Της Μαρίας Ρώτα

Τα κτίρια έχουν τη δική τους ιστορία

  • Πέμπτη, 5 Νοεμβρίου, 2020 - 06:42

Η προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της χώρας μας είναι κάτι σημαντικό και σπουδαίο. Είναι, ίσως προστασία και της εθνικής μας ταυτότητας.
Πολλά από τα πανέμορφα και “ιστορικά” κτίρια (σπίτια, καταστήματα κ.α.) που χτίστηκαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (και παλαιότερα), αποτελούν για τη χώρα μας αρχιτεκτονικά μνημεία, που δείχνουν να είναι σημάδια ομορφιάς του πολεοδομικού ιστού της κάθε πόλης, που είχε την τύχη να τα υποδεχθεί.
Η Εθνική Τράπεζα έδειξε ιδιαίτερο σεβασμό και φροντίδα για τη διάσωση και την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και της κτιριακής μας κληρονομιάς.
Ένας αρχιτέκτονας, που είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με τα πανέμορφα παλαιά κτήρια, επισκέφθηκε το νησί μας, θέλοντας να ερευνήσει, να δει και να γνωρίσει την αρχιτεκτονική του προηγούμενου αιώνα στο νησί μας.
Όταν επισκέφθηκε το Δημαρχείο έμεινε άφωνος! Κατάπληκτος. Είχε ακούσει, είχε δει φωτογραφίες του Δημαρχείου, των Ναών και πολλών ωραίων αρχοντικών σπιτιών της Σύρου. Αυτός ήταν και ο λόγος που μας επισκέφθηκε.
Επιθυμούσε να δει και να γνωρίσει αυτό το νησί, που πάντα άκουγε άριστα σχόλια από όσους φίλους του το είχαν επισκεφθεί. Του είχαν δείξει και πολλές φωτογραφίες από τους εξωτερικούς χώρους, βέβαια, πολλών σπιτιών, Ναών κ.α.
Έτσι, ο αρχιτέκτονας περπάτησε σε όλη την Ερμούπολη, για πολλές μέρες, φωτογράφησε τους εξωτερικούς χώρους και σε όποιο σημείο μπορούσε να επισκεφθεί τους εσωτερικούς χώρους παλαιών κτιρίων που ήταν γραφεία ή πολιτιστικό κέντρο κ.α.
Επισκέφθηκε, φυσικά, το Δημαρχείο και... όπως μου είπε, όταν αργότερα τον γνωρίσαμε, είχε μείνει άφωνοι! Ήταν γνωστός και φίλος μιας φιλικής μας οικογένειας που έχει σπίτι στον Φοίνικα. Τον γνωρίσαμε, μιλήσαμε μαζί του, του προσφέραμε το ιστορικό του νησιού. Χάρηκε ιδιαίτερα για το ταξίδι του στη Σύρο και θέλησε να μας μιλήσει με ιδιαίτερη χαρά και ευχαρίστηση που γνώρισε αυτό το νησί της... σπουδαίας κτιριακής κληρονομιάς.
Μας είπε ότι: “Η Εθνική Τράπεζα επιδεικνύει ιδιαίτερο σεβασμό και φροντίδα για τη διάσωση και την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και κτιριακής κληρονομιάς της χώρας μας. Τα ιστορικά μνημεία και τα κτίρια του παρελθόντος περικλείουν μαι μεγάλη συλλογή ονείρων, αξιών και πεποιθήσεων των προγόνων μας. Η προστασία αυτού του πολύτιμου υλικού και πνευματικού πλούτου είναι ένα στοιχείο υπεράσπισης της ιστορικής μας παράδοσης και της εθνικής μας ταυτότητας.
Η αρχιτεκτονική δημιουργία είναι ένα πεδίο συνάντησης του παρόντος με το παρελθόν, της καλλιτεχνικής έμπνευσης με την κοινωνική ευθύνη. Η αρχιτεκτονική δημιουργία προορίζεται να διαρκέσει, να αναμετρηθεί με τον χρόνο και να βγει νικήτρια από τη μάχη. Η Εθνική Τράπεζα εναντιώθηκε που εγκαταλείπονται τα ιστορικά μας μνημεία και χάνονται οι πόλεις μας από τον άριστο παλαιό πολιτισμό που είχε θαυμαστεί από όλο τον κόσμο. Μια πόλη δεν είναι βέβαια ένα μουσείο, αλλά κάπως πρέπει να διατηρηθεί μια ύπαρξη της παλαιάς και της σύγχρονης εποχής. Η αρχιτεκτονική αναστήλωση ιστορικών κτιρίων είναι μια ευεργετική δράση για τη σημερινή ζωή, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να γνωρίζουν την υπέροχη και πολιτιστική ομορφιά της παλαιάς εποχής, με την άξια λειτουργική της παράδοσης.
Για να στεγάσει το Μορφωτικό της Ίδρυμα η Εθνική Τράπεζα αναστήλωσε ένα μοναδικό κτίριο που χτίστηκε στην Πλάκα στην οδό Θουκυδίδου 13. Είναι ένα σπάνιο αρχιτεκτονικό έργο και εκεί στεγάστηκε για πρώτη φορά ο Άρειος Πάγος”.
Το αίθριο του “Μεγάρου Μελά”
Η Εθνική Τράπεζα, αναστήλωσε και ανακαίνισε το “Μέγαρο Μελά”, ένα ιστορικό νεοκλασικό κτίριο, στην οδό Αιόλου, στην Αθήνα. Εκεί στεγάζονται υπηρεσίες της Τραπέζης (βρίσκεται απέναντι από το Δημαρχιακό Μέγαρο των Αθηνών).
Το “Μέγαρο Μελά” έχει μια ζωή 140 χρόνων περίπου. Το έχτισε για κατοικία του ο πλούσιος Ηπειρώτης Βασίλειος Μελάς το 1874 και είχε κοστίσει ένα εκατομμύριο δραχμές της εποχής. Ο Βασίλειος Μελάς του Γεωργίου ήταν αδελφός του Λέοντος Μελά (1812-1879), ο οποίος σπούδασε νομικά και πήγε στην Πίζα της Ιταλίας όπου έγινε διδάκτωρ της νομικής, όταν επέστρεψε στην Ελλάδα το 1833, είχε ασκήσει το δικηγορικό του επάγγελμα στη Σύρο. Αργότερα έγινε εισαγγελέας Σύρου και λίγο μετά αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου.
Ο Βασίλειος Μελάς (1820-1887), ο αδελφός του, είχε εγκατασταθεί στο Λονδίνο και ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το 1876 επέστρεψε στην Αθήνα, όπου (όπως αναφέρουν οι ειδικοί) διέθεσε σημαντικά ποσά “υπέρ της πόλεως των Αθηνών”.
Το “Μέγαρο Μελά” καλύπτει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ πλατείας Κοτζιά, Αιόλου και Σοφοκλέους. Αυτό το υπέροχο μέγαρο χρησιμοποιήθηκε και ως ξενοδοχείο και αργότερα ως στέγη της Αθηναϊκής Λέσχης.
Μετά από αρκετά χρόνια, το 1900 έγινε η στέγη του Κεντρικού Ταχυδρομείου. Μαζί με το κεντρικό κτίριο της Εθνικής Τράπεζας διατηρεί τον αρχικό του υπέροχο χαρακτήρα εξωτερικά και εσωτερικά και θεωρείται από τα πρώτα πολεοδομικά σχέδια της Αθήνας το 1833!
Ερνέστος Τσίλλερ
Ο Ερνέστος Τσίλλερ (1837-1923). Ήταν Γερμανός αρχιτέκτονας, απ' τους σημαντικότερους της νεοκλασικής σχολής. Ήρθε στην Ελλάδα ως βοηθός του αρχιτέκτονα Χάνσεν (Δανός), για να επιβλέψει την ανέγερση του κτιρίου της Ακαδημίας Αθηνών. Αγάπησε την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα, απέκτησε της ελληνική υπηκοότητα και παντρεύτηκε Ελληνίδα. Σχεδίασε και έχτισε πολλά κτίρια στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες πόλεις της χώρας μας. Όλα ήταν υπέροχα και φρόντισε το κάθε οικοδόμημα να προβάλει και την αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική.
Ήταν 11 Ιανουαρίου 1876 όταν ο Τσίλλερ ξεκίνησε τη θεμελίωση του Δημαρχείου της Σύρου, “Δημητρίου Βαφειαδάκη δημαρχούντος”. Αυτό το θαυμάσιο κτίριο του Δημαρχείου, θαυμάστηκε και θαυμάζεται έως σήμερα. Τόσο εξωτερικά, αλλά και εσωτερικά είναι ένα... “θαυμάσιο έργο τέχνης!”
Όταν ο αρχιτέκτονας που συναντήσαμε πριν χρόνια μας μίλησε για το “αριστούργημα” (εξωτερικά και εσωτερικά) του Δημαρχείου μας διηγήθηκε ότι ο εσωτερικός του χώρος είναι παρόμοιος με το νεοκλασικό “Μέγαρο Μελά” στην Αθήνα.
Στο επόμενο ταξίδι μας στην Αθήνα επισκεφθήκαμε το πανέμορφο και μεγάλο κτίριο, που είχε ήδη επισκευασθεί από την Εθνική Τράπεζα. Η εξωτερική εικόνα του πολύ ωραία και εντυπωσιακή, όχι όμως ότι έμοιαζε στο Δημαρχείο μας. Εσωτερικά όμως;... Προσέξτε τις δύο φωτογραφίες που δημοσιεύονται στην εφημερίδα. Το εσωτερικό είναι λίγο πιο εντυπωσιακό του Μελά και λίγο μεγαλύτερο από το εσωτερικό του Δημαρχείου, αλλά... είναι το ίδιο σχέδιο που παρουσιάζει πανέμορφες εσωτερικές αυλές.

 

 

 

 

 

Ετικέτες: 

Διαβάστε ακόμα