Είπαν και έγραψαν για το νησί μας...

Υπάρχουν χιλιάδες σχόλια και γραπτά κείμενα ιστορικών, δημοσιογράφων, πολιτικών ή απλών ανθρώπων που επισκέφθηκαν το νησί μας και εντυπωσιάστηκαν. Αρχόντισσα των Κυκλάδων την ονόμασαν πολλοί επισκέπτες.

Οι Κυκλάδες είναι μια χαρούμενη συμφωνία σε λευκό και γαλάζιο μέσα στο Αιγαίο, το Ελληνικό Αρχιπέλαγος. Παντού...Αλμύρα και φως! Και...θάλασσα. Κανένας λαός δεν έζησε τόσο πολύ με τη θάλασσα, για τη θάλασσα, από τη θάλασσα, όσο οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι Κυκλαδίτες! Τα νησιά των Κυκλάδων θαυμάστηκαν και αγαπήθηκαν απ' όλο τον κόσμο και για την όμορφη εικόνα τους και για την αρχαία ιστορία και τον πολιτισμό τους.

“Η Σύρος...είναι το διαμάντι των Κυκλάδων! Ένα από τα ωραιότερα και γραφικότερα νησιά του Αιγαίου. Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την Άνω Σύρο, την πρώτη πόλη, την πανέμορφη μικρή, γραφική, μεσαιωνική πολιτεία, που είναι απλωμένη στον κεντρικό και υψηλότερο λόφο του νησιού και στεφανώνεται από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου την Καθολική Επισκοπή! Παράλληλα, αξίζει να κάνει κανείς μια βόλτα στους δρόμους και στις πλατείες του νησιού, τις οποίες κυριολεκτικά στολίζουν τα υπέροχα νεοκλασικά σπίτια.

Αυτή η πανέμορφη εικόνα αρκεί για να σας κλέψει την καρδιά και να διαπιστώσετε πως η παλιά αρχοντιά και η φινέτσα είναι ακόμα αποτυπωμένη σε κάθε γωνιά της Σύρου...” Ένα γραπτό κείμενο δημοσιογράφου που επισκέφθηκε το νησί μας και μου το έστειλε.

Ένα άλλο κείμενο στα μέσα του 20ου αιώνα. “Η Σύρος είναι ένα διαφορετικό νησί. Και αυτό γιατί στο ονομαστό για πολλά χρόνια λιμάνι της ξεμπάρκαρε και έκανε τα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα η αστικοποίηση, συνοδευόμενη από την οικονομική ευμάρεια. Την εντυπωσιακή εικόνα της πολιτείας συνθέτουν δυο εντελώς διαφορετικοί οικισμοί. Δεν είναι μόνον το ότι είναι χτισμένοι σε δυο ξεχωριστούς λόφους πάνω από το λιμάνι, αλλά το ότι ο καθ' ένας εκφράζει τη δική του εποχή και έχει τη δική του ιστορία και ομορφιά. Η Άνω Σύρος, ο λαβύρινθος με τα στενά δρομάκια, τις αψίδες, τα σκαλοπάτια και τα στριμωγμένα σπίτια αποτελεί το μεσαιωνικό παρελθόν του νησιού και η Ερμούπολη, με τα εντυπωσιακά νεοκλασικά, ένα ατόφιο δημιούργημα του 19ου αιώνα. Καμία Ελληνική πόλη δεν παρουσιάζει τόσο ομοιόμορφη χρονικά και τυπολογικά αρχιτεκτονική εικόνα όσο αυτή. Η Ερμούπολη αγκαλιάζει το λιμάνι και ανηφορίζει στην πλαγιά του λόφου με την ορθόδοξη εκκλησία της Αναστάσεως στην κορυφή. Μπορεί οι παλιές δόξες να είναι μια νοσταλγική ανάμνηση αλλά η αρχοντιά της πολιτείας είναι παρούσα και ζωντανή ακόμη...”

Σχόλια του 19ου αιώνα

Στις αρχές του 19ου αιώνα, αρκετοί σημαντικοί Ευρωπαίοι επισκέφθηκαν την Ελλάδα και τη Σύρο.

Ο περιηγητής Θεόφιλος Γκωτιέ που επισκέφθηκε το νησί, έγραψε μεταξύ πολλών άλλων θετικών σχολίων: “....Ουγγρική ορχήστρα έπαιζε, αποσπάσματα από Ιταλικά μελοδράματα. Η εντύπωση ήταν έξοχη! Η Σύρος είναι περίπου ο ομφαλός της Ελλάδας, η πρωτεύουσα της κομψότητας και της αρχοντιάς. Ποιος αλήθεια θα φανταζόταν ότι θα συναντούσε τον κόσμο αυτό φυτεμένο σ' ένα νησί του Αιγαίου!” Κι αυτό ήταν αλήθεια. Τη Σύρο δεν την άγγιξε πόλεμος. Ήταν ελεύθερη και προστατευμένη από μια μεγάλη Ευρωπαϊκή δύναμη: τη Γαλλία! Η Οθωμανική κυριαρχία παρέμεινε σε απόσταση. Έτσι, ελεύθερα αναπτύχθηκαν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την μετέπειτα ανάπτυξη του εμπορίου και της ναυτιλίας.

Ελευθέριος Βενιζέλος

Ως αρχηγός των Φιλελευθέρων, επισκέφθηκε τη Σύρο στις 26 Φεβρουαρίου του 1912, παραμονές των εκλογών και θέλησε να μιλήσει στην πλατεία Μιαούλη.

“...Αυτό που έγινε εδώ πριν ένα αιώνα, δεν έγινε πουθενά αλλού. Στη Σύρο ξαναγεννήθηκε η Ελλάδα!”

Αυτή η φράση τα συνοψίζει όλα/ Και στην ομιλία του είπε: “Είμαι ζωηρός συγκινημένος δια την ενθουσιώδη ταύτην δεξίωσιν, την οποίαν μοι παρέχει η πρωτεύουσα των Κυκλάδων προς την οποίαν τόσοι με συνδέουν δεσμοί. Όπου έφαγαν τον άρτον της εξορίας, όπου διηκούσα τα μαθήματα της στοιχειώδους εκπαιδεύσεως και προς την οποίαν οφείλει τοσαύτα ο εν εμεί πνευματικός και ηθικός άνθρωπος...”. Θεωρούσε τη Σύρο και την Ερμούπολη την πιο πολιτισμένη περιοχή της χώρας. Τόσο ο καθηγητής Πανεπιστημίου Ν. Τωμαδάκης, όσο και η Π. Δέλτα επεσήμαναν ότι η ευγένεια, η ευπρέπεια της συμπεριφοράς αλλά και οι γνώσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου, οφείλονται στα σχολεία της Σύρου. (Δημοτικό, τις τρεις πρώτες τάξεις και απεφοίτησε από το Γυμνάσιο Σύρου).

Επισκέπτες της τελευταίας δεκαετίας

Είπαν: “Η Σύρος ξέρει καλά να πλανεύει τις καρδιές των επισκεπτών της κάθε εποχής του χρόνου.

Αυτές τις μέρες του Σεπτεμβρίου η ενδοχώρα μοσχοβολά από κίτρινα και μοβ άνθη. Αρώματα από μάραθο και θυμάρι αναδύονται κατά τις περιηγήσεις μας κάνοντας την καρδιά να σκιρτά.

Οι ατελείωτες βόλτες στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων που στέκει υπερήφανα στα πόδια των δυο αντικριστών λόφων της -Ανάστασης των Ορθοδόξων και Σαν Τζώρτζη των Καθολικών- έως τις όμορφες παραλίες της, εξηγούν άριστα εκείνο τον στοίχο: “Μάγια μου 'χεις κάνει....γλυκιά μου Φραγκοσυριανή” του μεγάλου Μάρκου Βαμβακάρη.

Η Αρχόντισσα του Αρχιπελάγους δεν περιορίζεται στο γαλανόλευκο κυκλαδικό καμβά, απλώνει τη γοητεία της, ρεμπέτικα και μεγαλόπρεπα, στα στενά της Ερμούπολης και της Άνω Σύρου. Η Ερμούπολη όπως κι ολόκληρο το νησί διαθέτει μια μοναδική αύρα...”

Ίσως, αφού τριγύριζαν με την παρέα τους όλη την πόλη και την Άνω Σύρο, επισκέφθηκαν το βράδυ ένα: υπέροχο μπαράκι, το οποίο σύμφωνα με τη γαλλική “Figaro” ανήκει σε ένα από τα κρυμμένα μυστικά της Μεσογείου.

Είναι χιλιάδες τα γραπτά και τα προφορικά σχόλια των επισκεπτών στο νησί μας. Από καθηγητές Πανεπιστημίου με ιδιαίτερη μόρφωση έως και τον απλό καθημερινό άνθρωπο, Έλληνα ή ξένο έχουμε ακούσει και διαβάσει σχεδόν τα ίδια άριστα σχόλια!

Μου τηλεφωνούν φίλες από Αθήνα και άλλες πόλεις και πάντα ρωτούν: Πως είναι ο Παράδεισός σας; Ζούμε αλήθεια σε Παράδεισο;

Ας φροντίσουμε να είναι καθαρός αυτός ο Παράδεισος και ευγενείς, όσοι ζούμε σ' αυτόν.