Της Μαρίας Ρώτας

Η Ελληνική Επανάσταση 1821

  • Πέμπτη, 4 Μαρτίου, 2021 - 06:22
Ο Μπάιρον στο Μεσολόγγι

Όλοι οι Έλληνες, πιστεύω, ότι θα αισθάνονται υπερήφανοι, για την επέτειο της έναρξης του Αγώνα, για την ελευθερία της πατρίδας μας από την τουρκική κατάκτηση. Έκπληκτος είχε μείνει ο κόσμος ολόκληρος όταν είχε πληροφορηθεί την Επανάσταση των Ελλήνων το 1821. Στα χείλη των Ευρωπαίων, και όχι μόνο, υπήρχε το ερώτημα, πως ένας μικρός λαός, που βρισκόταν για τέσσερις αιώνες στη σκλαβιά, κατάφερε να διατηρήσει την εθνική συνείδησή του, τη θρησκεία, τη γλώσσα του... και φυσικά την προσπάθεια για την ελευθερία του... ώστε να μη χαθεί από τον κόσμο ολόκληρο η άριστη αρχαία και νεώτερη ιστορία του. Η ιστορία έχει πολλά παραδείγματα λαών που εξαφανίστηκαν ή αφομοιώθηκαν από τους κατακτητές τους και μάλιστα με πολύ λιγότερα χρόνια υποδούλωσης. Οι κυριότεροι παράγοντες που συνετέλεσαν στο ελληνικό θαύμα ήταν το φιλόθρησκο του Έλληνα, η γενναιότητα, η αντοχή, η λιτότητα, ένας χαρακτήρας του ριψοκίνδυνος. Ιδιαίτερα σημαντικό ήταν και... είναι έως σήμερα το Ναυτικό του και φυσικά πάνω απ' όλα οι μεγάλες, σημαντικές και αρχαίες παραδόσεις! Για το ελληνικό θαύμα, όμως, ήταν απαραίτητο να γνωρίσουν και να διαφωτιστούν οι άνθρωποι για το πως ήταν η Ελλάδα πριν από την κατάκτησή της. Υπήρξε ένας καλός τρόπος από Έλληνες του εξωτερικού που φρόντισαν, όχι μόνο, να βοηθήσουν τους εργάτες, τους γεωργούς, τους εμπόρους και ιδίως τους ναυτικούς, αλλά θέλησαν με σπουδαίο τρόπο να τους μορφώνουν για τη γλώσσα, την ιστορία και τη γνώση του: τι θα πει Ελλάδα!

Σπουδαίο ρόλο έπαιξαν η Εκκλησία, οι Δάσκαλοι του Γένους, οι Εταιρείες με πάρα πολλούς κινδύνους. Όλα αυτά γινόταν κρυφά και σκοπός ήταν οι Έλληνες να μάθουν ότι αυτή η χώρα είχε κάποτε τον σπουδαιότερο πολιτισμό, που θαυμάστηκε και αγαπήθηκε από όλο τον κόσμο. Αυτός άλλωστε ήταν ο λόγος που τόσοι άνθρωποι από ξένες χώρες βοήθησαν ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει την ελευθερία της. Φυσικά, χρειάζονταν στρατιωτικές δυνάμεις για να νικήσουν τις οθωμανικές στρατιές και τους στόλους. Ήταν τόσο άσχημη η κατάσταση που δημιουργούσαν οι Τούρκοι με την κατάκτησή τους και πολλοί άνθρωποι μετακινήθηκαν από τις πεδινές περιοχές, που είχαν τα χωράφια τους και τα χωριά τους, και ζούσαν σαν φυγάδες πάνω σε βουνά. Οι δυσκολίες της ζωής τους σε τέτοιες περιοχές ήταν πολύ σκληρές. Ήταν μια κακή σωματική κατάσταση και το φαγητό σπάνιο.

Κλέφτες” είχαν ονομαστεί ομάδες ανθρώπων, που δεν ήταν μόνο Έλληνες, αλλά και πολλοί “Κοτζαμπάσηδες” (καταγωγή από την Τουρκία), που πολύ συχνά έκαναν αρπαγές για να ζήσουν, έκλεβαν κοπάδια των Οθωμανών που ήταν πλούσιοι και πολλές φορές είχαν απαγάγει αγάδες και μπέηδες και ζητούσαν λύτρα (χρήματα για την απελευθέρωσή τους). Ήταν ως φαίνεται αρκετοί που δεν φρόντιζαν οι αγάδες, έστω κι αν ήταν δικοί τους. Οι Τούρκοι, λοιπόν δεν ήταν μόνον εναντίον των Ελλήνων, αλλά και εναντίον “Κλεφτών και Αρματολών”, που όπως έχουν γραφτεί εκείνες τις εποχές (1490-1534 κ.α.) τους χρησιμοποιούσαν ως φρουρούς στα σύνορα των δαλματικών συνόρων κ.α.

Κλέφτικα Τραγούδια

“Σαράντα παλληκάρια από τη Λεβαδειά, καλά κι αρματωμένα πάνε για κλεψιά... παιδιά, σαν θέτε λεβεντιά και κλέφτες να γενήτε, εμένα να ρωτήσετε να σας ομολογήσω, της κλεφτουριάς τα βάσανα και των κλεφτών τα ντέρτια. Μαύρη ζωή που κάνουμε εμείς οι μαύροι κλέφτες! Ποτέ μας δεν αλλάζουμε και δεν ασπροφορούμε, ολημερίς στον πόλεμο, τη νύχτα καραούλι. Δώδεκα χρόνους έκαμα στους κλέφτες καπετάνιους...”

Ο Λόρδος Μπάιρον (1788-1824) Ελληνικά: Λόρδος Βύρων

Άγγλος ποιητής, γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 22 Ιανουαρίου 1788, από αριστοκρατική οικογένεια με βασιλικές ρίζες. Εξαιτίας ενός ατυχήματος κατά τη γέννησή του κούτσαινε από το δεξί πόδι. Αυτό δεν τον εμπόδισε ωστόσο να γίνει εξαιρετικός κολυμβητής (μεγάλος πια διέσχισε κολυμπώντας τον Ελλήσποντο). Άρχισε να γράφει ποιήματα από πολύ μικρός. Ήταν νέος όταν κληρονόμησε από το θείο του μεγάλη περιουσία και παράλληλα υποδέχθηκε και τον τίτλο του λόρδου! Ήταν ένα πνεύμα αδέσμευτο. Ήταν παθιασμένος με την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, γι' αυτό και ταξίδεψε για να πάρει μέρος σε απελευθερωτικά κινήματα. Εκείνη την εποχή, τον 19ο αιώνα, πολλά κράτη της Ευρώπης (όπως η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες χώρες) δεν ήταν σε πολύ καλή κατάσταση γιατί οι ηγεμόνες τους είχαν δημιουργήσει συνδέσμους, (σε κάποιες χώρες είχαν και το όνομα “Ιερή Συμμαχία”) και ήταν λίγο αυστηροί στα δίκαια των ανθρώπων.

Ο Μπάιρον ένιωθε πάντα την ανάγκη να συμπαρασταθεί σε βασανισμένους λαούς ή ανθρώπους. Το 1809 σε ηλικία 21 χρόνων ταξίδεψε στην Ελλάδα. Θέλησε να γνωρίσει τη χώρα, που έχοντας διαβάσει την ιστορία της από την αρχαιότητα, είχε εντυπωσιαστεί από τον πολιτισμό της. Όταν έμαθε ότι οι Έλληνες ξεκίνησαν επανάσταση εναντίον των κατακτητών τους το 1821 αισθάνθηκε ιδιαίτερη συγκίνηση και όπως έμαθε, και άλλες χώρες όχι μόνο χάρηκαν, αλλά θέλησαν να βοηθήσουν τη χώρα που ο αρχαίος πολιτισμός της ήταν ο σπουδαιότερος του κόσμου. Ο Μπάιρον θέλησε, τότε, να συνδράμει προσωπικά στον Αγώνα. Το 1823 ναυλώνει το καΐκι με το όνομα “Ηρακλής” και έρχεται στην Ελλάδα, στο Μεσολόγγι. “Ήταν το μόνο μέρος που έζησα ευτυχισμένος...” όπως χαρακτηριστικά είπε. Είχε δημιουργηθεί στην Αγγλία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης ένα “Φιλελληνικό Κομιτάτο” με στόχο να βοηθήσουν τους Έλληνες να αποκτήσουν την ελευθερία τους. Η Ελληνική Επανάσταση είχε συγκινήσει τα πνεύματα της εποχής. Το Κομιτάτο διάλεξε για εκπρόσωπό του στην Ελλάδα τον Μπάιρον, ο οποίος δέχθηκε την πρόταση με ενθουσιασμό, και έλαβε μέρος στον ελληνικό Αγώνα. Με δικά του χρήματα οργάνωσε στρατιωτικό σώμα από 600 Σουλιώτες, πρόσφερε από την περιουσία του το τεράστιο ποσό των 4.000 λιρών για το στόλο και μετέφερε με πλοία (όπως ζήτησε) πυροβόλα και πυρομαχικά για τον Αγώνα. Οι Έλληνες τον ευγνωμονούσαν βλέποντας να θυσιάζει την περιουσία του στη μάχη για την ανεξαρτησία τους. Επιπλέον ο Μπάιρον σχεδίασε στρατιωτικές επιθέσεις κατά των Τούρκων, όπως την κατάληψη του οχυρού της Ναυπάκτου. Από τότε το όνομά του έγινε ταυτόσημο με την ελευθερία της Ελλάδας, στην οποία, τελικά, έδωσε ότι πολυτιμότερο είχε: Την ίδια του τη ζωή. Στις 19 Απριλίου 1824 ο Μπάιρον έπειτα από 3 μήνες στο Μεσολόγγι, πέθανε από υψηλό πυρετό. Η σορός του πήγε στην Αγγλία όπου ετάφη. Η καρδιά του έχει ταφεί στην πόλη στην οποία πρόσφερε τη ζωή του. Εκεί κάθε χρόνο τιμάται μαζί με τις γιορτές για την Έξοδο του Μεσολογγίου. Για την απώλεια του Μπάιρον θρήνησαν όλοι οι Έλληνες.

Ο Μπάιρον όταν αρρώστησε είπε για την Ελλάδα: “Της έδωσα την υγεία μου, την περιουσία μου και τώρα της δίνω τη ζωή μου. Τι μπορούσα να κάνω περισσότερο;” Τα τελευταία του λόγια.

Ένας ποιητής έγραψε: “Λευτεριά για λίγο πάψε να χτυπάς με το σπαθί.

Τώρα σίμωσε και κλάψε εις του Μπάιρον το κορμί”.

Ο θάνατός του συγκίνησε βαθιά τη διεθνή κοινή γνώμη και ενδυνάμωσε το φιλελληνικό κίνημα για την τύχη της Επανάστασης.

Ετικέτες: