Της Μαρίας Ρώτα

Δημήτριος Βικέλας

  • Πέμπτη, 18 Αυγούστου, 2022 - 06:22
Ο Δημήτριος Βικέλας

Ο Δημήτριος Βικέλας, ένας φωτισμένος πνευματικός Έλληνας, ήταν ο πρωτόγονος γιος του Εμμανουήλ Βικέλα και της Σμαράγδας Μελά. Σ’ ένα από τα βιβλία του: “Η ΖΩΗ ΜΟΥ” Ο Δ. Βικέλας αναφέρεται στη βιογραφία του και στη δραστηριότητα της οικογένειάς του... και αναφέρει: “ Γεννήθηκα στην Ερμούπολη της Σύρου, στις 15 Φεβρουαρίου 1835 στο σπίτι του παππού μου Γεωργίου Μελά, που βρίσκεται στη σημερινή πλατεία θεάτρου. Ήταν τότε μία από τις καλύτερες οικοδομές που έχτισαν πρόσφυγες που κατέφυγαν εκεί, σ’ αυτό το ελεύθερο νησί, για την ασφάλεια τη ζωής τους από τους Τούρκους...” “Στην Ερμούπολη ο παππούς μου Γεώργιος Μελάς, είχε διορισθεί από τον Κυβερνήτη, ως πρόεδρος του νεοσύστατου Εμπορικού Δικαστηρίου στη Σύρο. Ο πατέρας μου είχε αρχίσει να ασχολείται με το εμπόριο. Η καταγωγή του ήταν από τη Βέροια της Μακεδονίας και είμαι ιδιαίτερα υπερήφανος γι’ αυτή την πόλη. Η μητέρα μου ανήκε στη μεγάλη και σημαντική οικογένεια Μελά από τα Γιάννενα της Ηπείρου... ο γάμος τους έγινε το 1834. Ο πατέρας μου ήταν τότε 34 ετών και η μητέρα μου 18. Έτσι, γεννήθηκα και είδα το φως στην Ερμούπολη, απ’ όπου έχω τις ωραιότερες παιδικές αναμνήσεις μου...” Σε άλλη σελίδα του βιβλίου του ο Δ. Βικέλας γράφει για το πατρικό του σπίτι που απέκτησε ο πατέρας του παλαιότερα, “... εκεί προς την οδόν την άγουσαν προς την εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Εκρέματο, τρόπον τινά, επί της θαλάσσης...” “Σύρα αγαπημένη πατρίς μου.” Είναι ελάχιστα από τα πάρα πολλά άριστα γραπτά του κείμενα για το νησί, τη Σύρο, που γεννήθηκε και θαύμασε.

Το Οδοιπορικό της ζωής του

Οι εμπορικές επιχειρήσεις του πατέρα του, έφερναν τον Δ. Βικέλα σε πολύ συχνές μετακινήσεις του μεταξύ της Σύρου, της Κωνσταντινούπολης και της Οδησσού. Σε συνδυασμό με την ευπαθή υγεία του πατέρα του, είχε σαν αποτέλεσμα μια μόνιμη και συστηματική παιδεία... αφού φρόντιζε να αναλάβει και να τακτοποιεί τα έργα του πατέρα του. Ωστόσο η συνεχής παρουσία της μητέρας του κοντά του, αλλά και η έμφυτη τάση του για μελέτη, του καλλιέργησαν τη διάθεση να φανεί χρήσιμος στην πατρίδα του και γενικά στην ανθρωπότητα. Βοηθούσε όσους είχαν ανάγκη. Ο Δημήτριος φοίτησε στο ιστορικό Γυμνάσιο Σύρου, όπου τότε Γυμνασιάρχης ήταν ο Σουρίας που διακρινόταν και για την μόρφωσή του και για την διδασκαλία του. Με τη θέληση της μητέρας του τότε, ο Δημήτριος φοίτησε και στο ιδιωτικό Λύκειο του Χρήστου Ευαγγελίδη. (Το Λύκειο ήταν εκεί που σήμερα είναι το κτήριο του ΟΤΕ). Ο Ευαγγελίδης παράλληλα με τη διδασκαλία μαθημάτων, φρόντιζε να μάθουν οι νέοι να αθλούνται να διδάσκονται μουσική, ποίηση και ευγενική άμυνα. Συμμαθητής του Βικέλα και “ Φιλολογικός συνεργάτης” ήταν ο Εμμανουήλ Ροΐδης. Μαζί έγιναν συντάκτες του εβδομαδιαίου περιοδικού “Λυκείου Μελίσσης”, ασχολήθηκαν με ποίηση, θεατρικές παραστάσεις κ.α. Εντυπωσίαζαν οι φιλολογικές και ποιητικές τους δημιουργίες, τις οποίες παρακολουθούσαν συχνά και οι γονείς.

Λονδίνο 1852:

Μετά το τέλος των σπουδών του, οι δύο θείοι του Βασίλειος και Λέων Μελάς ( ο συγγραφέας του “ Γεροστάθη” ), τον κάλεσαν στο Λονδίνο όπου εργάστηκε στις εμπορικές τους επιχειρήσεις. Έτσι υπηρέτησε με επιτυχία τον “Κερδώο Ερμή”. Αργότερα εφθασε στο Παρίσι, έμαθε τη Γαλλική γλώσσα και εκεί είχε την λογοτεχνική του ανέλιξη θητεύοντας στον “Λόγιο Ερμή”!

Ο Βικέλας ήταν και... είναι ένας από τους πρωτοπόρους της νεοελληνικής πεζογραφίας. Το σπουδαιότερο διήγημά του είναι το έργο “Λουκής Λάρας”. Ακολούθησαν και άλλα όπως “Περι Βυζαντινών”, “Οι Έλληνες του Μεσαίωνα” κ.α.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΙΚΕΛΑΣ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Η ιδέα της αναβίωσης των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων ανήκε σε μια ομάδα Ευρωπαίων, που θαύμαζε τον πολιτισμό και την παιδεία της αρχαίας Ελλάδας. Η πρωτοβουλία για την αθλητική ιδέα του Ολυμπισμού ήταν όνειρο ζωής του Γάλλου Βαρώνου Πιέρ Ντε Κουμπερτέν. Τον Ιούνιο του 1894 στην αίθουσα της Σορβόννης, στο Παρίσι, έγινε το πρώτο συνέδριο αντιπροσώπων των αθλητικών οργανώσεων. Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Δημήτριος Βικέλας. Η αρχική σκέψη του Πιέρ ντε Κουμπερτέν ήταν... οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες να γίνουν στο Παρίσι το 1900. Ο εμπνευσμένος λόγος του Βικέλα ανέτρεψε την θέση των Συνέδρων. Ζήτησε να γίνουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα, αν και η Ελλάδα, (η φτωχή τότε πατρίδα), δεν είχε να προσφέρει κάτι ξεχωριστό: “... Δεν έχουμε την δυνατότητα να οργανώσουμε μεγαλοπρεπείς γιορτές, αλλά τις πολλές ελλείψεις μας θα αναπληρώσει η εγκαρδιότητα της υποδοχής μας και θα αναπληρώσει τις πολλές ελλείψεις μας... Έχουμε να επιδείξουμε τα μνημεία και τα ερείπια της αρχαιότητας και θα τους οδηγήσουμε εκεί, όπου οι αρχαίοι τελούσαν τους αγώνες τους...”. Με αυτές τις φράσεις του συνεπήρε τους συνέδρους οι οποίοι ψήφισαν ομόφωνα την Αθήνα!!! Ένα χρόνο μετά, μιλώντας στους Έλληνες φοιτητές στο Παρίσι, είπε μεταξύ άλλων “... ευρέθη η ευκαιρία για την κατάταξιν ημών εις την Ευρωπαϊκήν ολομέλειαν...”Αυτές οι ομιλίες στο Παρίσι δίνουν το νόημα της εθνικής ευεργεσίας του Βικέλα. Το θεώρησαν έργο πατριωτικό και εθνοφελές και προσφορά στο γένος των Ελλήνων. Ο Δημήτριος Βικέλας εξελέγη ομόφωνα το 1894 πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Απεχώρησε το 1896 και τον διαδέχθηκε ο Βαρώνος Πιερ ντε Κουμπερτέν. Έφυγε από τη ζωή το 1908.

Πέτρος Λινάρδος

Ήταν ο εξαίρετος δημοσιογράφος και ιδιαίτερα ο άνθρωπος που παρακολουθούσε, θαύμαζε και έγραφε για τον αθλητισμό, ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα θαύμασε την άριστη δραστηριότητα του Δημήτριου Βικέλα, του ανθρώπου που φρόντισε τη δημιουργία των ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα ... το 1896.Ο Πέτρος Λινάρδος έφυγε από τη ζωή πρίν λίγους μήνες, σε ηλικία 97 χρόνων.

 

Ετικέτες: