έργου του, να βιώσει έντονα την καθολική αποδοχή και αναγνώριση που περίμενε τον Μάρκο μετά τον θάνατό του. «Το πρώτο μου σχολείο ήταν το σπίτι που γεννήθηκα και μεγάλωσα, μέσα στο οποίο βασίλευε η αλήθεια, η τιμιότητα και η αξιοπρέπεια», μου αναφέρει.

Ο Στέλιος Βαμβακάρης απάλυνε τις δυσκολίες των παιδικών του χρόνων οι οποίες ανάδειξαν την καλλιτεχνική του φύση, μέσα από το πρίσμα του έργου του αντιστάρ πατέρα του που θαύμαζε για την κορμοστασιά, την παρουσία, το ήθος, τον αγώνα, το ταλέντο του. «Όπως κλεινόταν και εκείνος στον εαυτό του, έτσι κι εγώ, για να μπορώ να βρεθώ με τον εαυτό μου, για να μπορώ να σκέφτομαι, χανόμουν μες στη μοναξιά μου, έπαιζα τα τραγούδια του Μάρκου, μελετούσα το έργο του και εξέλισσα τη μουσική μου ταυτότητα».

Ο μουσικός που έπαιξε με όλα τα ιερά τέρατα της ρεμπέτικης και της λαϊκής μουσικής, που μελέτησε, διαμόρφωσε κι εξέλιξε παλαιότερες ή και δικές του τεχνικές όσον αφορά στους μουσικούς δρόμους του μπουζουκιού, ο άνθρωπος που έπαιξε στο Ηρώδειο, που ταξίδεψε το έργο του Μάρκου, αλλά και το δικό του, στα πέρατα της γης, δεν μένει πια εδώ.

«Όπως έχω διαμορφωθεί σήμερα, είμαι δικό του τακίμι. Στην περηφάνια του, στον χαρακτήρα του, στις εξηγήσεις του, στον ανθρωπισμό του. Έχω σπουδάσει Μαρκολογία. Καθοδηγήθηκα από έναν άνθρωπο, που παντού τον λάτρεψαν και τον λατρεύουν. Πολλές φορές μου έλεγε: «Όπως είναι ο Στέλιος μου, ήμουν κι εγώ». Με παρομοίαζε με τον εαυτό του. Μου ’δινε πόντους, ψυχική ευφορία. Έβλεπε ότι εγώ τον σπουδάζω. Όπως μελετάνε τον Μάρκο, σε λίγο καιρό, θα μελετάνε και τα κομμάτια μου, γιατί μέσα σ΄ αυτά υπάρχει του Μάρκου η μαγκιά και το μπλουζ το δικό μου, που έχει μουσική αξία, είναι και πνευματικό έργο».

Ο Στέλιος Βαμβακάρης, πήρε τον πλούτο της κληρονομιάς του, τις εμπειρίες τις δικές του και μαζί κι ένα κομμάτι από το αρχείο της ρεμπέτικης μουσικής, όπως αυτή διαμορφώθηκε στην μετά Μάρκο εποχή και έφυγε αφήνοντας ένα σπουδαίο μουσικό και πολιτιστικό ατελείωτο κεφάλαιο.

* Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί την Πέμπτη 20-6-2019, από το Τρίτο Νεκροταφείο.

Δημήτρης Β. Βαρθαλίτης

Συγγραφέας του δίτομου βιβλίου
«Μάρκος Βαμβακάρης – Από τον μύθο στην ιστορία, 1600-2017»
και εκδότης του περιοδικού «Συριανά γράμματα»